De sportkloof: waarom vrouwen minder sporten dan mannen (terwijl het voor hen extra belangrijk is)

Onderzoeken tonen aan dat vrouwen gemiddeld minder tijd hebben om te sporten, en minder vaak aan de beweegrichtlijnen voldoen dan mannen. Dat terwijl beweging vrouwen in sommige opzichten juist extra beschermt: het verkleint het risico op een vroegtijdige dood, meer dan bij mannen, en het helpt tegen de gevolgen van dalend oestrogeen. Hoe komt het dat vrouwen minder bewegen?

Uit onderzoek onder bijna een half miljoen Amerikanen blijkt dat slechts 33 procent van de vrouwen voldoet aan de wekelijkse beweegrichtlijnen, tegenover 43 procent van de mannen. Een aantal verklaringen:

• Vrouwen hebben minder vrije tijd dan mannen. Volgens onderzoek hebben vrouwen gemiddeld 13 procent minder vrije tijd dan mannen. Dit komt voornamelijk doordat ze meer onbetaald huishoudelijk werk doen, zoals de kinderen naar school brengen, schoonmaken en koken.
• Vrouwen stellen de gezondheid van anderen boven die van zichzelf. Onderzoek maakt duidelijk dat deze neiging deels wordt verklaard door een gebrek aan zelfcompassie.
• Vrouwen genieten minder van sporten dan mannen. Waar mannen vaak aangeven dat ze sporten omdat ze er echt van genieten, toont onderzoek aan dat vrouwen vaker sporten om er beter uit te zien, bijvoorbeeld door af te vallen. Ze zien het meer als ‘moeten’. Martha Gulati, cardioloog en onderzoeker, zegt in een artikel over het onderwerp in The New York Times: ‘Als we er geen plezier in hebben, zullen we er niet per se tijd voor vrijmaken.’

Waarom is bewegen toch heel belangrijk voor vrouwen?

Regelmatig sporten vermindert de kans op een vroegtijdige dood of een fatale cardiovasculaire gebeurtenis, zoals een hartaanval of een beroerte, weten we uit onderzoek. Bij vrouwen is dit effect groter dan bij mannen. Het geldt voor alle vormen van beweging: van stevig wandelen en spinning tot touwtjespringen en krachttraining.

Regelmatig sporten is vooral belangrijk voor vrouwen van middelbare leeftijd, tussen de veertig en zestig jaar, zegt Helen Wall, een arts uit Engeland die regelmatig haar kennis deelt in tv-shows. Tijdens en na de menopauze verliezen vrouwen oestrogeen, wat het risico op op dementie, hart- en vaatziekten en botontkalking vergroot. Sporten reguleert de hormoonbalans en verkleint deze risico’s.

Ook voor de mentale gezondheid is sporten belangrijk. Psychologie Magazine schreef al eerder over de voordelen: het geeft je een beter gevoel over je lichaam, het maakt stressbestendiger en het beschermt tegen depressie.

Lees ook: Waarom sporten ons brein in topconditie brengt

Hoe maak je als vrouw meer tijd om te bewegen?

Je kunt de ongelijke verdeling van tijd tussen mannen en vrouwen misschien niet zelf rechtzetten, maar volgens verschillende experts kun je wél met kleine, eenvoudige stappen meer beweging in je dagelijkse routine krijgen:

• Begin klein. Blijvende verandering bereik je niet door in één keer alles om te gooien. Met kleine stapjes lukt het wel. Dat stelt het Japanse Kaizen – een leer waarbij het draait om het doorvoeren van kleine, continue verbeteringen. Begin bijvoorbeeld met een paar keer per week tien minuten bewegen.
  
• Zoek een sportmaatje. Melissa Bopp is hoogleraar kinesiologie aan Penn State University en doet onderzoek naar beweging en gender. Zij zegt tegen The New York Times: ‘Vooral voor vrouwen is het erg belangrijk om iemand te hebben om mee te sporten’. Je voelt je dan vaak meer op je gemak in de sportschool en je houdt elkaar gemotiveerd. Bovendien zeg je minder snel af als je hebt afgesproken met iemand.

• Zie bewegen als onderdeel van je zorgtaken. Bopp zegt tegen The New York Times dat je sporten moet zien als selfcare. Goed voor jezelf zorgen heeft volgens haar ook als effect dat je goed voor anderen kunt zorgen. Win-win dus.
  
• Waardeer de beweging die je kunt maken. Eve Rodsky deed onderzoek naar een eerlijkere arbeidsverdeling. Door de beweging die je wél kunt maken te waarderen, toon je compassie voor jezelf. En dat helpt om een trainingsschema op de lange termijn vol te houden, vertelt ze tegen The New York Times.

Ook interessant: Vrouwen worden meer betutteld vanwege genderstereotypen

Bronnen o.a.: H. Ji e.a. Sex differences in association of physical activity with all-cause and cardiovascular mortality, Journal of the American College of Cardiology, 2024 / K. M. Simpson e.a. Put MY mask on first: Mothers’ reactions to prioritizing health behaviours as a function of self-compassion and fear of self-compassion, Journal of Health Psychology, 2022 / K. Molanorouzi e.a. Motives for adult participation in physical activity: type of activity, age, and gender, BMC Public Health 15. 2015