De vraag

Krijgen narcistische ouders narcistische kinderen?

Geachte heer Schalkwijk,

Wanneer narcisme in meer of mindere mate bij beide ouders voorkomt, werkt dit dan door bij hun kinderen?
Petra

Het advies

Expert

Frans Schalkwijk

Psychoanalyse

Beste Petra,
Het antwoord op jouw vraag is een volmondig ‘ja’. Niet dat narcisme erfelijk is, of de schuld is van de ouders; dat zou te kort door de bocht zijn. Maar in de ontwikkeling verinnerlijkt het kind het gevoelsmatige beeld dat het van de ouders heeft en verweeft dat met het beeld dat het van zichzelf heeft. Zo komt het gevoel over de interactie van het kind met de ouders terecht in het zelfbeeld en in de manier waarop het kind (en de latere volwassene) in de wereld staat.

Nu heeft een kind allerlei mogelijkheden om te reageren op ouders met narcistische trekken. Een bekend voorbeeld is het boekje van Alice Miller, ‘Het drama van het begaafde kind’, waarin wordt beschreven hoe het kind zich helemaal kan richten op de wensen van de moeder in plaats van zelf te voelen wat het wil. Maar er zijn ook kinderen die zich afkeren van hun ouders, of zich juist helemaal identificeren met hen.

Kortom: ‘ja’ dit werkt door, maar bij elk kind gaat dat weer anders en in meerdere of mindere mate.

Vriendelijke groet,
Frans Schalkwijk

Meer weten over dit thema? Bekijk Narcisme
Deel dit artikel:
14 december 2002 | Laatst gewijzigd op 18 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

De impact van het moederschap
Kort

De impact van het moederschap

Een kind krijgen verandert de kijk die vrouwen op zichzelf en hun relatie hebben.
Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels
Branded content

Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels

Een nieuwe weg inslaan gaat vaak niet zonder slag of stoot. Ook al heb je helemaal helder wat je wilt, je komt obstakels tegen. Va...
Psycholoog organiseert herdenking koloniaal verleden: ‘Ik weet wat de helende kracht is van erkenning’
Artikel

Psycholoog organiseert herdenking koloniaal verleden: ‘Ik weet wat de helende kracht is van er...

Stichting 3 mei, een liefdevol verzoek, organiseert op 3 mei op de Dam in Amsterdam een herdenking van het Nederlandse koloniale v...
Psycholoog organiseert herdenking koloniaal verleden: ‘Ik weet wat de helende kracht is van erkenning’
Artikel

Psycholoog organiseert herdenking koloniaal verleden: ‘Ik weet wat de helende kracht is van er...

Stichting 3 mei, een liefdevol verzoek, organiseert op 3 mei op de Dam in Amsterdam een herdenking van het Nederlandse koloniale v...
Wankel ouderschap: ouders met een stoornis op cursus
Artikel

Wankel ouderschap: ouders met een stoornis op cursus

Ouders met psychiatrische stoornissen ondervinden vaak extra moeilijkheden bij de opvoeding van hun kinderen. De oudercursus KOP-O...
Eenstemmig ouderschap
Kort

Eenstemmig ouderschap

Je partner tegenspreken of negeren waar je peuter bij is: niet doen. Ouderparen van 2-jarigen kregen in een onderzoek 25 minuten o...
Wat heb ik van mijn ouders?
Artikel

Wat heb ik van mijn ouders?

Waar komt je haarkleur vandaan, je culinaire voorkeur, die talenknobbel? Sommige eigenschappen erf je, andere dank je aan je opvoe...
Gezellig dagje met een dementerende
Kort

Gezellig dagje met een dementerende

Hoe maak je een bezoek aan een dementerende oudere voor beide partijen fijn? Een paar tips uit het recent verschenen boek Op bezoe...
Als je de grip op je kind verliest
Interview

Als je de grip op je kind verliest

Een nachtmerriescenario voor iedere ouder: hun jongvolwassen zoon of dochter kwam in aanraking met een sekte, loverboy of Syrië-r...
Hoe overleeft het homo-gen?
Artikel

Hoe overleeft het homo-gen?

Ook sommige dieren zijn homoseksueel. De evolutieleer wist hier lange tijd geen raad mee, maar nu ontstaan mogelijke verklaringen....
10561