Hoe kan ik een negatief zelfbeeld loslaten?

Beste Christien,
Om te beginnen met je laatste vraag: nee, je kunt niet later inhalen wat je in je jongste jeugd tekort bent gekomen. Je kunt gelukkig wel steeds beter leren omgaan met zo’n zwakke plek. Ieder mens leert in de loop van zijn leven zijn eigen ‘gebruiksaanwijzing’. En dat gaat nog heel lang door na je 39e, hoor. En dan nu  de hamvraag: hoe kan je ophouden met streng te zijn voor mezelf?

In jouw geval is de beste eerste stap misschien wel: wees tevreden met wat je al bereikt hebt. Dat lijkt me namelijk niet gering – daaraan moet hard gewerkt zijn door jou. Deze tip houdt vanzelf ook in: leg je er bij neer dat je steeds opnieuw negatieve gedachten merkt te hebben. Neem het jezelf niet kwalijk als dat gebeurt. En als je overvallen wordt door onzekerheid, straf jezelf dan niet met de gedachte dat dit ‘stom’ is, omdat je ‘nu beter weet’. Als je jezelf de onzekerheid kwalijk neemt, dan heb je eigenlijk twee problemen: én onzekerheid én zelfverwijt over die onzekerheid.

Een tweede tip is: leer goed herstellen van een dip in je zelfvertrouwen. Soms is het handiger om goed te kunnen opstaan dan dat je verhindert dat je valt. Je kan het misschien niet voorkomen, maar je merkt wel steeds sneller dat je in die valkuil terecht bent gekomen, zodat je jezelf weer stevig op de benen kunt zetten. Hoe doe je dat? Waarschijnlijk heb je hier al methoden voor gevonden. Je kunt je zelfvertrouwen  onder andere versterken door contact met mensen van wie je houdt, of door bevredigende activiteiten, of door te genieten van schoonheid, of door lichamelijke inspanning of ontspanning (een bad, seks, sport). Ook hobby’s werken positief voor het zelfbeeld.

En dan de laatste tip: zoek ook eens de voordelen die je jeugd je heeft gebracht. Dat je onzeker bent, kan bijvoorbeeld als voordeel hebben dat je ook bescheiden bent, geen opschepper, en dat je andere mensen goed tot hun recht laat komen. Maar het zou me niet verbazen als je bijvoorbeeld beter dan anderen bent in zaken als zelfdiscipline en ‘kiezen op elkaar zetten’. Bovendien heb je (getuige je brief) blijkbaar geleerd om je eigen grenzen te verleggen en je eigen leven vorm te geven, ondanks een negatief zelfbeeld. Doordat je ziet dat je jeugd ook zaken in je leven heeft gebracht die je goed hebben gedaan, kan je er misschien makkelijker mee omgaan. Je ziet vaak dat mensen die een strenge jeugd achter zich hebben gelaten, pas in een later stadium van hun leven kunnen voelen wát de positieve kanten eraan waren.

Vriendelijke groet,
Jolet Plomp.

Plusabonnees stelden vragen over loslaten aan psycholoog Jolet Plomp