Ik ben bang om verlaten te worden: hoe voorkom ik dat ik steeds in deze angst schiet?
De vraag
Ik ben op mijn tweede geadopteerd uit China en ben in relaties constant bang om verlaten te worden. Als mijn partner een dag niet appt of kortaf doet, voel ik paniek. Dan ga ik óf krampachtig zijn aandacht zoeken, óf me terugtrekken alsof het me niets uitmaakt. Ik heb het gevoel dat ik altijd lief en makkelijk moet zijn om niet afgewezen te worden. Hoe voorkom ik dat ik steeds in deze angst schiet?
Het advies
Psychotherapeut gespecialiseerd in adoptie Inge van Meurs: ‘Wat naar voor je dat je je zo angstig voelt binnen romantische relaties. Je bent hierin niet de enige. Als een klein kind wordt gescheiden van de biologische ouders, is dit altijd een traumatische ervaring. De persoon die jou het meest vertrouwd is en van wie je afhankelijk bent, verdwijnt van het ene op het andere moment uit je leven – iets wat onbegrijpelijk en enorm beangstigend is. Dit gevoel, waaraan je destijds nog geen woorden kon verbinden, is in jouw lijf opgeslagen.
Dit gevoel, waaraan je destijds nog geen woorden kon verbinden, is in jouw lijf opgeslagen
Hoe dat uiteindelijk uitwerkt als je volwassen bent, hangt af van veel factoren: wat is er nog meer gebeurd in de periode voor je adoptie? Ben je daarna opgegroeid in een liefdevolle en stabiele omgeving? Is er ingespeeld op je behoeften? Ben je later in je jeugd meer belangrijke hechtingsfiguren verloren? Ben je van nature angstig en sensitief, of juist rustig en stabiel? De gevolgen kunnen variëren: van weinig last, tot angsten, depressieve klachten en problemen in het aangaan en behouden van relaties.
Wat ik je zou gunnen is een goede psychotherapeut, die samen met jou kan onderzoeken wat maakt dat je zo bang bent om verlaten te worden en vervolgens kan helpen om deze angst te verminderen.’
Beeldend vaktherapeut Adoptie & Identiteit Femke Smit: ‘Wanneer iemand op jonge leeftijd is geadopteerd, kan de vroege scheiding van de eerste hechtingsfiguren leiden tot onzekerheid in relaties. Beeldende therapie kan hierbij een waardevol hulpmiddel zijn. Omdat er gewerkt wordt met materiaal, vorm en beeld, krijgt de innerlijke ervaring een plek buiten jezelf.
Door te tekenen, schilderen of werken met klei, kan iemand zichtbaar maken hoe nabijheid of afstand voelt. Dit helpt om patronen te onderzoeken: Wanneer zoek ik verbinding? Wanneer trek ik mij terug? Daarnaast biedt beeldend werken een veilige ruimte om nieuwe ervaringen op te doen. Het proces kan steunend en regulerend zijn; stevige materialen kunnen kracht oproepen, terwijl zachte vormen veiligheid en geborgenheid laten ervaren.
Belangrijk is dat je leert jezelf veiligheid te geven, zodat je niet steeds in paniek hoeft te raken. Dat kan door je gevoelens te herkennen en mild te benoemen: dit gevoel hoort bij vroeger, het zegt niet direct iets over nu. Ook hierbij helpt het om iets creatiefs te doen. Zo kan een therapeut je bijvoorbeeld uitnodigen een collage te maken van jezelf en je partner, of een beeld van een ‘veilige plek’ te creëren dat later steun biedt bij angst. Zo ontwikkel je stap voor stap meer vertrouwen in jezelf én in relaties.
Lees ook: Wat is veilige hechting en wat is ervoor nodig in een relatie?
