De vraag

Hoe leer ik om minder impulsief te reageren?

Ik wil graag wat diplomatieker worden: vaak reageer ik basaal en impulsief. Ik wil meer tijd nemen voor ik reageer, maar hoe doe ik dat? Hoe kan ik mezelf daarin trainen?

Het advies

Niet voor niets is er het spreekwoord ‘Spreken is zilver, zwijgen is goud’! Deze aloude wijsheid heeft nog niets aan kracht ingeboet. Je kunt een aantal dingen doen om te leren minder impulsief, en meer diplomatiek te reageren.

1. Luister actief en stel verschillende soorten vragen

Geef een ander het gevoel dat je één en al oor bent. Luister actief naar datgene wat er bij de ander leeft. Zo verzamel je informatie en krijg je zicht op andermans visie. Je kunt verschillende soorten vragen stellen.

  • Lineaire vragen: vragen die zich concentreren op het ‘wie’, ‘wat’, ‘waar’, ‘hoe’, ‘hoeveel’ en ‘hoe vaak’. Voorbeeld: “Wat heb ik in jouw ogen dan precies gedaan?”
  • Relationele vragen: vragen over een verschil in beleving. Voorbeeld: “Als je dat met het verleden vergelijkt, hoe was dat dan? En nu, hoe vind je dat het nu op dit moment gaat? En in de toekomst, hoe zou jij dat willen zien?”
  • Hypothetische vragen: vragen die het denkproces op gang brengen en inzicht geven in de openstaande opties. Voorbeeld: “Stel dat we nu samen op vakantie zouden gaan, hoe zou jij daar tegenaan kijken?”
  • Reflectieve vragen: vragen die structuur aanbrengen in het denkproces en het bewustzijn aanwakkeren. Voorbeeld: “Hoe zie je mij in deze situatie?”
  • Circulaire vragen: vragen die in eerste instantie eigenlijk thuishoren in de onderhandelingsfase. Voorbeeld: “Wat kan ik nu doen, opdat je je hier weer thuis voelt?”
  • Strategische vragen: vragen waarop het antwoord al bekend is, maar die om een strategische reden nog eens worden gesteld. Een ‘controlevraag’ kan overigens ook een strategische vraag zijn: “Hoor ik je nu zeggen dat we samen weer eens op vakantie moeten gaan?” Voorbeeld: “Ga eens na, wij zijn nu tien jaar getrouwd waarvan we negen jaar geen ruzie met elkaar hebben gehad. Toch?”

2. Intervenieer tijdens het gesprek – op een niet impulsieve manier

Je kunt jezelf ook trainen om minder impulsief te reageren, door tijdens een gesprek bepaalde ‘technieken’ toe te passen. Zo kun je datgene wat de ander heeft gezegd samenvatten of erop reflecteren. Dat kan inhoudelijk, emotioneel, of intentioneel zijn:

  • Inhoudelijk: “Dus als we zo doorgaan zet je je huis te koop, vat ik dat wat je zei zo goed samen?”
  • Emotioneel: “Wil je mij daarmee vertellen dat we niet zo langs elkaar heen moeten leven, dat je meer samen met mij wilt doen?”
  • Intentioneel: “Kortom, je hebt er genoeg van zoals wij nu leven?”

Je kunt dat wat de ander heeft gezegd ook her-etiketteren: dan geef je er een net andere lading aan. Zegt die ander “Ik heb er nu echt genoeg van”, dan kun jij dat (wat genuanceerder) insteken met de zin “Je wilt het dus anders zien?”. Je kan ook een gemeenschappelijk bruggetje maken: “Jij luistert ook nooit” en “Ja, en jij klaagt alsmaar” wordt “We willen dus beiden duidelijkheid hebben”.

