Column Sterre van leer: Niets is zeker

Psychiaters en gedragswetenschappers zijn nu al bezorgd om ons geestelijk welzijn. ‘Veerkracht’ is het woord van de dag, en let maar op: straks vinden we dat net zo’n clichébegrip als ‘geluk’. Ik voorspel een hausse aan veerkrachttrainingen, veerkrachtboeken, veerkrachtgoeroe’s, voorschool- en nascholingsprogramma’s voor kinderen, leerkrachten en alle soorten werknemers die rechtop gehouden moeten worden, te beginnen met het zorgpersoneel.

En toch: niet weten wat de dag van morgen brengt, is voor de meeste mensen op deze wereld de normaaltoestand. Dan moeten wij er toch ook toe in staat zijn? Zes leefregels voor onzekere tijden.

Koester je relaties. Zomers kun je desnoods in je eentje vieren, maar winters overleef je samen – denk maar aan de Inuit. Deel je eten. Deel je liefde. Deel je zorgen. Desnoods via dat stomme beeldscherm.

Beweeg. Zitten is het nieuwe roken, waarschuwen gezondheidswetenschappers al jaren, en thuiswerken is het nieuwe zitten. Ooit, toen we nog een kantoor hadden, rende ik vier trappen op om even te overleggen. Nu ben ik de hele dag vastgeplakt aan mijn eettafel en groei langzaam dicht. Niet goed. Sta elk uur even op. Stop de was in de machine. Zet een vuilniszak buiten. Weetje van de dag: al die microloopjes geven je bloedsomloop een impuls, en dat draagt meer bij aan het zelfgenezend vermogen van je lichaam dan dat halfuurtje hardlopen.

Houd je hoofd schoon. Je hoeft niet zomaar elke gedachte binnen te laten. Je hoeft niet elke dag het nieuws te volgen. Je hoeft niet mee in angstdenken. Wordt het toch een rommeltje daarbinnen, zet dan de ramen open. Deel je zorgen. Nee, niet op social, gekkie.

Geef je over. Krampachtig proberen alsnog controle te krijgen is de mentale variant van wat motorrijders target fixation noemen: de neiging om strak te blijven kijken naar een naderend gevaar, waardoor je juist tegen die ene boom in de bocht crasht. Omgaan met onzekerheid begint met het besef dat controle sowieso al een illusie was. De survivalkit op pagina 21 is een goed begin.

Lach. Drie keer per dag. Desnoods om jezelf. Lukt dat niet, bel dan maar weer iemand – vaak wil het dan beter.

Ga naar buiten. Elke dag, ook als het regent. Voor de frisse lucht. Voor je dosis daglicht. Voor de relativering. Haal diep adem. Kijk naar de wolken. Zie je? Ze drijven voorbij.