Waarom hebben mensen met narcisme weinig oog voor de behoeften van anderen?
Martin Appelo: ‘De kern van narcisme is een gebrek aan wederkerigheid. Dat wil zeggen: in het contact met de ander gaat het voor een narcist vooral over hem- of haarzelf. Dat gaat samen met ‘opblazen’: kijk mij eens geweldig zijn. Heel dominant. Daardoor krijgen anderen het gevoel dat er geen rekening met ze wordt gehouden. Het gaat immers altijd over de narcist.’
Hebben narcisten ook een zachte kant?
‘Jazeker, je kunt niet narcistisch zijn zónder zo’n kant te hebben. Narcisme is namelijk een verdedigingsÂmechanisme dat moet voorkomen dat ze die zachtaardige gevoelens hebben. Deze mensen zijn bang om gekwetst te worden als ze hun gevoelens uiten. Als ze al langere tijd in die afweer zitten, gaat het contact met de zachte kant wel verloren. Daardoor kunnen ze vaak geen contact meer maken met wat ze echt voelen.’
Kun je tegen iemand zeggen: ‘Ik denk dat jij een narcist bent’?
‘Dat zou weleens tot ruzie kunnen leiden. Maar je kunt – in een rustig gesprek – wel vragen: vind jij jezelf een narcist? Op een bepaalde manier zijn narcisten er vaak ook wel een beetje trots op. Want het levert ze, zegt de literatuur, de drie S’en op: seks, status en salaris. Het is dus belonend om narcist te zijn en ze schamen zich daar niet voor.’
Gun jezelf meer verdieping
GZ-psycholoog, Âgedragstherapeut en ervaringsdeskundige Martin Appelo is Âexpert in de online training ‘Bescherm jezelf tegen narcisme’. In inspirerende video’s leert hij je wat narcisme is en hoe je het beste kunt omgaan met een narcistische partner, vriend, collega of Âfamilielid.