Ik ben bang voor de snelweg
De vraag
Beste Jan v.d. Berg,
Sinds tien jaar durf ik niet meer op de snelweg te rijden. Voorheen woonde ik in Drenthe en vanwege mijn werk als journaliste moest ik kriskras door die provincie rijden. Dat deed ik altijd via provinciale wegen. Inmiddels woon ik in de Betuwe en moet ik erg omrijden om mijn doel te bereiken. In Drenthe heb ik twaalf extra rijlessen gehad om over het probleem heen te komen. De instructrice zei na die lessen: ‘Ik begrijp het probleem niet, je rijdt als een speer.’
Het gaat erom als ik alléén in de auto zit: ik kijk in mijn binnenspiegel en zie al dat verkeer achter me aan komen razen. En dan raak ik volstrekt in paniek. Want: IK KAN ER NIET AF, IK MÓET DOOR! Zweten, hartkloppingen, zwarte vlekken voor m’n ogen, ik weet het, het is volkomen belachelijk, want provinciale wegen zijn veelal gevaarlijker dan snelwegen, maar dán wéét ik dat er geregeld afslagen komen (die ik overigens niet neem…). Het gaat om het idee dat ik, wanneer ik dat wil, ERAF kan.
Is er bij mij, ik woon in Maurik, een rijschool die me zou kunnen helpen? Want het beperkt mijn leven enorm en ik heb jarenlang zonder probleem op de snelweg gereden en opééns, na een keer min of meer klem te hebben ‘gezeten’ tussen vier vrachtauto’s, is het begonnen. Het idee: Ik Kan Dat Niet heeft zich in mijn hoofd vastgezet, vandaar…
Met vriendelijke groeten,
Bertien de M.
Het advies
Beste mevrouw De M.,
Vermoedelijk bent u meer geholpen bij gedragstherapie dan rij-instructie. Als u juist door de begeleiding van een instructeur zoveel geruststelling krijgt dat de paniek wegblijft, terwijl die bij soloroutes toch doorbreekt, heeft het geen zin om langer met een instructeur te oefenen. De situatie die u omschrijft is heel herkenbaar voor veel mensen die angstinstructie in het verkeer krijgen.
In het algemeen lukt het prima om met een veilige instructeur weer te rijden. Het geeft afleiding, het neutraliseert angstgedachten en vluchtdrang. Daarom is het belangrijk dat er na dit begeleidingstraject in de auto een goed huiswerkplan wordt opgesteld. Soms kan dat zijn doordat een helper of therapeut eerst in kleine stukjes telefonisch bereikbaar is.
IPZO heeft alleen een vestiging in Nijmegen. Als u dichterbij huis hulp wilt krijgen, kunt u in de regel het best door een gedragstherapeut geholpen worden. Vraag uw huisarts om een verwijzing naar een gedragstherapeut. Wellicht kunt u ook via de website <L>www.vgt-gedragstherapie.nl</L> een doorverwijzing opvragen. Het is altijd goed om door te vragen bij de therapeut naar zijn/haar expertise met de specifieke klacht.
Veel succes!
Jan van den Berg
Jan van den Berg
Psycholoog Jan van den Berg is werkzaam bij het Angstbehandelcentrum IPZO. Het IPZO is gevestigd in Nijmegen, Den Bosch, Rotterdam, Nieuwegein, Bussum en Rotterdam. Vergoeding van de psycholoog is mogelijk vanuit de basisverzekering. Rijangst wordt veelal aangepakt in combinatie met een gespecialiseerde rijangst-coach.
