De vraag

Krijgen narcistische ouders narcistische kinderen?

Geachte heer Schalkwijk,

Wanneer narcisme in meer of mindere mate bij beide ouders voorkomt, werkt dit dan door bij hun kinderen?
Petra

Het advies

Expert

Frans Schalkwijk

Psychoanalyse

Beste Petra,
Het antwoord op jouw vraag is een volmondig ‘ja’. Niet dat narcisme erfelijk is, of de schuld is van de ouders; dat zou te kort door de bocht zijn. Maar in de ontwikkeling verinnerlijkt het kind het gevoelsmatige beeld dat het van de ouders heeft en verweeft dat met het beeld dat het van zichzelf heeft. Zo komt het gevoel over de interactie van het kind met de ouders terecht in het zelfbeeld en in de manier waarop het kind (en de latere volwassene) in de wereld staat.

Nu heeft een kind allerlei mogelijkheden om te reageren op ouders met narcistische trekken. Een bekend voorbeeld is het boekje van Alice Miller, ‘Het drama van het begaafde kind’, waarin wordt beschreven hoe het kind zich helemaal kan richten op de wensen van de moeder in plaats van zelf te voelen wat het wil. Maar er zijn ook kinderen die zich afkeren van hun ouders, of zich juist helemaal identificeren met hen.

Kortom: ‘ja’ dit werkt door, maar bij elk kind gaat dat weer anders en in meerdere of mindere mate.

Vriendelijke groet,
Frans Schalkwijk

Deel dit artikel:
14 december 2002 | Laatst gewijzigd op 18 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

Een geniale vader is niet alles – boeken
Recensie

Een geniale vader is niet alles – boeken

Eind vorige eeuw werden 217 kinderen geboren uit heel bijzonder donorzaad: dat van Nobelprijswinnaars. David Plotz zocht uit hoe h...
‘Ik wil laten zien dat je altijd opnieuw kunt beginnen’
Branded content

‘Ik wil laten zien dat je altijd opnieuw kunt beginnen’

Een hersenaandoening kan je leven op z´n kop zetten. Toch hoor je mensen achteraf ook vaak zeggen dat ze een tegenslag als een ge...
Sunny Bergman over seksueel geweld: ‘Mijn boosheid wil ik omzetten in een krachtig statement’
Artikel

Sunny Bergman over seksueel geweld: ‘Mijn boosheid wil ik omzetten in een krachtig statement’

Ook in haar nieuwe documentaire, over seksueel geweld, heeft filmmaker Sunny Bergman persoonlijke ervaringen verwerkt. ‘Achteraf...
Sunny Bergman over seksueel geweld: ‘Mijn boosheid wil ik omzetten in een krachtig statement’
Artikel

Sunny Bergman over seksueel geweld: ‘Mijn boosheid wil ik omzetten in een krachtig statement’

Ook in haar nieuwe documentaire, over seksueel geweld, heeft filmmaker Sunny Bergman persoonlijke ervaringen verwerkt. ‘Achteraf...
Ouderverstoting: ‘Ik had haar vaker moeten knuffelen’
Artikel

Ouderverstoting: ‘Ik had haar vaker moeten knuffelen’

Wat doet het met een ouder als het kind elk contact verbreekt? Voor Anna (57) kwam het totaal onverwacht. ‘Pas toen ik op haar v...
Benjamin Spock
Interview

Benjamin Spock

Dokter Benjamin Spock, goeroe op het gebied van de opvoeding, mag dan niet meer in leven zijn, zijn boek beleefde dit voorjaar een...
Mijn man heeft mijn kinderen tegen me opgezet
Advies

Mijn man heeft mijn kinderen tegen me opgezet

Beste Petra, Tijdens mijn scheiding (en eigenlijk al daarvoor) hebben mijn man en zijn vriendin mijn drie kinderen tegen mij opgez...
De moeder van Rosita Vis (42) is verstandelijk beperkt
Video

De moeder van Rosita Vis (42) is verstandelijk beperkt

'Ik stond in de overlevingsstand.' ‘Als mijn moeder iets niet kon, deed ik het’
Hoe je familie je vormt, zelfs als je allang uit huis bent
Artikel

Hoe je familie je vormt, zelfs als je allang uit huis bent

Op allerlei manieren heeft onze familie invloed op ons leven - zelfs nadat we het ouderlijk huis allang hebben verlaten. De onontk...
Zo vader, zo dochter
Artikel

Zo vader, zo dochter

Een dochter in de voetsporen van haar vader. Is dat toeval of keuze? Marcel van den Hout, hoogleraar geestelijke gezondheidskunde ...
10561