Blijft iemand maar eindeloos praten? Zo breek je beleefd in

Een collega die de vergadering kaapt, de buurman die maar doorgaat over zijn nieuwe aanbouw, of een date die het alleen over zichzelf heeft en niets aan jou vraagt. Je herkent het vast: het onaangename, rusteloze gevoel wanneer je verstrikt raakt in een eenzijdig ‘gesprek’ – oftewel een monoloog. Hoe red je je eruit?

Voordat je geïrriteerd raakt door iemand die een monoloog houdt, is het goed om eerst naar de omstandigheden én naar jezelf te kijken. ‘We denken altijd dat we te maken hebben met mensen ‘zoals ze zijn’, maar hun gedrag is onlosmakelijk verbonden met het onze,’ vertelde Deborah Tannen, hoogleraar linguïstiek aan Georgetown University, al eerder in een artikel van Psychologie Magazine.

We zijn geneigd te denken dat mensen die veel praten egocentrisch of zelfs narcistisch zijn, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn, zegt Tannen. ‘Misschien praat iemand veel omdat jij juist heel stil bent, of begint iemand nerveus te ratelen omdat je te weinig verbale of lichamelijke feedback geeft. Of iemand vertelt jou van alles over zichzelf om je op je gemak te stellen en uit te nodigen om hetzelfde te doen – terwijl jij bij jezelf denkt: deze persoon is alleen in zichzelf geïnteresseerd.’

Doe de test: Ben jij een talkaholic?

Hoe je beleefd een monoloog onderbreekt

Of de monoloog nou voortkomt uit narcisme, of dat de ander jou op je gemak probeert te stellen: lang luisteren kan vermoeiend zijn en iemand onderbreken is nog best lastig. Van de volgers van Psychologie Magazine geeft 30 procent aan niet te durven inbreken als iemand blijft praten.

In een artikel van The New York Times geven verschillende experts tips hoe je er op een beleefde manier toch voor kunt zorgen dat iemand even stil is – al is het maar tijdelijk.

1. Gebruik de naam van de persoon

Jefferson Fisher, auteur van het boek The next conversation, zegt dat je de aandacht moet trekken van de persoon die aan het woord is. Dat kun je volgens hem doen door zijn of haar voornaam te gebruiken. ‘Dat is als een bel in hun oren’, zegt Fisher. Waarschijnlijk pauzeert de prater hierdoor even en dat geeft jou een opening om iets te zeggen.

Als dat de eerste keer niet werkt, herhaal de naam dan, adviseert Fisher. Maar probeer te vermijden dat je je hand opsteekt om iemand te laten stoppen met praten: dat kan als bedreigend worden ervaren.

2. Zeg dat je onderbreekt

Ben je klaar om in te breken, gebruik dan het woord ‘onderbreken’. Zeg bijvoorbeeld: ‘Ik weet dat ik onderbreek.’ Volgens Fischer schieten mensen niet in de verdediging als je erkent wat je doet: ze kunnen je er niet van beschuldigen dat je ze onderbreekt, want je hebt het al aangekondigd. De toon die je hierbij aanneemt, moet warm, vastberaden en kalm zijn, zegt Fisher. Laat merken dat je de ander niet aanvalt.

Pakt iemand zijn monoloog toch weer op, probeer dan te blijven praten op een kalme, neutrale toon, voegt Nikki Graves toe, universitair hoofddocent managementcommunicatie aan de Goizueta Business School van Emory University. ‘Zelfs als je je ongemakkelijk voelt: stop niet totdat de persoon zich terugtrekt.’

Ook interessant: Waarom we het zo graag over onszelf hebben (en hoe het beter kan)

3. Gebruik de woorden ‘ik moet’

Een andere manier om de aandacht te trekken van degene die aan het woord is, aldus Fisher, is door dingen te zeggen als: ‘ik moet dit even verduidelijken’, ‘ik moet daar nog iets aan toevoegen’ of ‘ik moet je even onderbreken.’ Zo kun je meer controle over het gesprek krijgen zonder dat je vijandig tegenover iemand staat, legt hij uit.

Als je het liever wat informeler aanpakt, raadt William Hanson, etiquettecoach in Groot-Brittannië en auteur van het boek Just good manners, aan om beleefd te zeggen: ‘Wacht eens even, ik moet hier even op reageren voordat het uit mijn gedachten verdwijnt.’

4. In groepsverband: vat samen en geef het stokje door

Als iemand bijvoorbeeld een vergadering monopoliseert, vat dan samen wat die persoon heeft gezegd – wat aangeeft dat je hem of haar hebt gehoord – en geef het woord vervolgens aan iemand anders om daarop in te springen, zegt Fisher. Bijvoorbeeld: ‘Ik heb de feedback daarover gehoord. Laura, ik wil graag jouw mening over dit onderwerp horen.’ Graves voegt eraan toe dat je ook direct kunt zijn en kunt zeggen: ‘Bedankt voor je bijdrage. We hebben maar beperkt de tijd. Ik wil graag ook de anderen horen.’

In een sociale setting kun je het gesprek volgens Hanson op een rustige manier sturen: draai je om naar iemand anders in de groep, maak oogcontact en vraag zijn of haar mening over het onderwerp waar het over gaat.

5. Als niets anders lukt: verlaat het gesprek

Als iemand die een gesprek voert geen enkele nieuwsgierigheid naar je toont, dan is het ook goed om er gewoon mee te stoppen, zegt Todd Baratz, therapeut en auteur van het boek How to love someone without losing your mind.

Je hoeft je volgens hem niet al die tijd af te vragen: waarom doet deze persoon zo? Het kan juist nuttiger zijn om je te concentreren op je eigen reactie. En als je conclusie is: ik vind het niet leuk als iemand dit doet, dan kun je het gerust kort houden, zegt Baratz. ‘Het is prima om creatief te zijn en een excuus te verzinnen, maar ‘ik moet gaan’ werkt ook.’

Wil je meer tips? Zo ga je om met mensen die te veel praten