De vraag

Mijn peuter slaat de baby

Geachte heer Matthys,
Hoe reageer ik het best op een peuter van net drie die zijn zusje van 6 maanden krabt, slaat, op haar probeert te springen etc. Ik zelf schrik iedere keer zo hevig dat ik op mijn baby afvlieg om te kijken of ze geen krassen heeft. Toen ze nog maar enkele weken oud was, is ze zo gekrabd dat ze er nu nog een litteken van heeft.

Hij kan intens lief voor haar zijn en ook plezier met haar maken maar met name als ik even mijn hoofd ergens anders heb (telefoon, koken) gebeuren dit soort dingen. Een half jaar geleden kreeg ik van het consultatiebureau nog het advies hem (nog) niet op een ‘naughty chair’ achtige manier straffen.

Hij krijgt wel degelijk ook positieve aandacht van mij, alleen vind ik het erg moeilijk hoe ik op het moment dat het gebeurt goed te reageren. Ik ben dan echt ongerust over hoe het met mijn dochter is – die meestal dan begint te huilen – en ik ben ook gewoon boos.

Nog een additionele vraag: dit lieve jongetje (want dat is hij écht!) trapt ook lieveheersbeestjes die ik hem laat zien dood. Mijn geschrokken uitleg dat dat niet de bedoeling is beklijft nog niet. Vandaag weer een pissebed.

Groeten van Louise

Het advies

 

Beste Louise,
Bij een kind van 3 jaar kan time-out of apart zetten toegepast worden na fysiek agressief gedrag. In hoofdstuk 6 van Pittige Jaren van C. Webster-Stratton, staat de aanpak van time-out gedetailleerd beschreven, met alle valkuilen en problemen, en de oplossingen ervoor. Ik vat de procedure hier samen.

Time-out procedure
Ten eerste is het nodig om uit te leggen aan uw zoontje waarom u apart zetten gaat gebruiken. Open positief door te vertellen wat hij allemaal goed doet en benoem daarna dat hij 1 ding nog moet leren, dat is zijn zusje geen pijn te doen. Hij wil natuurlijk zelf ook niet dat anderen hem pijn doen, dus nu gaat u hem leren dat ook niet meer bij zijn zusje te doen.

Ten tweede beeldt u in een rollenspel uit wat apart zetten inhoudt, zodat het een voorspelbare en voor hem veilige aanpak wordt. U legt uit dat u, nadat u gezien heeft dat hij zijn zusje pijn heeft gedaan, zult zeggen dat hij naar zijn stoeltje gaat (op de gang, in de keuken, mag ook in de huiskamer op een plek waar hij op dat moment met niemand contact heeft) omdat hij zijn zusje heeft pijn gedaan en dat hij daar een poosje (3 minuten) rustig blijft zitten tot dat u hem ophaalt; een zandloper of kookwekkertje kan hem helpen bij het verkrijgen van het overzicht in de tijd. Als hij van zijn stoeltje opstaat, gaat schreeuwen of spullen stuk maakt wordt de tijd met 1 minuut verlengd.

Ten derde is het heel belangrijk na het apart zetten niet terug te komen op het agressieve gedrag, want dan richt u de aandacht weer op het gedrag dat hij moet afleren. Beter is het de aandacht op het positieve te richten, dus hem weer op het goede pad te helpen door te vragen wat hij nu voor leuks gaat doen of u stelt leuke activiteiten voor waartussen hij kan kiezen.

Ouders vrezen dat het tot hun kind onvoldoende doorgedrongen is dat hij of zij zich agressief heeft gedragen en komen er op terug, maar als het goed is hebben ze het gedrag benoemd voorafgaand aan het apart zetten. Wees gerust, het kind weet heus wel wat hij fout heeft gedaan. Ten slotte, gaat u eerst aan de slag met het pijn doen van zijn zusje alvorens te werken aan het doden van insecten. Pak geen twee problemen tegelijk aanpakken. Hou het eenvoudig!

Vriendelijke groet,
Walter Matthys

 

Walter Matthys is hoogleraar agressie bij kinderen aan de Universiteit van Utrecht.

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
5 oktober 2009 | Laatst gewijzigd op 2 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Computerspelletjes in 2000: Jatten, beuken en knallen
Recensie

Computerspelletjes in 2000: Jatten, beuken en knallen

Aan het eind van de twintigste eeuw passeren heel wat gewelddadige computerspellen de revue. Onder ouders en psychologen leidt dat...
Dit doet het weer met je gemoed
Branded content

Dit doet het weer met je gemoed

Vrolijk als de zon schijnt, moe en somber als het regent? Héél normaal, want het weer heeft wel degelijk invloed op hoe je je vo...
De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’
Interview

De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’

Aan sommige dingen in Nederland kan schrijver en dichter Sholeh Rezazadeh maar niet wennen, zoals al dat gehaast en die eeuwige ag...
De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’
Interview

De inzichten van Sholeh Rezazadeh: ‘Het is moeilijk om hier echte vrienden te maken’

Aan sommige dingen in Nederland kan schrijver en dichter Sholeh Rezazadeh maar niet wennen, zoals al dat gehaast en die eeuwige ag...
‘Mijn ex gaat mij vermoorden’
Interview

‘Mijn ex gaat mij vermoorden’

Mariëtte Frericks (49) werd gestalkt, gewurgd en neergeschoten door haar ex-man. Hij komt in september vrij, maar vanaf juni mag ...
Wandelende vulkaan
Advies

Wandelende vulkaan

Dag Meneer Bernard, Ik ben een vat vol woede, maar kom naar buiten toe rustig, geduldig en vrolijk over. Verbaal weet ik allemaal ...
Passief-agressieve persoonlijkheidsstoornis
Advies

Passief-agressieve persoonlijkheidsstoornis

'Wat zijn de kenmerken van een passief-agressieve persoonlijkheidsstoornis en wat kan ik hieraan doen?' Psycholoog Nienke Wijnants...
Klasgenootjes zijn bang voor mijn agressieve zoon
Advies

Klasgenootjes zijn bang voor mijn agressieve zoon

Geachte heer Matthys, Mijn zoon van 9 heeft ODD*. Zijn klasgenootjes zijn erg bang voor hem, hij begrijpt dit echt niet! Is medica...
Brieven over loslaten: broertjes en zusjes
Column

Brieven over loslaten: broertjes en zusjes

Schrijvers Annemarie Haverkamp en Brenda van Osch kregen allebei een gehandicapt kind. Annemaries zoon Job overleed toen hij 17 wa...
De crèche is zo gek nog niet
Artikel

De crèche is zo gek nog niet

Sinds de Nijmeegse ontwikkelingspsycholoog Marianne Riksen-Walraven waarschuwde voor de negatieve invloed van de crèche, is de di...
6029