Als ik me onrustig voel en er stil bij ga staan waarom ik me zo voel, dan komen er alleen maar meer vervelende gedachten bij. Zoals: ‘Ik ga die deadline nooit halen’, of: ‘Logisch dat ik me ellendig voel, ik zit op mijn werk de hele dag opgesloten in een ruimte met collega’s waar ik me kapot aan erger.’ Ik zie niet zo goed hoe die onplezierige emoties me sterker zouden kunnen maken.
Hoe zit dat, hoe word je emotioneel sterker van stilstaan bij je gevoelens?
Je schrijft dat er meer vervelende gedachten opkomen als je stilstaat bij onrust en dat je je afvraagt waarom je je onrustig voelt.
Als een emotie (boosheid, angst, verdriet of blijdschap) opkomt is daar altijd een aanleiding voor. Een emotie is een signaal dat er iets aan de hand is, je ervaart een emotie dus niet voor niets. De aanleiding kunnen de omstandigheden zijn, maar ook de manier waarop je over de omstandigheden nadenkt.
De meeste mensen willen niet stilstaan bij onplezierige ervaringen en vermijden dit. Ze zoeken bijvoorbeeld afleiding in verdovende middelen, of gaan hard nadenken over problemen en oplossingen. Dit geeft een gevoel van controle, maar je verwerkt de onplezierige ervaringen niet en deze blijven onder de oppervlakte aanwezig.
Als je langere tijd emoties onderdrukt, kan dat op een gegeven moment als onrust voelen. Bij onrust is de signaalfunctie minder helder geworden. Je ervaart onvrede en onrust zonder je nog bewust te zijn van de aanleiding. Daarnaast kost het ook veel energie om de emoties te blijven onderdrukken. Op den duur kan dit tot overbelasting leiden en zul je steeds minder van het leven genieten.
Als je stilstaat bij de onrust, is het soms logisch dat onverwerkte ervaringen en gedachten eerst omhoog komen. Het is als een bal die je een tijd onder water hebt gehouden en die omhoog springt nu je de druk ervan afhaalt. Als je de ruimte neemt voor de onrust, wil ik je adviseren om vooral naar het lichamelijke gevoel te gaan.
Het is via de aandacht voor de lichamelijke reacties dat emoties kunnen loskomen en ze verwerkt kunnen worden. Je gedachten en analyseren helpen je hier niet bij. Het beste is om te oefenen met het toestaan van emoties in een omgeving waar je je prettig en veilig voelt.
Het vraagt overigens wel moed om onplezierige ervaringen onder ogen te zien. Behalve dat het onprettig aanvoelt, is het goed mogelijk dat je weer bij de oorspronkelijke aanleiding terechtkomt en tot het inzicht komt dat je iets in je omstandigheden en/of je overtuigingen wilt veranderen. Zo kan het zijn dat je beseft dat je je ergernissen constructief moet gaan uitspreken naar je collega’s in plaats van je van binnen op te vreten.
Je vraagt hoe het werkt, emotioneel sterker worden door het doorleven van emoties. Onverwerkte emoties tasten je vitaliteit aan en het doorleven van je emoties maakt je veerkrachtiger en psychisch flexibel. Je ervaart bijvoorbeeld dat je emoties kunt verdragen en deze voorbijgaan als je ze toestaat. Belangrijk is ook dat je hierdoor meer in contact komt met de plezierige kanten van het leven. Dat gaat samen op. Het is onmogelijk om je gelukkig te voelen als je alleen de plezierige kanten van het leven wilt toestaan.
Lees hier meer over je emoties leren begrijpen – en over durven voelen
