Als je je geliefde moet toevertrouwen aan zorg buitenshuis
Welke emoties maakt het los als een dierbare wordt opgenomen in een verpleeghuis?
‘Gemengde gevoelens. Enerzijds kun je als familie een gevoel van vrijheid en opluchting ervaren. Vrijheid omdat je bepaalde praktische zorgtaken nu kunt gaan loslaten, en opluchting doordat je dierbare nu in een veilige en gestructureerde omgeving is waar de benodigde zorg wordt geboden.
Tegelijk ervaren familieleden soms schuldgevoelens. Bijvoorbeeld over de beslissing om een naaste weg te halen uit de vertrouwde omgeving. Of omdat ze het gevoel hebben dat ze te weinig op bezoek komen.
De achtergebleven partner worstelt vaak met eenzaamheid, omdat die niet langer samenwoont met zijn of haar geliefde. En het is natuurlijk verdrietig om te zien hoe de gezondheid van je man, moeder of zus geleidelijk achteruit gaat.’
Dan is mama of opa in handen van het zorgteam – hoe ervaren familieleden dat?‘Families hebben vaak geen andere keuze dan te vertrouwen op het zorgpersoneel, waardoor ze zich afhankelijk en kwetsbaar kunnen voelen.
Dit maakt het soms moeilijk om hun vragen of wensen met betrekking tot de zorg te bespreken. Ze vrezen bijvoorbeeld dat hun opmerkingen als beledigend kunnen worden opgevat, of dat het de zorg voor hun geliefde negatief kan beïnvloeden. Hierdoor is het zorgpersoneel soms niet volledig op de hoogte van wat precies belangrijk is voor een bewoner.’
Wat helpt?
‘Het is belangrijk om wederzijdse verwachtingen op een open manier te bespreken. Hiervoor is het essentieel dat familie en zorgpersoneel een vertrouwensrelatie opbouwen, bijvoorbeeld door wat vaker informeel contact met elkaar te hebben.
Er zijn natuurlijk officiële overlegmomenten, maar de korte gesprekjes tussendoor zijn ook belangrijk: dat je als familielid bijvoorbeeld de kans hebt om even te vragen hoe het gisteren in de dierentuin is geweest.
Familieleden zijn soms terughoudend in het zoeken van contact, omdat ze de zorgmedewerkers niet tot last willen zijn. Maar juist in deze kleine gesprekken, zonder concreet doel, kun je elkaar beter leren kennen.’
Heb je verder nog adviezen voor familieleden?‘Geef naast alle praktische uitdagingen aandacht aan wat deze tijd emotioneel gezien voor je betekent. Als een naaste wordt opgenomen in het verpleeghuis, dan is dat een verlieservaring.
Een maatschappelijk werker vergeleek het met een traag rouwproces: alsof je de pleister er heel langzaam aftrekt. Ga dus niet voorbij aan de emotionele impact ervan.’
