‘Autisme is geen ziekte die genezen moet worden’: waarom Trumps beweringen over autisme zo schadelijk zijn
Volgens Donald Trump zou het gebruik van paracetamol tijdens de zwangerschap verband houden met autisme. Autisme-experts en onderzoekers Els Blijd-Hoogewys en Anke Scheeren over waarom Trumps beweringen zo schadelijk zijn.
Tijdens een persconferentie kondigden Trump en zijn minister van Volksgezondheid Robert F. Kennedy Jr. aan dat de Amerikaanse Food and Drug Administration dringend aanraadt om het gebruik van paracetamol tijdens de zwangerschap te beperken. Want, zo zegt de president, paracetamol zou een verhoogd risico op autisme met zich meebrengen.
Waarom zijn de beweringen van Trump schadelijk?
Uit verschillende hoeken kwam meteen veel kritiek en verzet van medische experts. De opmerkingen van de president zijn gevaarlijk, schrijft de BBC. Ook Anke Scheeren is ontzet en verontrust over de uitspraken: ʻMijn eerste gedachte was: het is anti-autisme, vrouwonvriendelijk en niet-wetenschappelijk.ʼ
ʻTrump zoekt naar oorzaken om autisme te voorkomen en presenteert het alsof het een ziekte is. Hij gebruikt ook termen, zoals ʻepidemieʼ, die horen bij besmettelijke ziektes, wat autisme helemaal niet is.’ En dat is kwetsend: ʻAlsof mensen met autisme er niet mogen zijn. Veel mensen beschouwen het autisme van zichzelf of van hun kind niet als een ziekte, maar als een andere vorm van zijn.ʼ
‘Autisme is een natuurlijke variatie in hoe mensen informatie verwerken, denken en voelen’
Ook Els Blijd-Hoogewys benadrukt dat. ʻDe uitspraken suggereren dat autisme een ‘ongelukkige uitkomst’ of ‘gevolg van een fout’ is, terwijl het in werkelijkheid een vorm van neurodiversiteit is. Dat kan leiden tot stigmatisering en het idee dat mensen met autisme ‘vermijdbaar’ zijn of hun bestaan er niet zou moeten zijn. Maar autisme is geen ziekte die genezen moet worden; het is een natuurlijke variatie in hoe mensen informatie verwerken, denken en voelen.’
Volgens Scheeren zijn mensen met autisme of de familie ervan ook veel minder bezig met wat het veroorzaakt, maar meer met acceptatie en het krijgen van de juiste hulp. ‘Dat is veel belangrijker dan de discussie over de oorzaak.ʼ
Ook interessant: Dit zijn de kenmerken van autisme bij vrouwen (en die zijn anders dan bij mannen)
ʻDe uitspraken zijn te simplistischʼ
De uitspraken van Trump zijn volgens Scheeren en Blijd-Hoogewys te simplistisch. Scheeren: ʻHij zegt eigenlijk: je had geen paracetamol moeten slikken, want dan had je nu geen autistisch kind gehad. Maar zo simpel is het niet; er is niet één oorzaak van autisme. Laat staan dat het iets zou zijn in de omgeving dat je kunt manipuleren.ʼ
De ontwikkeling van autisme is een samenspel van factoren. Zo weten we inmiddels uit tweelingonderzoek dat genetica een grote rol speelt. ʻMeer dan bij andere condities, zoals een depressie,’ zegt Scheeren. ‘Ook weten we dat oudere ouders een verhoogde kans hebben om een kind met autisme te krijgen. Het zijn dus met name de genen in samenspel met sommige pre-natale omgevingsfactoren die invloed hebben op de hersenontwikkeling van een kind.’
Lees ook: Marije (43): ‘Zelfs mijn psycholoog zei: autisme? Maar je bent zo empathisch’
Het bewijs is zwak, inconsistent en vatbaar voor bias, aldus Blijd-Hoogewys. ʻWetenschap gaat om nuance en context. Het kan ook zo zijn dat moeders met (ongediagnosticeerde of kenmerken van) autisme tijdens de zwangerschap wat vaker paracetamol gebruiken. Dus dan is het logisch dat het vaker samen voorkomt, maar dan is het nog geen oorzaak. Maar ook dat zijn speculaties die uitgezocht moeten worden.ʼ
Paracetamol blijft veiligste middel tijdens zwangerschap
ʻParacetamol blijft volgens de richtlijnen van de WHO, EMA en FDA wereldwijd het veiligste middel tijdens zwangerschap, mits je het op de juiste manier gebruikt,ʼ zegt Blijd-Hoogewys. Laat je koorts onbehandeld, dan brengt dat risico’s met zich mee voor het ongeboren kind en de moeder. En het kiezen voor schadelijkere alternatieven ook.
Volgens de onderzoekers is de uitspraak van Trump een herinnering aan het feit dat er een minder problematiserende kijk op mentale gezondheid nodig is. Het is de wereld die zich moet aanpassen aan autistische mensen, in plaats van andersom.
Lees ook: Jantien Aerts (44): ‘Zijn autisme voelde als mijn falen’
