De narcist
Herkent zich in uitspraken als:
‘Ik sta graag in het middelpunt van de belangstelling.’
‘Ik denk dat ik een speciaal persoon ben.’
‘Ik ben competenter dan andere mensen.’
Training Bescherm jezelf tegen narcisme
- Leer omgaan met een narcistische ex, ouder of baas
- Ontdek de belangrijkste kenmerken van narcisme
- Inspirerende sessies met video en achtergrondartikelen
49,-
Typerend: vindt zichzelf groots, belangrijk en uniek. Schept graag op over zijn talenten en prestaties, maar heeft een instabiel gevoel van eigenwaarde. Heeft voortdurend aandacht en bewondering nodig. De narcist vindt zichzelf zo uitzonderlijk dat hij meent zich dingen te mogen permitteren die anderen zich niet kunnen veroorloven. Ook vindt hij dat hij recht heeft op een speciale behandeling. Houdt opmerkelijk weinig rekening met anderen, hoewel hij graag de bewondering en goedkeuring van diezelfde anderen krijgt. Prijst mensen die zijn ego voeden, en negeert of bespot degenen die dat niet doen. Maakt op het eerste gezicht een charmante indruk; dat komt doordat narcisme samenhangt met de karaktertrekken openheid en extraversie.
Doelen: droomt volgens het psychiatrisch handboek dsm-iv over grenzeloze macht, brille, schoonheid of de ideale liefde. De narcist wil niet zozeer aardig worden gevonden als wel bewonderd worden en succesvol zijn. Hij investeert weinig in relaties.
Ontploft: als zijn ego op het spel staat. In een experiment van onderzoeker Delroy Paulhus werden proefpersonen op twee manieren geprovoceerd: doordat een essay van hun hand werd afgekraakt, of door een plotseling keihard geluid. Wat bleek? Narcisten ontstaken in woede als anderen hun werk bekritiseerden, psychopaten reageerden agressief op het harde geluid.
Lacht om: vriendelijke humor, in tegenstelling tot de andere twee duistere persoonlijkheden. Houdt niet van sarcasme en zal zichzelf of anderen niet in een slecht daglicht stellen om anderen aan het lachen te maken.
Beroepen: veeleisende hoge functies waarin ze hun talenten goed kunnen benutten en de kans op prestige groot is, ongeacht de risico’s. Psycholoog Daniel Goleman acht het waarschijnlijk dat dit type vaker voorkomt in de bovenste regionen van het moderne zakenleven, ‘waar de competitieve spanning, maar ook de salarissen en de glamour de pan uit rijzen’.
Aangeboren of aangeleerd? Een neiging tot narcisme is vooral genetisch bepaald.
Antisociaal gedrag: geeft anderen de schuld als iets niet lukt. Is licht ontvlambaar als hij niet krijgt waarop hij meent recht te hebben. Van het duistere drietal hangt narcisme volgens Delroy Paulhus het minst samen met criminaliteit.
In de liefde: op het eerste gezicht charmant en geïnteresseerd, maar hij blijkt een slechte partner: zelfzuchtig, manipulatief, ontrouw en machtsbelust, liet onderzoek door de universiteit van Georgia zien. De narcist ziet de liefde als een spel: hij is weinig gecommitteerd en heeft veel seksuele veroveringen.
Oorsprong: de Griekse mythe van Narcissus, die zo gefascineerd was door zijn spiegelbeeld dat hij er verliefd op werd. Ook de nimf Echo werd verliefd op hem, maar met zijn zelfliefde kon ze niet wedijveren.
