De vraag

Zit alzheimer in de familie?

Ik ben benieuwd of je kunt voorspellen dat je een verhoogde kans hebt op alzheimer. Mijn opa van moeders kant is dement overleden, net als de oudere broer en zus van mijn moeder. Ze zijn alledrie wel (ruim) tachtig geworden. Mijn moeder (bijna 85) dementeert ook licht. Maar gezien hun leeftijd is dat allemaal misschien wel heel normaal? En klopt het dat mensen die dement worden minder vaak kanker krijgen – en andersom?

Het advies

Wiesje van der Flier

Dementie- en alzheimerexpert

‘Zit alzheimer in de familie?’ Dit is een van de meestgestelde vragen over alzheimer. En deze vraag is niet zo eenvoudig te beantwoorden. We besteden er daarom in ons boek het Alzheimermysterie een heel hoofdstuk aan. Alzheimer als familiaire ziekte betekent dat de ziekte wordt veroorzaakt door één gen en als één van de ouders het heeft, krijgt de helft van de kinderen het ook. Dit komt wel voor, maar zeer zelden. Het gaat om zo’n één procent van de patiĂ«nten met dementie, en in deze vorm komt de ziekte altijd op jonge leeftijd tot uiting, dat wil zeggen: (ruim) voor het 65e levensjaar. In het overgrote andere gedeelte van de alzheimer-patiĂ«nten spreken we van “sporadische alzheimer”. Maar ook hier speelt aanleg een rol. Het gaat hier echter om een combinatie van (vele) risicogenen, die ieder voor zich het risico op de ziekte een heel klein beetje verhogen. Intussen zijn zo’n 25 risicogenen voor alzheimer ontdekt; men denkt dat er in de komende jaren nog vele bij zullen komen.
Daarnaast spelen ook omgevingsfactoren een rol. En vermoedelijk spelen genetische aanleg en omgeving ook nog op elkaar in. Uitvinden hoe dat precies werkt, is een vraag die onderzoekers dagelijks bezig houdt. Voor uw specifieke vraag geldt: de belangrijkste risicofactor voor alzheimer is een hoge leeftijd. Boven de 85 lijdt zo’n één op de drie ouderen aan een vorm van dementie, het komt dus heel veel voor. Als het in de familie voor komt, is het risico iets hoger. Maar net zo goed kan het zo zijn dat alzheimer bij andere familieleden nĂ­et ontstaat. Op dit moment kunnen we dat nog niet goed voorspellen.

Het antwoord op de laatste vraag: ‘klopt het dat mensen die dement worden minder vaak kanker krijgen?’. Dit zou te maken hebben met een overactief immuunsysteem, dat zou kanker helpen voorkomen, maar alzheimer juist bevorderen.

Meer weten over dit thema? Bekijk Dementie
Deel dit artikel:
4 oktober 2017 | Laatst gewijzigd op 7 april 2020

Lees ook deze artikelen

Omgaan met dementie bij ouderen
Artikel

Omgaan met dementie bij ouderen

350.000 Nederlanders zorgen voor iemand met dementie die thuis woont. Van deze mensen, combineert de helft de mantelzorg met een b...
Dit doet het weer met je gemoed
Branded content

Dit doet het weer met je gemoed

Vrolijk als de zon schijnt, moe en somber als het regent? Héél normaal, want het weer heeft wel degelijk invloed op hoe je je vo...
Vanlife: wat fulltime leven in een camper je kan brengen én wat het je kost
Artikel

Vanlife: wat fulltime leven in een camper je kan brengen én wat het je kost

Wat ooit begon als een alternatief bestaan voor een handjevol avonturiers, groeide uit tot een populaire manier van leven. Inmidde...
Vanlife: wat fulltime leven in een camper je kan brengen én wat het je kost
Artikel

Vanlife: wat fulltime leven in een camper je kan brengen én wat het je kost

Wat ooit begon als een alternatief bestaan voor een handjevol avonturiers, groeide uit tot een populaire manier van leven. Inmidde...
Laat ik mijn kleuters op hoogbegaafdheid testen?
Advies

Laat ik mijn kleuters op hoogbegaafdheid testen?

Ik ben moeder van een eeneiige meisjestweeling – ze zijn bijna twee jaar. Volgens de logopedist (die hebben ze voor spraakpr...
‘Van kanker hoef je hier niks te leren’
Verhaal

‘Van kanker hoef je hier niks te leren’

Jaarlijks krijgen zo’n 70.000 mensen te horen dat ze kanker hebben – het begin van een periode van tergende onzekerheid, doods...
Psychiater Dirk de Wachter: ‘Ik wil nog dichterbij hebben wat me lief is’
Artikel

Psychiater Dirk de Wachter: ‘Ik wil nog dichterbij hebben wat me lief is’

Psychiater Dirk De Wachter was altijd erg op zichzelf, maar met de dood voor ogen, nu hij kanker heeft, is dat veranderd. ‘Jean-...
Liefde voor vissticks is erfelijk
Kort

Liefde voor vissticks is erfelijk

ontwikkeling Heeft uw kind een gruwelijke hekel aan vis, of spuugt het zijn worteltjes meteen weer uit? Grote kans dat u vroeger p...
3 redenen om dit boek over Alzheimer te lezen
Artikel

3 redenen om dit boek over Alzheimer te lezen

Drie redenen om het boek 'Als een dierbare Alzheimer heeft. 35 tips voor meer begrip en tevredenheid' van Huub Buijssen te lezen.
De genen en memen van Susan Blackmore
Interview

De genen en memen van Susan Blackmore

Paranormale verschijnselen bestaan. Deze overtuiging was de leidraad tijdens de eerste vijfentwintig jaar van de loopbaan van Susa...
28124