Waarom we altijd loyaal blijven aan onze ouders

 
Dit artikel wordt je aangeboden door The Searchers
 

‘Jongens huilen niet.’ Of: ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg.’ In iedere familie worden dit soort waarden en overtuigingen doorgegeven. Ze werken een leven lang door en beïnvloeden – of we het willen of niet – onze keuzes en de manier waarop we onze eigen kinderen grootbrengen. Hoe zit dat?

Eén ding staat vast: we ontkomen niet aan de invloed van onze familie. Want zelfs al zijn we allang uit huis en onze eigen weg ingeslagen, houden we toch rekening met de belangen en verwachtingen van onze ouders. Dat alles heeft te maken met een van de belangrijkste drijfveren in menselijke relaties: loyaliteit.

Loyaal en gevend

Loyaliteit is een begrip dat in de jaren zestig in de psychologie werd geïntroduceerd door de Hongaars-Amerikaanse psychiater Ivan Boszormenyi-Nagy en tegenwoordig tot de grondbeginselen van de gezinstherapie hoort.

Een kind is per definitie loyaal en gevend aan zijn ouder. Je wilt voldoen aan de verwachtingen van je ouders, dat ze trots en tevreden zijn, stelt contextueel therapeut Gerrie Reijersen van Buuren.

‘Kinderen doen dat instinctief en uit eigen belang: ze zijn tenslotte afhankelijk van hun ouders. Omdat ze nog weinig tot niets ‘materieels’ te geven hebben, geven ze per definitie iets van zelfzelf aan hun ouders: een of meerdere karaktereigenschappen, oftewel kwaliteiten, die ze hebben.’

Verwachtingen en opdrachten

In het volwassen leven kan die loyaliteit gaan wringen, omdat je je nooit volledig hebt kunnen ontwikkelen. Dat wordt ook wel parentificatie genoemd.

Je kunt door parentificatie het gevoel krijgen ‘niet helemaal jezelf’ te zijn of op zoek te willen naar ‘jezelf’ of naar je ‘echte kern’. De opdrachten en verwachtingen die je hebt meegekregen van huis uit, kunnen ineens je belangen en wensen in de weg zitten.

Bijvoorbeeld: je opa studeerde economie en je vader ook. De verwachting is dat jij als derde generatie in die voetstappen volgt, terwijl je liever naar de kunstacademie zou gaan.

Past het, of niet?

Als de opdrachten en verwachtingen bij je passen, is dat prima. Want, zo zegt Reijersen van Buuren: ‘Familiepatronen zijn niet goed of slecht, ze zijn hooguit passend of niet-passend bij deze fase in je leven.’ Maar past het niet, dan kun je gaan twijfelen aan je hele leven.

Als dat past, is dat prima, zegt ze. ‘Maar als deze opdrachten niet of niet meer bij je passen, kan het zijn dat je eronder lijdt. Het kan zelfs leiden tot een existentiële crisis, waarin je gaat twijfelen aan je hele leven.’

Behoedende en gunnende ouder

Die loyaliteit werkt ook door in hoe je het zelf als ouder doet. Ouders willen hun kind doorgaans behoeden voor wat henzelf is overkomen en wat ze denken dat hun kind kwaad kan doen.

Daarbij willen ouders hun kind ook het beste geven: dat wij zij als het beste hebben ervaren of wat ze niet hebben kunnen krijgen.

Hoe je die behoedende en gunnende rol als ouder invult, wordt mede bepaald door hoe je als kind was en welke opdrachten en verwachtingen je hebt meegekregen.

Want zelfs als je besluit om de opvoeding helemaal anders te doen dan je ouders, wil je hen alsnog niet teleurstellen. Je blijft loyaal aan hen.

Familiepatronen

Ook speelt de geschiedenis van een familie vaak (bewust of onbewust) een rol in het leven van individuele familieleden. Dragen je (groot)ouders trauma’s met zich mee, dan geven ze die in zekere zin aan je door. Maar ook als je bijvoorbeeld streng bent opgevoed of altijd moest presteren, beïnvloedt dat je levensloop.

In de nieuwe film The Son (zie het kader hieronder) is dat ook terug te zien. Vader Peter is vastberaden om het anders te doen dan zijn eigen vader, maar dat lukt hem uiteindelijk niet. Hij draagt (onbewust) zijn eigen trauma’s over op zijn zoon Nicolas, die op zijn beurt niet aan de verwachtingen van zijn vader kan voldoen.

(Her)ken je verleden

Deze film illustreert waarom het zo belangrijk is om je familiepatronen te kennen en te ontdekken waar bepaalde gewoontes en gedragingen vandaan komen. Volgens Reijersen van Buuren voorkom je daardoor dat je als ouder ongemerkt voorbijgaat aan wat je kind zelf wil.

Zo creëer je keuzevrijheid voor jezelf, en uiteindelijk ook voor je kind. ‘Als je weet hoe je passend geeft, kost dat je een stuk minder energie.’

