‘Als jij reageert op een filmpje van een vrouw die je leuk vindt, zou ik denken dat je ook iets van haar wilt weten,’ zegt Anja afgelopen zomer in B&B vol liefde, als ze kandidaat Jan naar huis stuurt.
Hij is al dagenlang op bezoek in haar bed and breakfast in Frankrijk, maar heeft haar nog geen vraag gesteld, dus vindt Anja het mooi geweest. De vraagarme aanpak van Jan is er een die we in de serie al talloze keren voorbij hebben zien komen.
In hetzelfde seizoen zien we hoe ook Mirjam en Iris bezoek krijgen van mannen die vooral uitblinken in praten over zichzelf. Zelf hebben de heren geen idee dat ze de plank misslaan. Elkaar leren kennen, dat gebeurt vanzelf, toch?
Meisjes leren praten, jongens zenden
De basis voor deze miscommunicatie wordt al gelegd in onze kindertijd. Meisjes leren om op een andere manier te communiceren dan jongens, schrijft Deborah Tannen, sociolinguïstisch hoogleraar aan de universiteit van Georgetown, in haar bestseller You just don’t understand. Women and men in conversation.
Vrouwen doen aan rapport talk: zij praten om sociale en emotionele verbondenheid te versterken, en vragen stellen helpt daarbij. Mannen zijn op hun beurt gefocust op het uitwisselen van informatie en kennis – report talk genoemd. Zo kan het zomaar gebeuren dat vrienden onderling een hele avond over sport praten zonder ook maar een enkele vraag over elkaars persoonlijke leven te stellen.
Zodra je de seksen tegenover elkaar zet, kan het misgaan. De manier waarop mannen ongevraagd hun kennis delen, kennen we tegenwoordig als mansplaining en wordt door veel vrouwen als neerbuigend geïnterpreteerd – terwijl het voor sommige mannen gewoonweg de manier is waarop zij hebben geleerd een band op te bouwen.
Psycholoog Arthur Eaton denkt dat programma’s zoals B&B vol liefde ons daarnaast iets vertellen over machtsverhoudingen in de maatschappij. Hoewel iedereen gehoord wil worden, durft maar een deel van de mensen op eigen initiatief ruimte in te nemen in een gesprek.
Mansplaining als toenaderingspoging
Het moge duidelijk zijn: bij Anja, Mirjam en Iris waren dat de mannen. Niet omdat ze niet empathisch zijn, of alleen geïnteresseerd in zichzelf, schrijft Eaton. Maar omdat ze zijn opgegroeid in een sociale context die ze heeft geleerd dat zij het recht hebben om te spreken.
Terwijl het voor sommigen vanzelfsprekend is dat hun stem wordt gehoord, voelen anderen zich pas gezien als ze worden uitgenodigd iets te zeggen. Een vraag is voor hen erkenning dat hun mening ertoe doet.
De kans vergroten op een vervolgdate
Maar wie moet zich nu aan wie aanpassen? Wetenschappers zijn het erover eens dat je met het stellen van vragen tijdens een date hoe dan ook punten scoort – dat wordt zelfs meer gewaardeerd dan uiterlijk vertoon.
Maar waak ervoor de ander te onderwerpen aan een vragenvuur zonder op de antwoorden te reageren, want dan wordt het afspraakje al gauw een kruisverhoor. Vooral met follow-upvragen, waarmee je laat zien aandachtig naar je gesprekspartner te luisteren, vergroot je de kans op een vervolgdate.
