Beste Jacky,
Je vraag gaat over iets dat van wezenlijk belang is in het leven, en tegelijk over het allermoeilijkste wat er is: écht contact maken met anderen en jezelf laten zien, met al je kwetsbaarheden, onzekerheden en gevoeligheden. Er zijn maar weinig mensen die dat kunnen en het is overigens ook niet zo wenselijk om dat bij iedereen te doen.
Bewustwording
Het helpt om te beginnen met bewustwording: zien wanneer je beschermingslaag je gedrag stuurt, en je afvragen wat je daar precies aan het beschermen bent. Dat vereist dat je vaak pijnlijke gevoelens moet toelaten, bijvoorbeeld angst voor afwijzing. Meestal kun je dit niet als je middenin de situatie zit (je beschermingsmechanismen werken automatisch, je hebt er vaak zelf geen erg in) maar wel achteraf.
Het is heel nuttig om achteraf zo’n situatie te analyseren en je af te vragen wat je probeerde te beschermen, en hoe het gegaan zou zijn als je jezelf meer had laten zien. Door achteraf in gedachten de situatie opnieuw af te spelen, oefen je als het ware op nieuw gedrag. Oefenen in gedachten telt ook en heeft effect, dus het is nooit te laat! Accepteer dat je vaak automatisch in je verdedigingslinie ‘schiet’, dat hoort erbij.
Nieuw gedrag
Iets anders wat kan helpen is om, in elk geval in het contact met mensen die je goed kent, ruimte voor jezelf te maken om nieuw gedrag uit te proberen. Anders word je teveel belemmerd door gedachten zoals ‘Zal die persoon niet schrikken dat ik opeens anders doen dan ze van me gewend zijn’.
Dus zeg tegen mensen: ‘Ik ga de komende tijd proberen om wat meer van mezelf te laten zien. Dat is erg moeilijk, en ik moet uitproberen wat voor mij de beste vorm is. Dus als ik af en toe anders doe dan je van me gewend bent, weet je waar het aan ligt!’ Mensen kunnen hier vaak heel luchthartig mee omgaan en het geeft jou wat spelingruimte.
Een van de redenen waarom het zo moeilijk is om jezelf volledig te laten zien is: als je dat doet, en je wordt dán afgewezen, is het veel pijnlijker dan wanneer je wordt afgewezen op je strategische kant. Je laat immers iets zien dat voor jou echt waardevol en kwetsbaar is.
Tegelijkertijd is het natuurlijk ook zo dat je dit risico moet nemen als je werkelijk gezien en geliefd wilt worden om wie je ten diepste bent. (Immers, geliefd worden omdat je strategische buitenkant zo leuk is, kan toch ook niet je hoogste geluk zijn!) Het is raadzaam dit niet bij iedereen te doen, maar alleen bij mensen die je vertrouwt en waarmee je een diepgaander contact wilt.
Bedenk ook dat jouw kracht zit in het moment waarop je werkelijk jezelf aan de ander laat zien: daar zit jouw overwinning, niet in hoe die ander daar vervolgens op reageert. Dat ligt buiten jou, het zegt iets over de ander en niets over jouw waarde!
Vriendelijke groet,
Roos Vonk
Hoe kom ik over? Weet u wat u oproept bij anderen? Kunt u feedback open en onbevangen incasseren, ook als u pittige oordelen te verwerken krijgt? Plusabonnees kregen advies van eerste-indruk-expert Roos Vonk.
Roos Vonk is hoogleraar sociale psychologie en heeft een bureau voor training, coaching en advies.
Neem ook een kijkje op de site van Roos Vonk: www.vonkzelfbepaling.nl
