Rotgevoel over de uitvaart
De vraag
Mijn jongere broer (46) is overleden. Van mijn ouders – met wie ik een moeizame band heb – mocht ik geen enkele rol spelen op de uitvaart. Ik heb er een rotgevoel aan overgehouden. Hij was toch ook mijn broertje? Hoe moet ik hiermee omgaan?
Het advies
De relatie met je ouders staat hier jouw levenslange relatie met je overleden broer in de weg. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Die relatie hoeft immers niet via je ouders te lopen? Dat betekent dat jij je je broertje mag herinneren, over hem mag nadenken (wat zag je, hoorde je en wat deed hij?).
Denk aan wat er tussen jullie was. Wat was lief, lastig, leuk, vervelend, enzovoort. Wat betekende dat voor jou? Waar had jij last van? Ontroerde hij je? Wat gaf hij jou? Hoe reageerde hij op wat jij deed? Was hij er voor jou? Of soms ook niet? Wie ben jij geworden door wie hij was?
Maak hem hiermee tot wie hij voor jou was en wat hij en zijn bestaan voor jou betekende. Schrijf het op. Deel het met voor jou betrouwbare mensen. En vind al doende uit wat je ermee wilt. Wil je op zijn graf iets zeggen, neerleggen, iets op je lichaam dragen zodat hij altijd bij je is?
Laat dit proces zijn werk doen zodat jij kunt rouwen over hem en jou, en over de pijn in jullie leven. En de mooie dingen je levenslang tot troost kunnen zijn.