3. Geen ongevraagde meningen, wel een portie geduld en inlevingsvermogen

Wanneer je met iemand praat is het belangrijk dat je de ander in zijn eigen tempo laat denken en spreken. Interrumpeer niet, en denk ook niet dat je het antwoord al weet. Of nog erger, hoor jezelf niet continu praten. Geef de ander ook zeker niet ongevraagd je mening of advies als je niet weet wat die ander ĂŒberhaupt wil, wat er bij die ander speelt. Vermijd dus vooral om ‘direct’ je ingenomen standpunt(en) te ventileren. Probeer om te letten op de lichaamstaal van degene met wie je praat, leef je in diegene in en toon begrip.

Tenslotte nog even dit

Het clichĂ©matige ‘tot tien tellen’ kan in het begin zeker geen kwaad. Net zolang tot je geoefend bent in diplomatieker optreden. Hanteer daarvoor dus de ander en diens mening/gevoelens als uitgangspunt. Speel daar, met bovengenoemde tips, adequaat op in.

Meer weten over dit thema? Bekijk Persoonlijke ontwikkeling
Training Coach worden: de eerste stap
Training

Training Coach worden: de eerste stap

  • Leer wat coaching is en wat niet
  • Leer de basis van effectieve methodieken
  • Ontdek of je verder wilt leren voor coach
Bekijk de training
Nu maar
150,- incl btw
Deel dit artikel:
21 juli 2008 | Laatst gewijzigd op 30 september 2020

Lees ook deze artikelen

Framing, wat is dat? Zo verkoop je een bezuiniging van 6 miljard
Artikel

Framing, wat is dat? Zo verkoop je een bezuiniging van 6 miljard

Prinsjesdag komt er weer aan. Hoe gaat het kabinet ons dit jaar overtuigen van de noodzaak nog eens zes miljard euro extra te ­be...
Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten
Branded content

Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten

Groter worden gaat met vallen en opstaan. Dus ja, daar hoort ook af en toe een geschaafde knie Ă©n een traan bij. Een ‘kusje ero...
Waarom HSP’s op het werk vaker uitvallen – en hoe dat te voorkomen is
Artikel

Waarom HSP’s op het werk vaker uitvallen – en hoe dat te voorkomen is

Twintig tot dertig procent van de mensen is hoogsensitief. Wat hebben HSP's nodig om goed te functioneren op het werk? Drie vragen...
Waarom HSP’s op het werk vaker uitvallen – en hoe dat te voorkomen is
Artikel

Waarom HSP’s op het werk vaker uitvallen – en hoe dat te voorkomen is

Twintig tot dertig procent van de mensen is hoogsensitief. Wat hebben HSP's nodig om goed te functioneren op het werk? Drie vragen...
Bij mijn ouders ben ik steeds bang om iets verkeerd te doen
Advies

Bij mijn ouders ben ik steeds bang om iets verkeerd te doen

Hallo Wilbert, Mijn moeder heeft de laatste paar jaar een soort van achterdocht ontwikkeld naar mijn zus en mij. Dat merken we als...
Machtigen inspireren zichzelf
Kort

Machtigen inspireren zichzelf

We kennen allemaal het type mens dat het heerlijk vindt om over zichzelf te praten, maar ondertussen slecht luistert naar anderman...
E-mail en emotie
Artikel

E-mail en emotie

Waarom schrijft de een e-mails die overkomen als een oorlogsverklaring en stuurt de ander mails alsof het liefdesbrieven zijn?
Vergeet datenight: dit is wat boksen voor je relatie doet
Artikel

Vergeet datenight: dit is wat boksen voor je relatie doet

Wat als je je geliefde niet verrast met een etentje of chocolade, maar met een lesje boksen? Relatie- en gezinstherapeut Nynke Kie...
De psychologie van het e-mailen
Artikel

De psychologie van het e-mailen

Fervente e-mailers zingen de lof van het nieuwe medium. Het is laagdrempelig, je maakt snel nieuwe contacten en het is ideaal voor...
Is mijn vriend een Peter Pan?
Advies

Is mijn vriend een Peter Pan?

Beste Jolet, Mijn vriend vertoont veel kenmerken van het Peter Pan-syndroom. Hij gedraagt zich puberaal, gaat verantwoordelijkhede...
7205