Vergroot je intelligentie – Het Mozart-effect

In 1993 maakten Amerikaanse neurobiologen bekend dat luisteren naar muziek effect kan hebben op je IQ-score. De onderzoekers hadden dat ontdekt door hun proefpersonen een aantal ruimtelijke tests laten doen nadat ze eerst aan verschillende ‘geluidscondities’ waren onderworpen.

Het Mozart-effect

Deelnemers die voorafgaand aan de tests hadden geluisterd naar het eerste deel van Mozarts Sonate voor twee piano’s in D majeur (K.448), bleken 8 tot 9 ruimtelijk-IQ-punten hoger te scoren dan proefpersonen die ontspanningsoefeningen te horen hadden gekregen of een tijdje in stilte had doorgebracht. De krantenkoppen jubelden: luisteren naar klassieke muziek maakt slim!

Het effect bleek echter maar een minuut of vijftien aan te houden. Bovendien zijn er sinds 1993 maar enkele andere muziekstukken ontdekt die dezelfde werking hebben. Deze hebben met elkaar gemeen dat ze zeer regelmatig en symmetrische van opbouw zijn. Een van de mogelijke verklaringen voor het effect luidt daarom nu dat de ‘architectuur’ van Mozarts sonate het hersendeel dat ruimtelijke taken afhandelt, op dezelfde manier aan het werk zet als ruimtelijk-IQ-tests. De sonate zou als het ware een opwarmertje voor de hersenen zijn.

Wat zit daarachter?

Een andere mogelijke verklaring ligt in de opwekkende werking van Mozarts vlotte riedeltje. Een heel wat trager, droeviger stuk als Albinoni’s Adagio in G mineur bleek bijvoorbeeld geen enkel effect te hebben op de testscores. Bovendien vonden weer andere onderzoekers dat luisteren naar een verhaal van Stephen King ook een positief IQ-effect had. Overigens wel alleen onder liefhebbers van Stephen King…

Al met al lijkt K.448 niet de toverformule die er eerst in werd gezien. Wie echt duurzaam intelligenter wil worden, kan beter muziek gaan máken dan beluisteren; mensen die actief een instrument bespelen, blijken namelijk gemiddeld drie tot vier IQ-punten meer te scoren op tests.

Niettemin kun je het natuurlijk proberen, even naar K.448 luisteren voor je getest wordt. Dat wil zeggen, als je van Mozart houdt.

Zelf proberen?

Het Mozart-effect heeft zich in experimenten voorgedaan bij deze composities:
Sonate voor 2 piano’s in D majeur (K.448) – W.A. Mozart
en
Acroyali/Standing in Motion – Yiannis Hrysomallis en.wikipedia.org/wiki/Mozart_effect

Het Mozart-effect bleek tijdens experimenten niet op te treden bij deze compositie: Albinoni – Adagio in G mineur http://www.youtube.com/watch?v=XMbvcp480Y4

auteur

Anne Pek

Anne Pek is (wetenschaps)journalist en eindredacteur.

» profiel van Anne Pek

Lees ook deze artikelen

Slimme hommels
Artikel

Slimme hommels

Hommels zijn slimmer en socialer dan we denken: ze kunnen – net als mensen en chimpansees – sociaal leren.
Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind
Branded content

Waarom échte aandacht zo belangrijk is voor je kind

‘Kijk mam, dit heb ik gemaakt op school.’ Je werpt een blik op het knutselwerk van je kind, zegt dat je het prachtig vindt, en...
Deze issues komen zelfs in de beste relaties voor
Artikel

Deze issues komen zelfs in de beste relaties voor

Welke issues komen in élke relatie voor, zelfs bij heel gelukkige stellen? Giulia Zoppolat, sociaal psycholoog en onderzoeker aan...
Deze issues komen zelfs in de beste relaties voor
Artikel

Deze issues komen zelfs in de beste relaties voor

Welke issues komen in élke relatie voor, zelfs bij heel gelukkige stellen? Giulia Zoppolat, sociaal psycholoog en onderzoeker aan...
Sam Bettens: ‘Dat mijn kinderen nu papa zeggen, maakt álles uit’
Artikel

Sam Bettens: ‘Dat mijn kinderen nu papa zeggen, maakt álles uit’

Sam Bettens (48) van K’s Choice had altijd al een knagend gevoel dat er iets niet klopte, maar het besef transgender te zijn, kw...
Hoge bloeddruk? Mozart helpt
Artikel

Hoge bloeddruk? Mozart helpt

Uit recent onderzoek is gebleken dat je bloeddruk omlaag gaat als je naar Mozart luistert. Opvallend: ABBA didn't do the trick. Da...
Wat doet muziek met onze hersenen?
Artikel

Wat doet muziek met onze hersenen?

Met een hersenscan is te zien dat muziek de emotionele hersenen kietelt. Terwijl je zit te genieten zijn daar twee centra afwissel...
Recht in het hart
Kort

Recht in het hart

Bij de liedjes die speciaal voor de ontvanger waren uitgekozen, was de specifieke keuze wel belangrijk. Hoe treffender het cadeau,...
Boksen op muziek met tae bo
Artikel

Boksen op muziek met tae bo

Een betere conditie! Energieker! Een mooier en slanker figuur! Meer zelfvertrouwen! Fitter! Geconcentreerder! Een ander mens! Een ...
Muzikant Spinvis: ‘Een mens heeft een plan nodig, hij moet iets willen’
Interview

Muzikant Spinvis: ‘Een mens heeft een plan nodig, hij moet iets willen’

De dag dat Erik de Jong (54) ‘iets wat precies goed was’ hoorde in een van zijn liedjes, stopte hij met drank en drugs: hij ha...
7474