De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Verhuizen geeft stress
Artikel

Verhuizen geeft stress

Verhuizen is doorgaans een positieve stap, als begin van een nieuwe fase. Toch noemen psychologen het een van de grote stressvolle...
Coaching en je zorgverzekering: hoe zit het?
Branded content

Coaching en je zorgverzekering: hoe zit het?

Je zou wel wat meer zelfvertrouwen willen hebben. Of advies over omgaan met veel prikkels. Of iemand die met je meedenkt over je r...
Voor deze dingen kun je ChatGPT beter vermijden (vertrouw liever op je eigen brein)
Artikel

Voor deze dingen kun je ChatGPT beter vermijden (vertrouw liever op je eigen brein)

Superhandig, AI. Bijvoorbeeld om even de belangrijkste bevindingen uit een onderzoek te halen of om een essay te schijven – zou ...
Voor deze dingen kun je ChatGPT beter vermijden (vertrouw liever op je eigen brein)
Artikel

Voor deze dingen kun je ChatGPT beter vermijden (vertrouw liever op je eigen brein)

Superhandig, AI. Bijvoorbeeld om even de belangrijkste bevindingen uit een onderzoek te halen of om een essay te schijven – zou ...
7x Quality time in quarantaine (zonder elkaar achter het behang te plakken)
Artikel

7x Quality time in quarantaine (zonder elkaar achter het behang te plakken)

Gedwongen tijd doorbrengen met je gezin tijdens de coronacrisis; het blijkt zowel een vloek als een zegen. Kinderpsycholoog en opv...
Het defect van een genie
Artikel

Het defect van een genie

Waarom kunnen sommige autisten zo goed rekenen, en ontwikkelen dementerende patiënten soms opeens een tekentalent? Doordat er iet...
Waarom je autisme wél op je cv moet zetten
Artikel

Waarom je autisme wél op je cv moet zetten

De diagnose ‘autisme’ is vaak schrikken. Want wat betekent dat voor je toekomst? Past daar wel een studie of baan bij?
Mantelzorg: hoe hou je het vol?
Artikel

Mantelzorg: hoe hou je het vol?

Ze wíllen het graag, daar gaat het niet om. Maar het geduld dat mantelzorgers moeten opbrengen is soms bijna bovenmenselijk. En z...
Bram Bakker: ‘Ik had altijd het verkeerde accent’
Interview

Bram Bakker: ‘Ik had altijd het verkeerde accent’

De jeugd van psychiater Bram Bakker
Dolfijntherapie voor gehandicapten: zwaaiende borstvin als beloning
Artikel

Dolfijntherapie voor gehandicapten: zwaaiende borstvin als beloning

Autistische kinderen en kinderen met het syndroom van Down krijgen in het Dolfinarium Harderwijk dolfijntherapie. Niet zweverig, m...
6253