#SkinnyTok: Zo wapen je jezelf tegen de schadelijke invloed van thinfluencers
Het was dit jaar overal in het nieuws: de TikTok-hashtag #SkinnyTok werd verboden. Achter de zogenaamd gezonde eet- en lifestyletips ging een duistere wereld schuil van obsessief diëten, ‘slimme’ manieren om meer calorieën te verbranden en het verheerlijken van extreem dunne lichamen.
Het verbod op die ene hashtag is natuurlijk een druppel op een gloeiende plaat. Zogeheten ‘thinfluencers’ zijn razend populair. Terwijl we nu juist voorzichtig wat meer verschillende lichaamsvormen zagen in de media, lijken we terug bij af: niet alleen de heupbroeken en naveltruitjes uit de jaren negentig en nul zijn terug, ook de bijbehorende platte buik is hot. En dankzij afslankmedicijnen als Ozempic lijkt er opeens geen noodzaak meer een dikker lichaam te accepteren en vieren.
Hoe bied je weerstand tegen thinfluencers?
Kunnen we nog weerstand bieden tegen de schadelijke invloed van #SkinnyTok en de onvermijdelijke opvolgers daarvan? Psychologen experimenteren met ‘micro-interventies’, waarbij proefpersonen naast hun normale socialmediagebruik worden blootgesteld aan beelden van lichamen die niet aan het perfecte plaatje voldoen.
De resultaten zijn hoopvol. Zo hadden vrouwen net nadat ze een aantal lichaamspositieve Instagrampagina’s hadden bekeken een iets voller ideaalbeeld dan vrouwen die naar pagina’s hadden gekeken die in het teken staan van fitness en afvallen. Daarnaast wezen ze een breder scala aan lichamen aan als ‘ideaal’.
Ook op (iets) langere termijn zijn deze effecten zichtbaar, toonde een Australische studie aan. Een groep jonge vrouwen volgde twee weken lang Facebookgroepen waarop driemaal daags bodypositivity-content werd gedeeld. Hun body satisfaction steeg, terwijl het lichaamsbeeld van de meiden die hun normale Facebook-gedrag behielden gelijk bleef.
‘Neutrale content neemt de plek in van schadelijke berichten, waardoor zelfkritiek afneemt’
Opvallend: in de Australische studie vond ook een positief effect plaats bij een controlegroep die Facebookcommunity’s met ‘neutrale’ content volgden over bijvoorbeeld natuur, reizen of wetenschap. De onderzoekers denken dat neutrale content de plek inneemt van schadelijke berichten, waardoor zelfkritiek afneemt. Naast het volgen van bodypositivity-kanalen is het bekijken van content die afleidt van het lichaam dus ook effectief.
Doe de test: Hoe belangrijk is uiterlijk voor jou?
We zijn massaal het contact met ons lichaam verloren (en dit is waarom dat erg is)
Minder focussen op hoe je lichaam eruitziet
Dat sluit aan bij het wetenschappelijke inzicht dat het lichaamsbeeld verbetert door minder te focussen op hoe je lichaam eruitziet. Door te sporten of andere fysieke activiteiten te doen, leer je je lichaam te waarderen om wat het doet in plaats van hoe het eruitziet. En ook door positieve interactie met de mensen om je heen voel je je gewaardeerd om wie je bent, ongeacht je vorm of gewicht.
Het onhaalbare schoonheidsideaal dat ons wordt opgedrongen door social media kan een machteloos gevoel geven. Toch kunnen we ons online én offline leven zodanig inrichten dat het tegengif biedt tegen thinfluencers.
Door mensen met diverse lichamen te volgen op sociale media, nieuwe dingen te leren en (fysieke) dingen te doen waar we voldoening uit halen, herinneren we onszelf eraan dat we meer zijn dan een lichaam – en ons lichaam meer dan een TikToktrend.
Lees ook: Waarom sleutelen we aan ons lijf? Niet alleen om mooier te worden, zegt deze wetenschapper
Bronnen o.a.: Stein, J.P. e.a., Recognizing the beauty in diversity (…). Journal of Experimental Psychology, 2023 / Fardouly, J. e.a., Can following body positive or appearance neutral Facebook pages improve young women’s body image and mood?, Body Image, 2023 / Merino, M. e.a., Body perceptions and psychological well-being (…), Healthcare, 2024
