De vraag

Krijgen narcistische ouders narcistische kinderen?

Geachte heer Schalkwijk,

Wanneer narcisme in meer of mindere mate bij beide ouders voorkomt, werkt dit dan door bij hun kinderen?
Petra

Het advies

Expert

Frans Schalkwijk

Psychoanalyse

Beste Petra,
Het antwoord op jouw vraag is een volmondig ‘ja’. Niet dat narcisme erfelijk is, of de schuld is van de ouders; dat zou te kort door de bocht zijn. Maar in de ontwikkeling verinnerlijkt het kind het gevoelsmatige beeld dat het van de ouders heeft en verweeft dat met het beeld dat het van zichzelf heeft. Zo komt het gevoel over de interactie van het kind met de ouders terecht in het zelfbeeld en in de manier waarop het kind (en de latere volwassene) in de wereld staat.

Nu heeft een kind allerlei mogelijkheden om te reageren op ouders met narcistische trekken. Een bekend voorbeeld is het boekje van Alice Miller, ‘Het drama van het begaafde kind’, waarin wordt beschreven hoe het kind zich helemaal kan richten op de wensen van de moeder in plaats van zelf te voelen wat het wil. Maar er zijn ook kinderen die zich afkeren van hun ouders, of zich juist helemaal identificeren met hen.

Kortom: ‘ja’ dit werkt door, maar bij elk kind gaat dat weer anders en in meerdere of mindere mate.

Vriendelijke groet,
Frans Schalkwijk

Deel dit artikel:
14 december 2002 | Laatst gewijzigd op 18 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

‘Ik kon niet geloven dat hij mijn moeder had vermoord’
Interview

‘Ik kon niet geloven dat hij mijn moeder had vermoord’

Er zijn momenten waarop het leven in één klap tot stilstand komt. Dan wordt onze veerkracht tot het uiterste beproefd; want hoe ...
Coaching en je zorgverzekering: hoe zit het?
Branded content

Coaching en je zorgverzekering: hoe zit het?

Je zou wel wat meer zelfvertrouwen willen hebben. Of advies over omgaan met veel prikkels. Of iemand die met je meedenkt over je r...
Spreek je meerdere talen? 5 mentale voordelen volgens psychologen
Artikel

Spreek je meerdere talen? 5 mentale voordelen volgens psychologen

Meerdere talen kunnen spreken is niet alleen handig op vakantie, het doet wonderen voor je brein, verruimt de blik en geeft creati...
Spreek je meerdere talen? 5 mentale voordelen volgens psychologen
Artikel

Spreek je meerdere talen? 5 mentale voordelen volgens psychologen

Meerdere talen kunnen spreken is niet alleen handig op vakantie, het doet wonderen voor je brein, verruimt de blik en geeft creati...
Zo vader, zo dochter
Artikel

Zo vader, zo dochter

Een dochter in de voetsporen van haar vader. Is dat toeval of keuze? Marcel van den Hout, hoogleraar geestelijke gezondheidskunde ...
Eenzaamheid is erfelijk
Kort

Eenzaamheid is erfelijk

35 Procent van de mannen en 50 procent van de vrouwen voelt zich eenzaam.
Hoe kan ik goed samenwerken met mijn ouders?
Advies

Hoe kan ik goed samenwerken met mijn ouders?

Sinds kort werk ik in het bedrijf van mijn ouders, met de bedoeling het later over te nemen. Ik heb bedrijfskunde gestudeerd en zi...
Francine Oomen: ‘Mijn puberjaren krijgen een mager viertje’
Interview

Francine Oomen: ‘Mijn puberjaren krijgen een mager viertje’

De jeugd van kinder­boekenschrijfster Francine Oomen
Vreemdgaan zit in de genen
Kort

Vreemdgaan zit in de genen

Er is een manier gevonden om notoire vreemdgangers te veranderen in hondstrouwe partners.
Ben ik een verwende millennial?
Advies

Ben ik een verwende millennial?

Ik (32) wil meer vrije tijd om muziek te maken, maar ik moet keihard werken omdat ik voor mijn (piepkleine) appartement in het cen...
10561