Het afgelopen jaar heb ik voor mijn zieke moeder gezorgd. Nu ze overleden is, moet ik ineens voor mijn vader zorgen. Hij legt een enorme claim op mijn tijd en energie, terwijl ik ook tijd nodig heb voor mijn eigen rouwproces en voor mijn gezin. Ik kan deze extra taak er fysiek en emotioneel eigenlijk niet bij hebben. Broers en zussen heb ik niet. De situatie geeft me veel stress en ik zie niet goed hoe ik die kan verminderen.
Mantelzorg kan inderdaad heel zwaar wegen in iemands stressbalans. Het beeld van een balans maakt echter twee zaken duidelijk: enerzijds dat het niet uitmaakt hoe zwaar de uitdaging in die balans weegt, als de balans maar in evenwicht is, anderzijds dat als je de bron van het onevenwicht niet kan veranderen, er altijd nog vijf andere ‘gewichten’ zijn waar je misschien wat aan kunt doen om het evenwicht te herstellen. Een tekening van de stressbalans vind je hier op www.brainchains.info, op pagina 8.
1. De eisen die aan je gesteld worden.
In jouw geval zijn die niet alleen zwaar maar ook continu. Hier moet je denken aan: hoe en met wie kan ik de last delen zodat die lichter en minder chronisch wordt (zie ook punt 3).
2. Alle middelen die je hebt om daar het hoofd aan te bieden.
Soms vat ik die samen als e-team: expertise, tijd, energie/veerkracht, aandacht en materiële middelen. Veerkracht lijkt me voor jou de belangrijkste. Hoe kun je beter voor jezelf zorgen, zodat je optimaal opgewekt, fit en gezond blijft?
3. Sociale steun.
Dit is in het algemeen, maar zeker voor jou, een heel belangrijk gewicht in de balans. Je vraag klinkt alsof je het gevoel hebt dat je er alléén voor staat. Het risico is dat je zo opgeslorpt wordt door vader en gezin, dat je je sociale netwerk verwaarloost. Maak het een prioriteit om je netwerk te intensiveren of uit te breiden, zodat je er de praktische en emotionele steun vindt die je nodig hebt. Herstel of verbeter de relatie met vrienden en vriendinnen, sluit je aan bij een zelfhulpgroep voor mantelzorgers, vraag om hulp bij gemeente en ziektekostenverzekeraars…
4. Zorg tijdig voor ontspanning en herstel.
Ziekmakende stress is chronische stress, gezonde stress is intervalstress.
5. Concentreer je vooral op alles in je leven waar je invloed op hebt.
Het gevoel van invloed hebben op je leven is een belangrijk positief gewicht op de balans. In het jaar 100 zei Epictetus reeds: Lijden is het gevolg van het proberen invloed uit te oefenen op dat waar we geen invloed op hebben en niet te doen wat binnen onze invloed valt… Bovendien zijn we vrij om te kiezen.
6. Tenslotte en heel belangrijk: de stressbalans is geen objectieve balans.
Je interpretatie van de vijf factoren in je balans is dikwijls van doorslaggevend belang. (zie ook mijn antwoord aan Tess: Mijn baas verwacht te veel van me).
