Ga naar inhoud

Stigma op overgewicht maakt het moeilijker om te af te vallen, blijkt uit onderzoek

Gewicht stigma
Beeld: Louisa Roth via Unsplash
leestijd 2 minuten
Artikel 20 september 2025
Het is onaardig, en heeft grote negatieve gevolgen: vervelende opmerkingen over gewicht. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat het averechts werkt als je belachelijk wordt gemaakt om je gewicht zodat je beter gaat eten en bewegen.

Mensen met overgewicht die vaak kritiek moeten aanhoren, sporten bijvoorbeeld minder, en halen daar ook minder plezier uit. Ook voelen zij zich vaker gestrester, waardoor de behoefte aan meer en ongezonder eten sterker wordt.

Mensen die obesitaschirurgie ondergaan lopen bovendien meer kans om depressief of angstig te worden, of een eetstoornis te ontwikkelen als zij na de operatie last blijven houden van het stigma op hun gewicht. Degenen die daar minder mee werden geconfronteerd, hebben een grotere kans om gewicht te verliezen, en dat gewicht er ook af te houden. 

Stigmatisering van mensen met overgewicht

De stigmatisering van mensen met overgewicht draait vooral om het idee dat mensen volledig controle hebben over hun gewicht. Het zou hun eigen schuld zijn als ze te zwaar zijn. ‘Wanneer het iemand niet lukt om gewicht kwijt te raken, bijvoorbeeld doordat ze geen toegang hebben tot gezonde en betaalbare voeding, geen plek hebben om te sporten, of omdat ze pech hebben met hun genen, kan dat worden gezien als een tekortkoming van die persoon,’ zegt psycholoog Alexis Conason tegen CNN, in commentaar op het onderzoek.

Ironisch genoeg maakt deze misvatting het juist moeilijker om af te vallen. Dit geldt met name als het stigma op gewicht wordt geïnternaliseerd, en mensen vervelende opmerkingen tegen zichzelf gaan maken.

Conason: ‘We kunnen niet de hele cultuur veranderen, maar we kunnen wel proberen te begrijpen dat cultuur het probleem is, en niet onze lichamen. Dat maakt ons weerbaarder als we te maken krijgen met het stigma op gewicht, zodat we het hopelijk niet internaliseren.’

Haar oplossing is om haar cliënten zelfacceptatie bij te brengen, en ze te onderwijzen over het effect van gewichtsstigma. Maar misschien kunnen omstanders óók gewoon hun mond houden als ze denken: eigen schuld, dikke bult.

Lees ook: Eetgedragexpert Anne Roefs: ‘Afvallen lukt alleen met lekker eten’

Bron: Health Psychology, juni 2025  

Meer lezen over dit thema?
^