Reislustig door psychose-gen?

Migranten vertonen vaker psychotische stoornissen. Dat is geen nieuw inzicht; de Noorse psychiater Ødegaard schreef er in 1932 al over. Maar wat verklaart die hogere cijfers? Psychologe Elsje van der Ven, promovenda aan de Universiteit Maastricht, deed er onderzoek naar.

Ødegaard meende dat mensen met aanleg voor schizofrenie hun geluk vaker elders zoeken. U heeft die hypothese nu getoetst.

Elsje van der Ven: ‘Inderdaad, met behulp van gegevens over vijftigduizend Zweedse mannen. Bij hun keuring voor militaire dienst werden ze ook geëvalueerd op zaken waarvan we inmiddels weten dat ze het risico op psychoses vergroten. Zoals een laag IQ, slecht sociaal functioneren, opgroeien in een stad, en cannabisgebruik. Daarna hebben we uitgezocht welke van deze mannen later geëmigreerd zijn.’

En, zaten er onder de emigranten meer ‘onaangepaste einzelgänger’?

‘Nee, de mannen die in Zweden bleven scoorden als 18-jarigen even hoog op risicofactoren voor een psychose als zij die emigreerden. Ødegaards hypothese gaat dus niet op.’

U ziet meer in een andere theorie, de social defeat-hypothese.

‘Ja, daar vond ik beduidend meer bewijs voor dan voor Ødegaards verhaal. Die hypothese stelt dat migranten vaker te maken krijgen met ernstige stress en buitensluiting. Ook daarvan is bekend dat ze bij genetisch gevoelige mensen tot schizofrenie kunnen leiden.’

Ødegaards selectiehypothese getoetst, presentatie op het voorjaarscongres van de NVvP, 9 april 2014

 

auteur

Anne Pek

Anne Pek is (wetenschaps)journalist en eindredacteur.

» profiel van Anne Pek

Lees ook deze artikelen

Reinoud heeft schizofrene vader en broer: ‘We leefden met twee tijdbommen’
Artikel

Reinoud heeft schizofrene vader en broer: ‘We leefden met twee tijdbommen’

Leven met gekte in de familie, hoe is dat? Reinoud Eleveld heeft een schizofrene vader en broer, en was als kind doodsbang dat het...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Mariska van der Klis ging op pelgrimstocht: ‘Stap voor stap kom ik waar ik moet zijn’
Artikel

Mariska van der Klis ging op pelgrimstocht: ‘Stap voor stap kom ik waar ik moet zijn’

Na het verbreken van een lange relatie loopt Mariska van der Klis de ruim duizend kilometer lange pelgrimsroute Via de la Plata, d...
Mariska van der Klis ging op pelgrimstocht: ‘Stap voor stap kom ik waar ik moet zijn’
Artikel

Mariska van der Klis ging op pelgrimstocht: ‘Stap voor stap kom ik waar ik moet zijn’

Na het verbreken van een lange relatie loopt Mariska van der Klis de ruim duizend kilometer lange pelgrimsroute Via de la Plata, d...
Leven met schizofrenie
Interview

Leven met schizofrenie

Bart lijdt aan schizofrenie. Hij hoort stemmen en had een serie angstaanjagende psychoses. ‘Ik was een kardinaal die de wereld g...
Doden uit wanhoop
Artikel

Doden uit wanhoop

Je leest erover in de krant, maar je kunt je er nauwelijks iets bij voorstellen. Een vader die het huis in brand steekt waarin zij...
De zelfmoord van Ernst: 5 naasten over het verdriet
Artikel

De zelfmoord van Ernst: 5 naasten over het verdriet

Ernst Kamphuis leed al ruim tien jaar aan psychoses en was verslaafd aan cocaïne en alcohol. In 2008 hing hij zich thuis op, 48 j...
Hoe realistisch is de bipolaire stoornis van Carrie in Homeland?
Kort

Hoe realistisch is de bipolaire stoornis van Carrie in Homeland?

Homeland geldt als beste serie van dit moment. Hoofdpersoon is Carrie Mathison, CIA-agente met een bipolaire stoornis.
Onderzoeker in de psychiatrie Wilma Boevink: ‘Patiënten komen niet voor pillen. Ze komen voor contact’
Interview

Onderzoeker in de psychiatrie Wilma Boevink: ‘Patiënten komen niet voor pillen. Ze komen voor con...

Ze hield haar eigen ziektegeschiedenis lang verborgen voor collega’s. Maar toen ze erover ging spreken, gaf dat haar carrière e...
Familie van schizofrenen
Kort

Familie van schizofrenen

Het zorgen voor familieleden met een psychiatrische stoornis, kan een zware last betekenen. Psychiatrische patiënten kunnen agres...
1493