Alles lijkt zinloos
De vraag
Beste Jolet,
Ik worstel met een knagend gevoel van zinloosheid. Mijn gedachte is steeds: als we doodgaan, als mensen zomaar ziek worden, wat heeft het dan nog voor zin om ambities te hebben, plannen te maken, of te genieten? Vroeger dacht ik: als het leven zinloos is, dan moeten we er zelf maar wat van maken door volop te genieten. Maar nu ik in mijn omgeving veel leed zie en ik mensen aan de dood heb verloren, werkt ‘genieten’ niet meer. Hoe kan ik in mijn leven zitten zonder steeds van een afstandje naar mezelf te kijken? Hoe kan ik vergeten dat er pijn gaat komen omdat mensen uiteindelijk weggaan of ziek worden of doodgaan? Wat ik zoek, zijn inzichten, of manieren om hiermee om te gaan.
Het advies
Antwoord van Jolet
Veel kan het leven zin geven: schoonheid beleven, genieten van geliefden, anderen iets geven, het samen gezellig maken, talenten ontwikkelen en gebruiken, genieten van prestaties, iets bijdragen aan de maatschappij. En dan is er nog de spirituele manier – geloven dat ieders leven een doel heeft, ook al zien we dat zelf niet. En wie niet gelooft, kan ook nog zin vinden in het besef een onderdeel van de natuur te zijn. De psychotherapeut Irvin Yalom schreef het mooie boek Tegen de zon in kijken waarin hij laat zien dat acceptatie van je eindigheid je vrijmaakt om van het leven te genieten. Maar dat is tegengesteld aan wat u voelt! U lijkt teleurgesteld te merken dat aan het eind van alle inspanningen enkel de dood wacht, alsof u vroeger de onbewuste overtuiging had dat alles goed zou komen als u maar uw best deed. Therapie kan helpen die overtuigingen aan te passen. Voor leven in het hier en nu helpt mindfulness (zie de boeken van Edel Maex). Kijk ook eens bij filosofen; lees bijvoorbeeld Bas Haring, Voor een echt succesvol leven. Hier is alvast een filosofische vraag: wat zijn vrienden waard als we ze niet missen? Of: hoe logisch is het om niet te genieten omdat iets voorbijgaat? Nog iets anders: is het mogelijk dat rouw uw blik tijdelijk verdonkert?
vriendelijke groet,
Jolet Plomp