De vraag

Krijgen narcistische ouders narcistische kinderen?

Geachte heer Schalkwijk,

Wanneer narcisme in meer of mindere mate bij beide ouders voorkomt, werkt dit dan door bij hun kinderen?
Petra

Het advies

Expert

Frans Schalkwijk

Psychoanalyse

Beste Petra,
Het antwoord op jouw vraag is een volmondig ‘ja’. Niet dat narcisme erfelijk is, of de schuld is van de ouders; dat zou te kort door de bocht zijn. Maar in de ontwikkeling verinnerlijkt het kind het gevoelsmatige beeld dat het van de ouders heeft en verweeft dat met het beeld dat het van zichzelf heeft. Zo komt het gevoel over de interactie van het kind met de ouders terecht in het zelfbeeld en in de manier waarop het kind (en de latere volwassene) in de wereld staat.

Nu heeft een kind allerlei mogelijkheden om te reageren op ouders met narcistische trekken. Een bekend voorbeeld is het boekje van Alice Miller, ‘Het drama van het begaafde kind’, waarin wordt beschreven hoe het kind zich helemaal kan richten op de wensen van de moeder in plaats van zelf te voelen wat het wil. Maar er zijn ook kinderen die zich afkeren van hun ouders, of zich juist helemaal identificeren met hen.

Kortom: ‘ja’ dit werkt door, maar bij elk kind gaat dat weer anders en in meerdere of mindere mate.

Vriendelijke groet,
Frans Schalkwijk

Meer weten over dit thema? Bekijk Narcisme
Deel dit artikel:
14 december 2002 | Laatst gewijzigd op 18 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

Wie zorgt straks voor onze ouders?
Kort

Wie zorgt straks voor onze ouders?

Bijna driekwart van de Nederlanders tussen de veertig en zestig heeft moeite met het idee dat hun dementerende vader of moeder in ...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Aisha werd als kind misbruikt door haar oom: ‘Een van de moeilijkste dingen om te erkennen was dat ik ook van hem hield’
Artikel

Aisha werd als kind misbruikt door haar oom: ‘Een van de moeilijkste dingen om te erkennen was dat...

Aisha Dutrieux (42) werd als kind misbruikt door een oom. Op haar vijftiende doorbrak ze haar zwijgen, maar pas nu leert ze te ver...
Aisha werd als kind misbruikt door haar oom: ‘Een van de moeilijkste dingen om te erkennen was dat ik ook van hem hield’
Artikel

Aisha werd als kind misbruikt door haar oom: ‘Een van de moeilijkste dingen om te erkennen was dat...

Aisha Dutrieux (42) werd als kind misbruikt door een oom. Op haar vijftiende doorbrak ze haar zwijgen, maar pas nu leert ze te ver...
Psychogenen
Artikel

Psychogenen

Onlangs is chromosoom 22 door moleculair biologen ontrafeld en de onderzoekers verwachten binnenkort de resterende chromosomen ope...
Kijken met kinderogen: 7 boeddhistische lessen voor ouders
Artikel

Kijken met kinderogen: 7 boeddhistische lessen voor ouders

Als ouder ben je de hele dag bezig je kind van alles bij te brengen. Draai het eens om en leer iets van je kind. Zeven boeddhistis...
Zo vader, zo dochter
Artikel

Zo vader, zo dochter

Een dochter in de voetsporen van haar vader. Is dat toeval of keuze? Marcel van den Hout, hoogleraar geestelijke gezondheidskunde ...
Een tweede leg, hoe red je het als moeder?
Interview

Een tweede leg, hoe red je het als moeder?

Je oudste kind wil geholpen worden met zijn huiswerk Frans, terwijl de jongste huilt om een schone luier. Hoe red je het als moede...
Zo word je één team in de opvoeding
Artikel

Zo word je één team in de opvoeding

Het schept rust en duidelijkheid voor de kinderen als je als ouders op één lijn zit. Na een scheiding is dat zelfs nóg belangri...
Aanleg gaat voor opvoeding
Artikel

Aanleg gaat voor opvoeding

Hoeveel invloed heeft opvoeding op de persoonlijkheidsontwikkeling van een kind? Voor ouders is dit een belangrijke vraag. Bewust ...
10561