Zo geef je je leven een drastisch andere wending: een stappenplan
Plotseling weet je het: je zegt je baas vaarwel en begint een hotel in Portugal! En dan? Hoe geef je jouw leven zo’n drastische wending, en welke obstakels vind je onderweg? Een actieplan om je leven om te gooien en je dromen waar te maken.
Een hotel runnen in zonovergoten Portugal, een boek schrijven, mensen gaan coachen, werken met je handen. Velen van ons lopen rond met een sluimerend verlangen of een plan dat al jaren op de plank ligt. Terwijl de dagen voorbij vliegen met duizend verplichtingen, afspraken, voornemens en klusjes, dringt de verleidelijke gedachte aan dat andere beroep zich soms ineens op, of dromen we over dat andere leven dat zoveel beter bij ons zou passen.
Je leven radicaal omgooien
We nemen die dromen lang niet altijd serieus. Want is het gras niet altijd groener aan de overkant, waar we ook zijn? En zou je echt al je zekerheden willen opgeven voor een hotel in Portugal, terwijl je niet eens zeker weet of dat wel gaat lukken? Nee, erover dromen is leuk, er werk van maken is iets heel anders.
Toch komen die dromen en verlangens niet uit het niets. Vaak sluimeren ze al jaren en komen ze telkens terug. Tijd om te onderzoeken hoe levensvatbaar uw dromen zijn, en wat u tegenhoudt om je leven om te gooien en ze waar te maken.
Stap 1: Ga na of je droom wel echt van jou is
Vraag jezelf af waarom je juist dít wilt. Komt het verlangen van binnenuit? Of wordt het ingegeven door omstandigheden, door je omgeving? Misschien denk je bijvoorbeeld vooral aan een eigen zaak op momenten dat het niet lekker loopt tussen jou en je baas.
Maar zou je die zaak nog steeds willen als je een andere baas kreeg, met wie het veel beter klikt? Ga na op welke momenten je verlangens aangewakkerd worden, en op welke momenten ze juist weer uitdoven. Jouw droom kan een vlucht zijn uit je huidige omstandigheden.
Of misschien droom je van die eigen zaak omdat je weet dat je ouders en vrienden je erom zullen bewonderen. Zou je ook voor jezelf willen beginnen zonder die bewondering? Stel je voor dat je alleen op de wereld bent, zonder de afkeuring of goedkeuring van wie dan ook. Ga na of jouw verlangen dan nog steeds hetzelfde is.
Stap 2: Onderzoek of je droom bij je past
Wie iets doet wat hem echt ligt, heeft meer kans van slagen en is meer geneigd om door te zetten bij tegenslag. Stel jezelf de volgende vragen om na te gaan hoe goed je droom bij je past:
- Sluit je droom aan bij je drijfveren? Jouw drijfveren ontdek je door je af te vragen welke bezigheden, bezittingen en dagelijkse handelingen (hoe klein ook) jou energie geven, enthousiast maken, plezier geven. Denk bijvoorbeeld aan: je creativiteit kwijt kunnen, spelen met taal, dingen tot op de bodem uitzoeken, eigen baas zijn of juist samenwerken, andere mensen helpen, nieuwe dingen leren, in de natuur zijn, stof doen opwaaien. Ga vervolgens na in hoeverre jouw droom daarbij aansluit.
- Past de uitdrukkingsvorm (boek, bedrijf, emigratie, strandpaviljoen) bij je? Als u uw ideeën graag met anderen wilt delen, maar u houdt niet van schrijven, dan kunt u zich beter bezinnen op een andere vorm dan een boek. Bijvoorbeeld door uw ideeën in een cursus te verwerken. En als u uw vrienden en familie niet lang kunt missen, dan kunt u dat hotel beter iets dichter bij huis zoeken dan in Portugal.
- Past de nieuwe rol bij je? Ben je bijvoorbeeld geschikt voor de rol van hotelier – kun en wil je 24 uur per dag in dienst staan van je klanten? Of kun je tegen de eenzaamheid die het schrijverschap met zich meebrengt? Ben je bestand tegen de onzekerheid van het kunstenaarsbestaan? Probeer je in te beelden, met alle voors en tegens, hoe het zou zijn als je in je nieuwe rol zit. Zie je het jezelf doen? In welke andere rollen voel je je als een vis in het water?
- Past jouw droom in je huidige levensfase? Zijn er nog dingen die je eigenlijk eerst wilt doen, zoals een gezin beginnen, een studie afronden, een lange reis maken?
Lees ook: Wat kan ik? Wat wil ik?
