Waarom je brein maximaal 150 sociale relaties aankan (zelfs als je sociale media meerekent)
De Britse antropoloog Robin Dunbar ontdekte in de jaren negentig een verband tussen de grootte van de neocortex – het deel van de hersenen dat geheugen, taal, probleemoplossing en zelfbewustzijn regelt – en de grootte van een sociale groep van dieren.
Bij de mens is de neocortex relatief groot, dus kan een mens ook een grotere sociale groep onderhouden dan bijvoorbeeld een chimpansee.
Doe de test: Hoe sterk zijn je relaties?
Het getal honderdvijftig
Dunbar concludeerde dat de mens cognitief in staat is ongeveer honderdvijftig stabiele relaties te onderhouden. Dat wil zeggen: mensen met wie je een wederkerige band hebt – ze kennen jou en jij kent hen.
Volgens Dunbar zie je die groep van ongeveer honderdvijftig mensen overal terug – bij de jager-verzamelaars in de prehistorie, maar tegenwoordig ook, bij bijvoorbeeld bedrijven, legereenheden en zelfs op onze kerstkaartenlijst. Groepen die groter worden dan dat vallen vaak uit elkaar of voelen minder hecht, zegt hij.
Sommige wetenschappers denken echter dat we méér relaties aankunnen. Zo ontdekte een groep Zweedse onderzoekers in 2021 bovengrenzen die ruim boven de honderdvijftig liggen, maar ze konden geen nauwkeurige bovengrens berekenen.
Wie zijn die honderdvijftig mensen?
Honderdvijftig klinkt misschien als veel, maar volgens Dunbar is onze sociale kring opgebouwd uit lagen. In het midden staan volgens hem zo’n vijf mensen – familie of beste vrienden – met wie je wekelijks contact hebt en waarmee je je het meest verbonden voelt. Daaromheen zit een kring van ongeveer tien goede vrienden die je maandelijks ziet.
Daarnaast kan je brein nog zo’n vijfendertig bekenden aan met wie je af en toe praat of samen iets doet. Tot slot zitten volgens Dunbar in de buitenste ring honderd mensen die je bijvoorbeeld voor een bruiloft zou uitnodigen. Deze ringen bevatten dus vooral wederzijdse kennissen: denk aan collega’s, klasgenoten, buurtgenoten en bekenden van de sportclub.
Natuurlijk verschilt deze aantallen in werkelijkheid per persoon. Zo hebben extraverte mensen meestal een groter netwerk aan mensen die ze af en toe spreken, terwijl introverte mensen zich focussen op een kleinere groep mensen met wie ze vaker contact hebben. En vrouwen hebben over het algemeen iets meer contacten in de binnenste lagen.
Lees ook: 3 manieren om relaties te verdiepen
Kan ons brein meer relaties aan door sociale media?
The Wall Street Journal zocht in een artikel antwoord op de vraag of deze regel ook in het huidige socialmediatijdperk geldt. Je zou kunnen denken dat onze sociale kring is uitgebreid met de komst van platforms zoals Instagram en Facebook waarop we elke dag met allerlei mensen contact kunnen leggen. Toch, zegt Dunbar, is het niet zo dat ons brein meer relaties aankan nu sociale media de dienst uitmaken.
Als je kijkt naar de frequentie van berichten, telefoongesprekken en persoonlijke contacten op sociale media, zie je volgens Dunbar dezelfde lagen in onze sociale kring. Sociale media vertragen het verval van relaties – mensen blijven langer binnen de kring – maar ze vergroten onze kring niet, aldus Dunbar.
Bronnen: R.I.M. Dunbar, Neocortex size as a constraint on group size in primates, Journal of Human Evolution, 1992 / P. Lindenfors & A. Wartel, ‘Dunbar’s number’ deconstructed, Biology Letters, 2021