Je bestaat uit verschillende subpersonen: zo leer je jouw ‘ikken’ kennen

Volgens de Voice Dialogue-methode heb je verschillende subpersoonlijkheden en de sterkste of luidste persoonlijkheden overschreeuwen vaak de rest. Bewust of onbewust stop je de andere persoonlijkheden, of ‘ikken’, weg, terwijl ze je veel over jezelf kunnen leren.

Bij belangrijke keuzes of dilemma’s zwaaien vooral die sterke persoonlijkheden de scepter. Zit je bijvoorbeeld in dubio of je nu wel of niet die carrièreswitch moet maken, dan roepen je sterke ‘ikken’ al gauw dat ‘dat vast nooit gaat werken’ of ‘je daar misschien helemaal niet goed in bent’ en snoeren ze de meer verborgen ‘ikken’ de mond.

Wat is Voice Dialogue precies?

Voice Dialogue is in de jaren zeventig ontwikkeld door de psychologen Amerikaanse Hal en Sidra Stone. Het is een niet-oordelende methode waarbij je objectief op zoek gaat naar wat en hoe het is, in plaats van op zoek te gaan naar wat er fout is en niet moet zijn.

De methode gaat ervan uit dat je als mens bestaat uit verschillende kanten of subpersonen. Die subpersonen worden gezien als verschillende ‘ikken’ waarmee je in gesprek kunt gaan. Deze verschillende ‘ikken’ zijn innerlijke gedachten die je aanmoedigen of juist blokkeren om iets te doen. Dit kun je vergelijken met een innerlijk theater waar het wemelt van de personages die allemaal hun stem willen laten horen.

Lees ook: Maak van je innerlijke criticus een positieve coach

Jouw verschillende ‘ikken’

Al die personages hebben hun eigen ‘ik’: ze hebben eigen gedachten, gevoelens en geloven allemaal wat anders. Ze praten allemaal door elkaar heen: de ene is nog niet uitgepraat terwijl de ander er al doorheen komt.

Sommige ‘ikken’ werken sterk met elkaar samen terwijl andere ‘ikken’ tegenstrijdige wensen hebben. Daarnaast zijn niet alle ‘ikken’ even invloedrijk: sommige klinken luid en duidelijk, anderen zijn niet duidelijk aanwezig. Alle subpersonen hebben ooit een beschermende functie gehad: een angstige stem heeft ons in het verleden mogelijk behoedt voor het nemen van impulsieve acties.

De ‘ikken’ die duidelijk aanwezig zijn, bepalen een groot deel van ons gedrag en daarom noemen we deze de primaire ikken ofwel Primary Selves. De ikken die wel op het podium staan maar niet aan bod komen omdat je ze (on)bewust onderdrukt, noemen we de verstoten ikken ofwel de Disowned Selves.

Belangrijk bij Voice Dialogue is dat al deze ‘ikken’ welkom zijn, hoe lastig en tegenstrijdig ze ook zijn.

Hoe ziet Voice Dialogue eruit in de praktijk?

Je kunt de Voice Dialogue methode in allerlei situaties toepassen, ook bij eenvoudige, alledaagse situaties of dilemma’s, zoals een confrontatie op werk of als je op een kruispunt staat in je leven (‘Ga ik nu wel of niet mijn baan opzeggen en die wereldreis maken?’).

Als je met Voice Dialogue gaat werken, luister je kritisch naar de verschillende ‘ikken’ die je voorbij hoort komen in je gedachten. Dit kan bijvoorbeeld een ‘aardige ik’ zijn in combinatie met een ‘kritische ik’ en een ‘drammerige ik’. Die ‘ikken’ wil je vervolgens uitnodigen voor een gesprek.

Met de volgende oefening kun je je eigen Voice Dialogue voeren:

• Schets eerst de situatie en kijk daar even naar: welke verschillende stemmen hoor je, met al diens gedachten en gevoelens?
• Geef dan al die stemmen een plek. Ga bijvoorbeeld letterlijk aan de linkerkant van de ruimte zetten en schrijf alles op wat deze ‘ik’ over de situatie denkt en vindt, zonder hierover te oordelen. Je wil alle kanten van deze subpersoon belichten.
• Ga nu op een andere plek in de ruimte zitten en doe hetzelfde met een andere ‘ik’ (en herhaal dit als er nog een duidelijke ‘ik’ aanwezig is).
• Nu ga je in het midden zitten om je ‘bewuste ik’ aan het woord te laten, de manager van het hele stel. Probeer je los te maken van alle gedachten en gevoelens links en rechts. Kijk er zonder oordeel naar, constateer dat het allemaal van jou is en allemaal waar, en kijk wat de ‘ikken’ van elkaar te leren hebben. Ligt er ergens een compromis?

Lees ook: Krachtige vragen om jezelf te stellen om echt iets in beweging te zetten