Stap 3: maak je droom concreet
Vaak weet je nog niet precíes wat je zou willen. Maak daarom in je hoofd een levendig en gedetailleerd beeld van het eindresultaat van je plan, of teken het uit op een groot vel papier. Ga van ochtend tot avond na wat er gebeurt op een dag in jouw ‘nieuwe leven’.
Hoe ziet je hotel in Portugal eruit, wat doe je op welk moment, wie zijn er nog meer? Bijvoorbeeld: om zeven uur wil je het ontbijt kunnen serveren. Dan moeten er verse broodjes zijn. Bak je die zelf, dan heb je een grote oven nodig. Of haal je ze bij een bakker? Is er een bakker in de buurt? Hoeveel gasten heb je, hoeveel broodjes heb je nodig? Wat staat er nog meer op het ontbijtbuffet?
Ga stap voor stap na wat er nog moet gebeuren om tot jouw ideale beeld te komen, en welke moeilijkheden je onderweg kunt tegenkomen. Want door een heldere visie te creëren, kun je beter vasthouden aan je plan, en kom je bovendien op nieuwe ideeën.
Verzamel daarnaast zoveel mogelijk informatie over je plan. Praat met mensen die al doen wat jij wilt. Lees boeken over Portugal, volg een cursus Portugees. Maak een afspraak met een financieel adviseur. Zo wordt je beeld steeds completer en je plan steeds concreter.
Met al deze informatie stel je een actieplan op. Verdeel je doelen in kleine stapjes: te hoge doelen zijn moeilijk te overzien, en kunnen je ontmoedigen. Dus niet in één keer die bestseller willen neerzetten, maar: je onderwerp afbakenen, een hoofdstukverdeling maken, nadenken over een pakkend begin, een opzet maken voor het eerste hoofdstuk. Zo krijg je met elk succesje meer vertrouwen in de haalbaarheid van jouw plan.
Lees ook: Van ‘wat wil ik hebben’ naar ‘wie wil ik zijn’
Stap 4: analyseer je barrières
Ook een volledig uitgewerkt actieplan kan jaren in de kast blijven liggen. Wat houdt mensen tegen om hun droom waar te maken? Vaak zijn het irrationele, blokkerende gedachten die mensen tegenhouden. Bijvoorbeeld: ‘Dat lukt me nooit.’ Of: ‘Als ik deze stap eenmaal neem, zit ik er voor de rest van mijn leven aan vast.’ Ook vinden mensen het moeilijk om hun veilige situatie op te geven voor een onzekere toekomst. Maar bij alles kun je tegenslag krijgen, ook in die veilige situatie.
Ga dus voor jezelf na wat jouw blokkerende gedachten zijn, en nog belangrijker: in hoeverre ze waar zijn. Maak een waslijst met alles wat er maar mis kan gaan: financiële malaise, minder zelfvertrouwen, tegenvallend talent. Bedenk het allerergste wat er zou kunnen gebeuren, en zoek alvast naar oplossingen.
Stap 5: de sprong in het diepe
Dan komt het moment dat je het roer daadwerkelijk omgooit. Maar wanneer is de tijd daar rijp voor? Het juiste moment dient zich vroeg of laat aan. Als een verlangen uit je hart komt, dan wordt het steeds groter, tot het moment komt dat je er wel naar móét luisteren. Maar om de sprong te wagen, moet je vooral veel doen: stappen ondernemen, en daardoor vertrouwen krijgen.
Maak dus ruimte voor je plannen. Die ruimte ontstaat niet vanzelf: je moet er dingen voor laten. Leg je omgeving uit waar je mee bezig bent en zet klusjes en afspraken zoveel mogelijk op een laag pitje. Anders is de kans groot dat dagelijkse beslommeringen en verplichtingen je van jouw doel afbrengen.
Besef tijdens je ‘reis’ dat je droom waarmaken niet alleen maar leuk is. Je kunt juist extra onzeker en kwetsbaar zijn tijdens een grote verandering. Probeer tegenslagen te zien als onderdeel van het proces, dat je steeds dichter bij je doel brengt. Misschien behoor je dan straks tot die benijdenswaardige mensen die het wél gedurfd hebben om hun dromen achterna te gaan. Die vol trots kunnen zeggen: dit is het boek dat ik heb geschreven. Of: welkom in mijn hotel.
Waar liggen je kwaliteiten als het op veranderen aankomt? Veranderexpert Ben Tiggelaar ontwikkelde deze vragenlijst, waarmee je meer zicht krijgt op hoe je veranderingen aanpakt.
Dit artikel verscheen eerder in Psychologie Magazine.
Meer weten: Altijd al iets van plan? Doe het dan!, Robert Coppenhagen, Scriptum (2004)
