ʻs Nachts veel onrust in je hoofd? Je brein hoort na middernacht niet wakker te zijn
Als je ‘s nachts wakker ligt, lijken de negatieve gedachten in een stroomversnelling voorbij te komen. Je piekert, voelt je onrustig en voor je het weet nemen ze je helemaal over. Volgens onderzoek is dat niet zo vreemd: ons brein is simpelweg niet gemaakt om na middernacht wakker te zijn.
Wetenschappers van de University of Arizona beschreven dit verschijnsel in 2022 als de Mind After Midnight-hypothese. Het idee: na middernacht verandert de manier waarop onze hersenen werken. Evolutionair gezien had dat nut. Overdag is onze hersenactiviteit ingesteld op actie, om te jagen en verzamelen. ʻs Nachts heeft dat weinig zin en is het tijd om te rusten, maar moet je brein wel alert zijn op mogelijk gevaar.
Negatieve gedachten ʻs nachts zijn normaal
Dat je ʻs nachts negatieve gedachten hebt, is volgens de onderzoekers dus doodnormaal. Onze hersenen richten zich als het donker is extra sterk op dreiging en negatieve prikkels. Dat is handig als je ‘s nachts aangevallen kunt worden door een roofdier, maar heeft weinig zin als die ʻaanvalʼ vanuit jezelf komt.
En die hyperfocus op het negatieve, maakt ons kwetsbaarder voor sombere gedachten, risicovol of schadelijk gedrag en impulsieve beslissingen, zonder dat je nadenkt over de mogelijke gevolgen ervan.
Volgens onderzoeker en neuroloog Elizabeth Klerman is het belangrijk om beter te begrijpen wat de invloed is van het biologische dag-nachtritme op ons gedrag, besluitvorming en prestaties in de nacht. Zowel voor de mensen die nachtwerk verrichten als voor zij die nacht na nacht plafonddienst hebben. ʻEr zijn miljoenen mensen die midden in de nacht wakker zijn en er is behoorlijk wat bewijs dat het brein lang niet zo goed functioneert als overdag,ʼ zegt ze tegen het onderzoeksbedrijf Mass General Brigham.
Er is ʻs nachts meer ruimte voor zorgen
Sombere en negatieve gedachten krijgen in de nacht dus voorrang, met als gevolg dat je sneller wakker ligt van de onrust in je hoofd. Bovendien kunnen al die ellendige gedachten eindeloos blijven doorgaan, omdat er geen afleidingen zijn die je gedachten onderbreken, vertelde slaaptherapeut Ingrid Verbeek eerder aan Psychologie Magazine.
Ook leent de nacht zich er niet zo goed voor om in beweging te komen en actief iets aan je malende gedachten te doen. ‘Zeker als je ligt te piekeren tijdens zo’n half bewuste slaapstaat,’ zegt Verbeek.
Dat je je ʻs nachts meer zorgen maakt of dat de onrust door je lijf giert, hoort er dus ook een beetje bij. Zie het als een bijwerking van een brein dat uit zijn natuurlijke ritme is en weet dat het de volgende dag allemaal lang niet zo erg is als je jezelf midden in de nacht vertelt.
Niet iedereen is gezegend met een gezonde nachtrust: Test hoe goed jij omgaat met slaapproblemen
