De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Werkloze man
Advies

Werkloze man

Mijn man is al anderhalf jaar werkloos. De carrière die hij wil, en waar hij hard voor gestudeerd heeft, komt niet op gang. We he...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’
Interview

De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’

Aan sommige dingen in Nederland kan schrijver en dichter Sholeh Rezazadeh maar niet wennen, zoals al dat gehaast en die eeuwige ag...
De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’
Interview

De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’

Aan sommige dingen in Nederland kan schrijver en dichter Sholeh Rezazadeh maar niet wennen, zoals al dat gehaast en die eeuwige ag...
Hoe kom ik af van deze familietraditie?
Advies

Hoe kom ik af van deze familietraditie?

Mijn partner en ik zijn al tien jaar gescheiden, en al die tijd hebben we voor de kinderen toch nog samen alle verjaardagen en som...
Quinten in quarantaine: ‘Krijgt mijn kind met autisme nog hulp?’ – deel 2
Column

Quinten in quarantaine: ‘Krijgt mijn kind met autisme nog hulp?’ – deel 2

Quinten (9) heeft autisme. Ga dan maar eens om met een nieuwe werkelijkheid, waarin alle structuur is weggevallen. Samen met man S...
Rupert Isaacson: Op spreekuur bij de sjamanen
Artikel

Rupert Isaacson: Op spreekuur bij de sjamanen

De autistische Rowan (4) is incontinent, heeft enorme driftbuien en maakt nauwelijks contact. Hopend op enige vorm van beterschap ...
Schrijver Judith Visser: ‘Mensen groeten kon ik niet’
Interview

Schrijver Judith Visser: ‘Mensen groeten kon ik niet’

Judith Visser (40) heeft asperger en leeft teruggetrokken en dicht bij de natuur. Ze is getrouwd, maar aan andere mensen heeft ze ...
Paardenjongens
Artikel

Paardenjongens

Op een afgelegen hoeve in Texas hangt een blond jochie ontspannen op een paardenrug. Dit is de plek waar Rupert Isaacson, wereldb...
Overal stickertjes
Artikel

Overal stickertjes

Autistische mensen raken in de war van onverwachte veranderingen. Dus hangen overal stickertjes en lijstjes in hun vier beschutte ...
6253