Ga naar inhoud

Mentale vermoeidheid maakt onaardiger. Hoe moe ben jij?

vrouw is moe
leestijd 2 minuten
Kort 26 augustus 2025
Jezelf langdurig mentaal inspannen, leidt tot veranderingen in het brein die je onaardig maken. Dat blijkt uit onderzoek door neurowetenschappers.

Vermoeidheid maakt agressiever en minder coöperatief, en dat is ook te zien in het brein. Voor het onderzoek moesten proefpersonen eerst vermoeiende taken uitvoeren en vervolgens ondergingen ze een EEG-scan terwijl ze een spel speelden waarbij ze moesten samenwerken.

De vermoeide groep werkte in slechts 41 procent van de gevallen samen, vergeleken met 86 procent in de niet-vermoeide groep. Bovendien was de hersenactiviteit in de prefrontale cortex – die betrokken is bij besluitvorming en impulscontrole – in de vermoeide groep vergelijkbaar met die tijdens slaap.

Wat vermoeidheid met je doet

Het onderzoek toont aan dat mentale vermoeidheid ons vermogen om beslissingen te nemen aantast en ons gedrag in negatieve zin beïnvloedt. ‘Mentale vermoeidheid heeft een meetbaar effect op ons gedrag,’ zegt onderzoeker Erica Ordali. ‘Zo zijn mensen eerder geneigd zich vijandig te gedragen als ze vermoeid raken.’ Bovendien lijkt het erop dat we minder empathisch zijn als we moe zijn en dat onze wilskracht afneemt.

Hoe moe ben jij? Test: Ben je gewoon moe of te moe?

Volgens onderzoeker Pietro Pietrini ondersteunt het onderzoek het idee dat we ‘er een nachtje over moeten slapen’ als we een (grote) beslissing moeten nemen. ‘Als onze hersenen moe zijn, kunnen we eerder keuzes maken die in strijd zijn met ons eigen belang,’ zegt Pietrini.

Het belang van rust nemen

De bevindingen onderstrepen het belang van rust nemen en pauzes inlassen tijdens een intensieve werkdag. Vaak zien we rust als het tegenovergestelde van productiviteit, maar niets is minder waar. Rust maakt júíst productief.

‘Rust en werk zijn partners die elkaar aanvullen om zo tot de beste prestaties te komen,’ zegt de Amerikaanse wetenschapsauteur Alex Soojung-Kim Pang in zijn boek Rust in uitvoering. Tijdens die periodes van rust gebeuren er allerlei nuttige dingen in ons brein en lichaam. We vullen onze reserves aan, zodat we onze erna weer met een frisse blik op ons werk kunnen storten.

Lees verder: Waarom rust nemen belangrijk is, juist in drukke tijden

Bron: Proceedings of the National Academy of Sciences, november 2024

Meer lezen over dit thema?
^