De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Quinten in quarantaine: ‘Krijgt mijn kind met autisme nog hulp?’ – deel 2
Column

Quinten in quarantaine: ‘Krijgt mijn kind met autisme nog hulp?’ – deel 2

Quinten (9) heeft autisme. Ga dan maar eens om met een nieuwe werkelijkheid, waarin alle structuur is weggevallen. Samen met man S...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Dit doen fotofilters met je zelfvertrouwen (en dat is niet veel goeds)
Artikel

Dit doen fotofilters met je zelfvertrouwen (en dat is niet veel goeds)

Geen rimpeltje te zien, grote ogen, perfect haar, een afgetraind lichaam – als je de foto’s op sociale media moet geloven, lij...
Dit doen fotofilters met je zelfvertrouwen (en dat is niet veel goeds)
Artikel

Dit doen fotofilters met je zelfvertrouwen (en dat is niet veel goeds)

Geen rimpeltje te zien, grote ogen, perfect haar, een afgetraind lichaam – als je de foto’s op sociale media moet geloven, lij...
Bram Bakker: ‘Ik had altijd het verkeerde accent’
Interview

Bram Bakker: ‘Ik had altijd het verkeerde accent’

De jeugd van psychiater Bram Bakker
Hoe help ik mijn peuter met autisme?
Advies

Hoe help ik mijn peuter met autisme?

Mijn dochter van 2 heeft een zware vorm van autisme. Toch heb ik het idee dat ik in deze belangrijke fase van haar ontwikkeling me...
Door zijn autisme kom ik tekort
Advies

Door zijn autisme kom ik tekort

Mijn partner heeft autisme en hij verliest zich zo in zijn studie dat hij geen tijd wil maken voor onze relatie. Leuke dingen doen...
Is uw kind autistisch?
Kort

Is uw kind autistisch?

Sinds kort kunnen ouders via videofilmpjes de vroege symptomen van autisme leren herkennen. Want hoe eerder autisme wordt onderken...
Kan het autisme zijn?
Advies

Kan het autisme zijn?

Ik weet al mijn hele leven dat ik niet tegen veel prikkels kan en heb een manier gevonden om ermee om te gaan. De afgelopen jaren ...
Wat is autisme? Een stoornis of een karaktertrek?
Verhaal

Wat is autisme? Een stoornis of een karaktertrek?

De diagnose autisme is nog geen eeuw oud. Maar de manier waarop we ­tegen de aandoening aankijken, is al een paar keer ingrijpend...
6253