Vanaf de eettafel wordt het borrelende geluid van de moka op het fornuis geleidelijk harder. De geur van verse koffie verspreidt zich langzaam vanuit de keuken naar de woonkamer. Voor veel mensen is het eerste kopje koffie een onmisbare start van de dag – een genot dat volgens nieuw onderzoek onze kwetsbaarheid kan verminderen.
Is koffie nou wel of niet gezond? Dit zegt de wetenschap
Is het nou wel of niet gezond? En hoeveel koppen is de max? Wetenschapsjournalist Michael Pollan zoc...
Wat we al wisten over de positieve effecten van koffie
Dat cafeïne ons brein stimuleert, is al langer bekend. Het maakt ons alerter, verbetert het concentratievermogen en zorgt ervoor dat we sneller reageren. Daarnaast verhoogt het de niveaus van stemmingsverbeterende neurotransmitters dopamine en serotonine, wat mogelijk verklaart waarom depressies minder vaak voorkomen bij mensen die regelmatig koffie of thee (zowel zwart als groen) drinken.
Ook blijkt uit meerdere onderzoeken dat koffie, dankzij de antioxidanten die cafeïne bevat, bijdraagt aan het verkleinen van het risico op diverse aandoeningen. Zo komt ouderdomsdiabetes, verschillende vormen van kanker, hart- en vaatziekten, en de ziekten van Parkinson en Alzheimer aanzienlijk minder vaak voor bij mensen die dagelijks drie tot vijf koppen koffie drinken.
De nieuwe feiten
Een nieuw onderzoek, uitgevoerd door wetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam en het Amsterdam UMC in samenwerking met de Longitudinal Aging Study Amsterdam, is het eerste onderzoek dat koffie koppelt aan de onderliggende componenten van kwetsbaarheid.
De onderzoekers analyseerden gegevens van 1.161 volwassenen van 55 jaar en ouder over een periode van zeven jaar. Kwetsbaarheid werd gemeten aan de hand van vijf symptomen, waaronder gewichtsverlies, verminderde spierkracht en trage loopsnelheid. Een hogere koffie-inname bleek samen te hangen met een lager risico op deze kenmerken.
Volgens de onderzoekers zijn het opnieuw de heilzame antioxidanten in cafeïne die een gunstig effect hebben op kwetsbaarheid. Ze zouden helpen bij het verminderen van ontstekingen en spierverlies, en kunnen spierschade mogelijk voorkomen. Ook draagt koffie bij aan een betere insulinegevoeligheid en glucoseopname bij ouderen.
Koffie halen voor de werksfeer
Om de werksfeer positiever te maken hoef je niet eens zoveel te doen, wordt duidelijk uit onderzoek ...
Naast het wetenschappelijk advies van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid dat 400 mg cafeïne (3-5 kopjes koffie) per dag een gematigde en veilige hoeveelheid is, wijzen de resultaten van dit onderzoek erop dat een hogere regelmatige koffieconsumptie geassocieerd is met een lager risico op kwetsbaarheid.
En de keerzijde dan?
In zijn boek Plant en Psyche onderzoekt wetenschapsjournalist Michael Pollan het effect van koffie op ons lichaam en brein. Hij stopt hiervoor tijdelijk met koffiedrinken, en omschrijft zichzelf in die periode als “een slap aftreksel van de schrijver die hij mét koffie was.”
Maar behalve dat je koffie nodig hebt om je geen afgestompte versie van jezelf te voelen, kan cafeïne ook nadelige gevolgen hebben voor je diepe slaap en natuurlijke behoefte aan rust. Het onderdrukt het stofje adenosine, dat je slaperig maakt en je brein tot rust brengt.
Uit onderzoek blijkt dat koffiedrinkers aantoonbaar minder diepe slaap ervaren. “Ik zag mezelf nooit als een slechte slaper, maar merkte dat ik tijdens mijn cafeïnevrije periode dieper sliep en verkwikter wakker werd. Sindsdien drink ik koffie selectiever: alleen op momenten waarop ik écht scherp wil zijn,” aldus Pollan.
Geniet dus van dat kopje koffie, maar laat de cafeïne je nachtrust niet afpakken.
