De vraag

Hebben linkshandigen vaker synesthesie?

Beste Reinoud,
Ik heb laatst ‘ontdekt’ dat ik synesthesie heb; ik ging er vroeger altijd vanuit dat iedereen cijfers en bepaalde letters in kleuren zag. Blijkt dat dat niet zo is en dat het dus een naam heeft 🙂 Ik heb gelezen dat dit kan komen door meer witte stof-verbindingen tussen hersenhelften.

Nu vroeg ik me af of er nog mogelijke ‘gevolgen’ zijn door meer verbindingen? En of er een verband bestaat tussen synesthesie en linkshandigheid? Ik ken namelijk twee mensen die ook synesthesie hebben en ook linkshandig zijn. Is dit gewoon een mooi toeval of bestaat er iets van literatuur over?
Groeten van Nina

Het advies

Reinoud de Jongh

Hersenwetenschapper

 

Beste Nina,
Dat is geen toeval, of in ieder niet alleen toeval: synesthesie komt vaker voor bij linkshandigen. Daarnaast heeft het een genetische basis, waardoor het in sommige families vaker voorkomt. Vroeger werd gedacht dat synesthesie veel vaker voorkomt onder vrouwen dan onder mannen, maar onderzoek uit 2006 toonde aan dat er niet of nauwelijks sprake is van een sekseverschil – vrouwen zouden er alleen vaker mee naar buiten komen.

Een populair idee is dat er in het brein van synestheten verbindingen bestaan tussen bijvoorbeeld de hersengebieden die actief worden bij het zien van letters en cijfers, en V4, het hersengebied dat kleur verwerkt. Het cijfer ‘4’ wordt daardoor bijvoorbeeld als blauw ervaren. Onderzoek laat inderdaad zien dat synestheten over meer witte massa  beschikken (de bekabeling tussen hersencellen) in bepaalde delen van hun brein, én dat letters en cijfers bij hen zorgen voor een sterkere activatie van V4 dan bij niet-synestheten.

Vanaf de geboorte neemt het aantal verbindingen tussen hersencellen explosief toe. Een groot deel daarvan wordt later niet nuttig bevonden en weggesnoeid. Mogelijk blijven er bij synestheten verbindingen behouden die bij andere mensen het veld ruimen. We zouden als het ware allemaal als synestheet ter wereld komen, maar de meeste van ons verliezen dat vermogen wanneer we opgroeien.

Hoewel synesthesie soms in verband wordt gebracht met autisme en epilepsie, en synestheten geen hoogvliegers zouden zijn als het gaat om rekenen en richtingsgevoel, lijkt het over het algemeen toch vooral een handige eigenschap te zijn. Afgezien van dat het een inspiratiebron kan zijn voor kunst, kan het ook het geheugen ten goede komen. Wanneer je bijvoorbeeld een getallenreeks probeert te onthouden, is het best handig als de getallen gepaard gaan met een fraai kleurenpalet.

vriendelijke groet,
Reinoud de Jongh

  • Reinoud de Jongh is biopsycholoog en wetenschapsjournalist. In Psychologie Magazine schrijft hij al vijf jaar de maandelijkse rubriek ‘Breinbrekers’.

Meer lezen?

  • Reinoud de Jongh, Hersenkronkels, hoe uw hersenen u maken tot wie u bent, 2006, Uitgeverij Contact
  • Reinoud de Jongh, Breinfabels, Uitgeverij Contact

 

Meer weten over dit thema? Bekijk Hersenen
Deel dit artikel:
1 april 2010 | Laatst gewijzigd op 27 mei 2020

Lees ook deze artikelen

Floreren is noodzakelijk voor onze gezondheid – maar hoe doe je dat?
Artikel

Floreren is noodzakelijk voor onze gezondheid – maar hoe doe je dat?

Wie floreert, ervaart plezier in het dagelijks leven, kan zich ontplooien in zinvolle activiteiten en relaties én voelt zich onde...
Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind
Branded content

Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind

‘Kijk mam, dit heb ik gemaakt op school.’ Je werpt een blik op het knutselwerk van je kind, zegt dat je het prachtig vindt, en...
Wat naar vogels kijken doet met je geluksgevoel (en dat effect houdt langer aan dan je denkt)
Artikel

Wat naar vogels kijken doet met je geluksgevoel (en dat effect houdt langer aan dan je denkt)

Is die vogel nou aan het zingen of is het een roepgeluid? Is het een merel of een spreeuw? We zijn zo gewend geraakt aan het horen...
Wat naar vogels kijken doet met je geluksgevoel (en dat effect houdt langer aan dan je denkt)
Artikel

Wat naar vogels kijken doet met je geluksgevoel (en dat effect houdt langer aan dan je denkt)

Is die vogel nou aan het zingen of is het een roepgeluid? Is het een merel of een spreeuw? We zijn zo gewend geraakt aan het horen...
Slimste mens-jurylid Paulien Cornelisse: ‘Kritiek die helemaal uit het niets komt, is vaak jaloezie’
Artikel

Slimste mens-jurylid Paulien Cornelisse: ‘Kritiek die helemaal uit het niets komt, is vaak jal...

Paulien Cornelisse volgt Maarten van Rossem op als jurylid bij De slimste mens. In Psychologie Magazine schreef ze over haar belan...
Love bombing: het verschil tussen oprechte liefde en emotionele manipulatie
Artikel

Love bombing: het verschil tussen oprechte liefde en emotionele manipulatie

Het klinkt zo fijn: een partner die je overlaadt met liefde, aandacht en complimentjes. Maar wat als deze ‘liefdesbom’ eigenli...
De kleur van muziek
Artikel

De kleur van muziek

Eén op de twintig mensen heeft synesthesie: ze ervaren geuren bij geluiden, of ‘proeven’ het verschil tussen een kriebeltrui ...
Wat naar vogels kijken doet met je geluksgevoel (en dat effect houdt langer aan dan je denkt)
Artikel

Wat naar vogels kijken doet met je geluksgevoel (en dat effect houdt langer aan dan je denkt)

Is die vogel nou aan het zingen of is het een roepgeluid? Is het een merel of een spreeuw? We zijn zo gewend geraakt aan het horen...
‘Misbruik gebeurt stiekem, dus denkt een kind: ik doe iets wat niet mag’
Artikel

‘Misbruik gebeurt stiekem, dus denkt een kind: ik doe iets wat niet mag’

Kinderen die slachtoffer worden van seksueel misbruik zwijgen daar vaak over, zegt klinisch psycholoog Iva Bicanic. Dit is waarom....
Zo zorg je ervoor dat mensen ‘ja’ zeggen als je ze iets vraagt
Artikel

Zo zorg je ervoor dat mensen ‘ja’ zeggen als je ze iets vraagt

Wil je dat mensen je vaker iets gunnen, je helpen of eerder ‘ja’ zeggen op een verzoek? Je kunt daar meer invloed op uitoefene...
5574