De vraag

Hoe houd ik afvallen vol?

Waarom is afvallen toch zo moeilijk – of eigenlijk meer hoe houd ik afvallen vol? In eerste instantie lukte afvallen wel: ik ben van 107 kg naar 95 kg gegaan in vijf maanden. Naar mijn idee veel te langzaam, maar oké, het is eraf. Uiteraard ging dat niet zomaar. Met behulp van pillen (stack II) en veel beweging (fitness, wandelen etc.), en vooral opletten op wat je eet.

Vooral dat laatste wil ineens niet meer. Niet dat ik alles eet wat los en vast zit hoor, daarvoor ben ik teveel geprogrammeerd om dingen te laten staan. Maar ik kan niet meer de discipline opbrengen om mager en weinig te eten. Wat is het toch dat die knop ineens weer omgaat, en hoe zou ik die motivatie weer kunnen krijgen? Hoe houd ik afvallen vol?

Het advies

Wat jij beschrijft, je worsteling met ‘hoe houd ik afvallen vol’, komt helemaal overeen met de zogeheten ‘set-point’-theorie. Die theorie wordt inmiddels algemeen aanvaard, en stelt dat iedere persoon een eigen ‘optimaal’ gewicht heeft: het set-point. Dat kan 50 kg zijn, maar ook 102 kg.

Wat je lijf doet als je begint met een dieet

In de evolutie heeft de mens er in de loop der eeuwen voor gezorgd dat iemand een periode van hongersnood kan overleven. Mensen die dat niet konden, gingen in strenge winters gewoon dood. Nu, eeuwen later, is er geen echte voedselschaarste meer. Maar het mechanisme zit nog wel in ons lijf. Op het moment dat iemand een dieet begint, denkt het lichaam dat er zo’n ouderwetse periode van voedselschaarste is aangebroken. Het gaat op dat moment over op een zuiniger verbranding, om langer te kunnen overleven met weinig voedsel.

Wat je lijf doet als je stopt met een dieet

Op het moment dat het dieet beëindigd wordt (omdat het doel behaald is), wil het lichaam nieuwe vetreserves aanleggen voor de volgende hongersnood. En het liefst nog wat extra, voor het geval die hongersnood ernstig wordt. Alle genen die zich bezighouden met de stofwisseling en voedselreserve gaan op dat moment aan het werk om enerzijds heel zuinig te blijven verbranden, en anderzijds extra reserves op te slaan. Op dat moment wordt je set-point, onder invloed van een dieet, verhoogd. Je lichaam geeft die strijd om extra vet niet op voordat het oude gewicht (of het in veel gevallen hogere gewicht, ontstaan door het nieuwe set-point) is bereikt.

Onderzoek bij slanke mensen die kunnen eten wat ze willen

Onderzoek naar overgewicht spitst zich de laatste jaren vooral ook toe op mensen die onder alle omstandigheden slank blijven. Die missen dit mechanisme kennelijk. Om overgewicht goed te begrijpen wil men niet alleen graag weten hoe het bij dikke mensen werkt, maar ook hoe het bij dunne werkt. Men hoopt zo t.z.t. tot een oplossing van het probleem te komen. Voorlopig is die er niet.

Wat (meestal) wel werkt: je eetpatroon radicaal wijzigen & niet tè weinig eten

We weten wel dat een radicaal veranderd leef- en eetpatroon, waarbij vooral niet te weinig gegeten wordt, op de lange duur, het beste resultaat oplevert. Het lichaam schiet dan minder vlug in de verdediging. Het set-point wordt dan ook niet naar boven bijgesteld. Dus: langzaamaan maar. Pondje voor pondje. Het is er ook niet in een keer aangekomen.

Altijd maar die focus op gewicht, op dat pondje meer of minder. Terwijl je zoveel meer bent dan dat getal op de weegschaal. Lees hier meer over (de worsteling met) zelfacceptatie

Meer weten over dit thema? Bekijk Eetgedrag
Training Gezond en energiek in 10 stappen
Training

Training Gezond en energiek in 10 stappen

  • Stap voor stap naar jouw optimale leefstijl
  • Niet voor even, maar voor de rest van je leven
  • In samenwerking met hoogleraar Ingrid Steenhuis
Bekijk de training
Nu maar
99,-
Deel dit artikel:
18 mei 2002 | Laatst gewijzigd op 22 oktober 2020

Lees ook deze artikelen

Waarom slank blijven niet voor iedereen een kwestie van wilskracht is
Artikel

Waarom slank blijven niet voor iedereen een kwestie van wilskracht is

Slank zijn een kwestie van wilskracht? Onze hersenen sturen ons eetgedrag onbewust meer dan we denken. Dat maakt voor sommige mens...
Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten
Branded content

Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten

Groter worden gaat met vallen en opstaan. Dus ja, daar hoort ook af en toe een geschaafde knie én een traan bij. Een ‘kusje ero...
Column Peggy van der Lee: ‘We klommen in dertig graden maar maakten ons nergens meer druk om’
Artikel

Column Peggy van der Lee: ‘We klommen in dertig graden maar maakten ons nergens meer druk om’

Het gebeurde al binnen tien minuten.
Column Peggy van der Lee: ‘We klommen in dertig graden maar maakten ons nergens meer druk om’
Artikel

Column Peggy van der Lee: ‘We klommen in dertig graden maar maakten ons nergens meer druk om’

Het gebeurde al binnen tien minuten.
Hoe krijg ik meer zin in mijn werk?
Advies

Hoe krijg ik meer zin in mijn werk?

Beste Jolet, Al meer dan een halfjaar merk ik dat ik minder energie van mijn werk krijg. Het begon voor de zomervakantie, en na mi...
Manipulatie: met deze 4 tips krijg je gedaan wat je wilt
Artikel

Manipulatie: met deze 4 tips krijg je gedaan wat je wilt

Manipulanten en oplichters weten als geen ander hoe ze met slimme trucjes anderen voor hun karretje kunnen spannen. Een vaardighei...
Elke ochtend strijd met mijn puber
Advies

Elke ochtend strijd met mijn puber

Mijn dochter (15) staat te laat op, moet dan haasten om op tijd te zijn en ik moet haar constant achter haar vodden zitten. Zij wo...
Doe het nu
Column

Doe het nu

Hoe komt het dat we na een lange zomer in staat zijn tot alles wat ons de rest van het jaar niet lukt? Het is vast niet alleen de ...
Het EQ van Gerard Spong: ‘Ik ben een gelukkige schizo’
Artikel

Het EQ van Gerard Spong: ‘Ik ben een gelukkige schizo’

Een topadvocaat kan niet zonder emotionele intelligentie. Hij moet rechters kunnen inschatten, zijn argumenten op een goudschaal w...
Hij kan maar niet stoppen met roken
Advies

Hij kan maar niet stoppen met roken

Ik heb een heel lieve man, maar hij is verslaafd aan roken. Hij is kortademig en hoest. Ik werk zelf in de gezondheidszorg en weet...
10858