Autistisch of hoogbegaafd?
De vraag
Geachte meneer Vermeulen,
Vaak krijgen mensen het etiket ADHD, NLD, etc. opgeplakt, terwijl de symptomen ‘slechts’ symptomen van hoogbegaafdheid zijn. Waar ligt de grens wanneer je spreekt over symptomen van autisme in combinatie met hoogbegaafdheid, of symptomen van alleen hoogbegaafdheid? (dit omdat veel kenmerken die je vindt in de lijst met ‘eigenschappen’ van hoogbegaafden, ook in de lijst met ‘eigenschappen’ van autisten kunnen staan).
Maayke van Diemen
Het advies
Beste Maayke,
Op symptoomniveau is er inderdaad een overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid. Autisme is echter meer dan de optelling van een aantal symptomen, het is een kenmerkend patroon van gedragskenmerken die voortkomen uit een typerende denkstijl / denkstoornis, waarbij vooral een gebrek aan verbeelding essentieel is. Zelfs hoogbegaafde mensen met autisme missen, vooral op sociaal en communicatief vlak, de verbeelding die zelfs kleuters bezitten.
Voor zover mij bekend, beschikken hoogbegaafde mensen zonder autisme wel over verbeelding. Anders uitgedrukt: aan de buitenkant (de symptomen op gedragsniveau) kunnen hoogbegaafdheid en autisme in combinatie met hoogbegaafdheid wel op elkaar lijken, maar aan de binnenkant (het cognitief functioneren) zijn er wel degelijk verschillen. Dit is niet zomaar te vertalen in een grens, omdat een diagnose nu eenmaal niet te verengen valt tot een optelsommetje van kenmerken, hoewel internationale classificatiesystemen, zoals de DSM, wel een minimumnorm inzake criteria vooropstellen.
Peter Vermeulen is pedagoog en als autismedeskundige werkzaam bij Autisme Centraal in België. Onderkenning van autisme bij normaal tot hoogbegaafde personen, is zijn specialisme. Hij schreef verschillende boeken over autisme. Plusabonnees stelden in de zomer van 2002 vragen vaan Peter Vermeulen.
