Ik slaap slecht op vakantie

Er zit in het brein een heel netwerk van schakelaars die bepalen of we slapen of wakker zijn. Slecht slapen kan daarom ook verschillende oorzaken hebben.

Een van de schakelaars zit in de biologische klok, een klontje zenuwcellen in de hypothalamus. Die probeert ons ’s nachts te laten slapen en overdag wakker te houden.

Voor een vakantiebestemming ver in het oosten of westen verplaats je je binnen een dag over vele tijdzones. Je smartphone stelt zich automatisch op de nieuwe tijd in; je horloge is zó verzet.

Maar je biologische klok kan het niet zo makkelijk bijbenen. Die kan in het beste geval maar een uur per dag verschuiven. Als je klok uit de pas loopt met de tijd op je vakantiebestemming slaap je slechter.

Maar ook als er geen klokprobleem is, kan de eerste nacht slecht zijn. Een andere schakelaar zit in het netwerk van zenuwcellen die checken of alles wel veilig en in orde is. Dat blijkt een veel belangrijker schakelaar dan we ooit dachten.

Je brein weet dat het thuis geen kwaad kan om in slaap te vallen en het bewustzijn op een laag pitje te zetten. Maar in een vreemde omgeving blijft het de eerste nacht wat waakzamer.

Dat is, net als de biologische klok, een evolutionair oud en belangrijk overlevingsmechanisme, dat zich weinig aantrekt van wat de vakantiefolders ook maar beloofden.