Bovendien helpt een duik in het verleden ook om je waar nodig te bevrijden van bepaalde verwachtingen of een last uit het verleden.

 

Vanaf 10 november in de bioscoop: The Son

Meer weten over familiepatronen en de invloed van loyaliteit op wat je je kind uiteindelijk meegeeft? Dan moet je zeker de nieuwe film The Son zien. Vanaf 10 november in de bioscoop.

Een invoelend familiedrama met onder andere Hugh Jackman, Vanessa Kirby, Laura Dern, Anthony Hopkins en Zen McGrath. The Son is de opvolger van de succesvolle film The Father, die maar liefst zes oscars wist te bemachtigen. Regisseur Florian Zeller maakt een drieluik: in de toekomst volgt dus nog een derde en laatste film.”

De film gaat over de opstandige en sombere 17-jarige Nicholas. Een aantal jaren na de scheiding van zijn ouders voelt hij zich niet langer thuis bij zijn moeder Kate (Laura Dern). Zijn vader Peter (Hugh Jackman) en diens nieuwe partner Beth (Vanessa Kirby) besluiten om Nicholas in huis te nemen in een poging zijn leven weer op de rit te krijgen.

Peter doet er alles aan om een betere vader te zijn voor zijn zoon dan zijn eigen vader (Anthony Hopkins) voor hem was. Maar zijn alle goedbedoelde zorgen genoeg om Nicholas te helpen?

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Maak kans op 10x 2 kaartjes voor The Son

We mogen 10x 2 kaartjes weggeven voor deze nieuwe film. Wil je hier kans op maken? Vul dan onderstaand formulier in voor 31 december 2022. Winnaars krijgen automatisch bericht.

Je kunt je helaas niet meer inschrijven voor deze winactie

Lees ook deze artikelen

Kan mijn kind oudjaar met vrienden vieren?
Advies

Kan mijn kind oudjaar met vrienden vieren?

Mijn zoon van 14 wil dit jaar voor het eerst oudjaar met zijn vrienden vieren. Ik vind dat lastig. Niet omdat ik hem en zijn vrien...
Dit is de kracht van kou (voor je brein)
Branded content

Dit is de kracht van kou (voor je brein)

De dagen worden korter, de temperaturen lager. Niks mis mee, want bij kou gedijen we namelijk best goed. Dit is wat de wetenschap ...
Als je als kind voor je ouders moest zorgen: dit zijn de 4 soorten parentificatie
Artikel

Als je als kind voor je ouders moest zorgen: dit zijn de 4 soorten parentificatie

Eén ding staat vast: we ontkomen niet aan de invloed van onze familie. Want zelfs al zijn we allang uit huis en onze eigen weg in...
Als je als kind voor je ouders moest zorgen: dit zijn de 4 soorten parentificatie
Artikel

Als je als kind voor je ouders moest zorgen: dit zijn de 4 soorten parentificatie

Eén ding staat vast: we ontkomen niet aan de invloed van onze familie. Want zelfs al zijn we allang uit huis en onze eigen weg in...
Zo voorkom je toxic positivity
Artikel

Zo voorkom je toxic positivity

Wie doet het niet, tegen iemand die in de piepzak zit dingen roepen als: ga hardlopen/taart eten/iets leuks doen? Heb vertrouwen, ...
5 mensen over hun aseksualiteit – ‘Seks? Nee, bedankt’
Artikel

5 mensen over hun aseksualiteit – ‘Seks? Nee, bedankt’

Mensen met een aseksuele geaardheid moeten dat vaak uitleggen. Want dat je geen erotische en misschien zelfs geen romantische gevo...
Deze huisarts werd ongeneeslijk ziek: ´Het moeilijkst vond ik de onmacht´
Artikel

Deze huisarts werd ongeneeslijk ziek: ´Het moeilijkst vond ik de onmacht´

Als huisarts wist Mirjam Willemsen maar al te goed wat haar te wachten stond toen ze ongeneeslijke longkanker bleek te hebben. Ze ...
Het is nooit te laat: op latere leeftijd in therapie
Artikel

Het is nooit te laat: op latere leeftijd in therapie

We worden steeds ouder, maar op latere leeftijd hulp zoeken voor mentale klachten is nog lang geen vanzelfsprekendheid. Terwijl st...
Column Roos Schlikker: Uit één stuk
Artikel

Column Roos Schlikker: Uit één stuk

Roos Schlikker is schrijver, presentator, podcastmaker en vertelt in elk nummer over haar leven.
Het zijn de kleine blijmakers waar je echt gelukkig van wordt
Artikel

Het zijn de kleine blijmakers waar je echt gelukkig van wordt

Er gebeurt iets leuks of fijns, en je voelt het geluksgevoel stromen. Meestal is zo’n moment snel weer voorbij en vergeten. Toch...
251783