De vraag

Mijn zoon van vijf schrijft in spiegelbeeld

Beste Ewald,
Mijn zoon (5) is spelenderwijs bezig met het leren schrijven van cijfers en letters. Nu krijgt hij op school (Montessori) ook ‘cijferwerkjes’, waarbij hij een lijst met cijfers overschrijft van een blaadje. Dat doet hij consequent in spiegelbeeld. Grappig genoeg heeft hij zijn naam er ook in spiegelbeeld boven geschreven, hoewel hij het woordbeeld daarvan heel goed kent en ‘m al heel lang overal opschrijft. Gaat de impliciete regel ‘alles dezelfde kant op’ boven: ‘zo ziet mijn naam eruit’? Leert een kind dat de afspraak is dat wij in het westen van links naar rechts lezen en schrijven, of verwerft het die kennis via herkenning van woordbeelden?

Sterre

Het advies

Beste Sterre,
Schrijven in spiegelbeeld rond 5, 6 jaar is een veel voorkomend verschijnsel, dat ik heel interessant vind. Het heeft te maken met de onomkeerbaarheid van de psychologische operaties in de kleuterleeftijd. Pas rond 7, 8 jaar worden die omkeerbaar. En voor het vatten van de stelregel dat links-rechts en rechts-links niet gelijk zijn aan elkaar zijn omkeerbare denkoperaties een noodzakelijke voorwaarde, hoe raar dat misschien ook klinkt.

Bijna alle kleuters schrijven ook letters omgekeerd, vooral bij de S, de N, de Z, de b, de d, de p en (maar die komt nauwelijks voor in het Nederlands) de q is dat goed te zien. Er is daarom geen enkel bezwaar tegen spelenderwijs leren schrijven en lezen in de kleuterleeftijd – dan bepaalt je zoon immers zelf wanneer ie ermee wil ophouden. Ik maak me echter grote zorgen over het vele schoolse, zogeheten ‘voorbereidende’, leren schrijven en lezen van kleuters in Nederland.
Laat je zoon eens enkele twee of drie regels overschrijven. Dikke kans dat ie dat slingerend zal doen, bijvoorbeeld eerst van rechts naar links en dan meteen op de regel eronder van links naar rechts. Dat heet boustrofedon – ‘op de wijze van een ploegende boer’.

Schrijf je observaties gerust aan de webredactie – die stuurt ze me dan wel door.

Succes en groeten,
Ewald

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Deel dit artikel:
25 maart 2006 | Laatst gewijzigd op 12 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Schrijver Niña Weijers: ‘Moeder zijn overrompelde me’
Interview

Schrijver Niña Weijers: ‘Moeder zijn overrompelde me’

Schrijver Niña Weijers verlangde altijd sterk naar autonomie. Een traditioneel gezin vond ze iets verstikkends hebben. Dat ze vor...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Waarom mensen uit het leven stappen: wat nabestaanden ons vertellen
Artikel

Waarom mensen uit het leven stappen: wat nabestaanden ons vertellen

Waarom plegen mensen suïcide? Onderzoeker Elias Balt en zijn collega’s spraken met ruim 250 nabestaanden om meer inzicht te kri...
Waarom mensen uit het leven stappen: wat nabestaanden ons vertellen
Artikel

Waarom mensen uit het leven stappen: wat nabestaanden ons vertellen

Waarom plegen mensen suïcide? Onderzoeker Elias Balt en zijn collega’s spraken met ruim 250 nabestaanden om meer inzicht te kri...
De ontwikkelingen in het babybrein
Artikel

De ontwikkelingen in het babybrein

Nooit gebeurt er zoveel in de hersenen als in het eerste levensjaar. Hoe baby’s leren denken (en waarom ouderliefde daarvoor de ...
Bescherm jezelf tegen gaslighting
Training

Bescherm jezelf tegen gaslighting

Waarom zelfontplooiing zo populair is
Artikel

Waarom zelfontplooiing zo populair is

Blijven leren, dingen uitproberen en jezelf verbeteren leiden aantoonbaar tot een tevredener leven. Maar niet alleen dat: je wordt...
‘Ik wil wat meer eelt op mijn ziel’ Het EQ van kristien hemmerechts
Interview

‘Ik wil wat meer eelt op mijn ziel’ Het EQ van kristien hemmerechts

Als schrijver zet ze de werkelijkheid naar haar hand en verplaatst ze zich in haar personages. Als docent doet ze een beroep op ha...
Wat te doen als mijn kind niet eet?
Verhaal

Wat te doen als mijn kind niet eet?

Als je kind elke hap voedsel weigert, is het moeilijk om kalm te blijven. Maar waaróm hongert een kind zichzelf soms maandenlang ...
De angst overwonnen
Verhaal

De angst overwonnen

Een situatie waar je geen ervaring mee hebt, zoals waar we nu in zitten, kan gevoelens van angst oproepen. Angstexpert Roanne van ...
8969