Ik zou graag meer willen weten over narcisme, en specifiek over de behandeling van een narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Is er een boek dat ik kan lezen over dit onderwerp? Engels is op zich geen probleem. Ik maak uit de beschrijvingen van uw boeken op internet niet op of ze specifiek over narcisme gaan.
Behandeling van een narcistische persoonlijkheidsstoornis is een moeilijke zaak. Vooral als u de vraag formuleert als ‘Wat behelst de behandeling van een narcistische persoonlijkheidsstoornis.’
Narcistische persoonlijkheidsstoornis is een term uit de DSM-IV, het medische classificatiesysteem voor psychische stoornissen. In dit boekje wordt eigenlijk alleen verwezen naar de openlijke narcist, die hier ‘thick-skinned‘ wordt genoemd.
Het lastige is: openlijke narcisten melden zich zelden of nooit voor behandeling. Als ze zich al melden, dan is dat vaak omdat een narcistische krenking heeft geleid tot ineenstorting van het kaartenhuis, leidend tot gevoelens van waardeloosheid of zinloosheid. Omdat het karakter van deze mensen vaak grotendeels gebaseerd is op de narcistische afweerstructuur, is een behandeling moeizaam als deze gericht zou zijn op verandering. Vandaar dat er meestal wordt gezocht naar herstel van het narcisme.
Bij verborgen narcisme (‘thin-skinned‘) ligt dit anders. Verborgen narcisten lijden nogal eens aan gevoelens van leegheid en depressie, en zijn wel gemotiveerd voor behandeling. Echter ook hier geldt dat de verborgen grootheidsfantasieën vaak moeilijk te bereiken zijn in een behandeling, en erg lastig toegankelijk voor verandering.
Kortom, het blijft tobben. Een behandeling van (verborgen) narcisme is vaak langdurig, maar kan wel leiden tot resultaten. In mijn ervaring als psychoanalyticus zijn er met psychoanalytische psychotherapie of psychoanalyse wel veranderingen te bereiken, maar makkelijk is dit niet.
Wat betreft literatuur: in mijn boek ‘Het diepst van je gevoel’ wordt een voorbeeld geschetst van een behandeling van narcistische problematiek middels psychoanalyse. In mijn boek ‘Vrouwenlevens’ wordt de dynamiek van het narcisme wel vaak beschreven, maar niet de behandeling. Vanuit de psychoanalyse is met name de stroming van de zelfpsychologie van Kohut bij uitstek het gebied van het narcisme. Zijn boeken gaan steevast over de behandeling, zoals ‘The restoration of the Self’ (1977) of ‘How does analysis cure?’ (1984). Voor een goed overzicht is de ‘bijbel’ van G.O. Gabbard (2000) het standaardwerk: ‘Psychodynamic psychiatry in clinical practice’.
