Wat is slow cinema precies?

Filmwetenscchapper Jakop Boer: ‘Deze films vertellen vaak geen duidelijk verhaal en vertragen alles tot het uiterste: lange, ononderbroken shots, minimale actie, weinig muziek, spaarzame dialogen en veel aandacht voor de omgeving.

Mindfulness training
Training

Mindfulness training

  • Leer omgaan met stress
  • Krijg meer aandacht voor het nu
  • Met Gids voor een Langzaam Leven cadeau
Bekijk de training
Nu maar
99,-

Slow cinema laat gewone mensen zien in hun alledaagse leven: iemand staart in stilte voor zich uit of loopt langzaam door een landschap. De camera focust op bijvoorbeeld het materiaal van kleding, op architectuur of natuurelementen. Zo nodigt slow cinema uit om met andere ogen te kijken – aandachtiger, trager, zintuiglijker.

Sommige kijkers prijzen de films om hun hypnotische rust, anderen vinden ze ondraaglijk saai. Bekende voorbeelden zijn All we imagine as light (Payal Kapadia) en Afternoons of solitude (Albert Serra).’

Wat kan deze kijkervaring ons opleveren?

‘Veel kijkers ervaren het als ontspannend. Ze voelen vrijheid: om te kijken, te voelen, en te denken. Er zijn grofweg twee manieren van kijken: actief, met gerichte concentratie, en passief, waarbij je afdwaalt en je overgeeft aan het trage ritme.

Kijkers wisselen daartussen moeiteloos. Dat afdwalen is geen desinteresse, maar een waardevol onderdeel van de ervaring. Ik noem dat panoramische perceptie – je laat je gedachten afdwalen terwijl de beelden en sfeer subtiel invloed blijven uitoefenen. Omdat er weinig gebeurt, speelt zich des te meer af in je hoofd en lichaam.’

Klinkt als een soort mindfulness.

‘Zeker. Veel kijkers noemen vertragen, loslaten en aandachtig aanwezig zijn als manieren waarop slow cinema hen raakt. Ik zie het als esthetische mindfulness.’

Heb je een tip voor wie het een kans wil geven?

‘Geef je over aan het het trage tempo. Laat betekenis los en geniet van de schoonheid van het moment: een sierlijke beweging van de camera, een rijk kleurenpalet. Dwaal gerust af: je associaties kunnen juist iets waardevols aanboren, waardoor je tot diepere inzichten komt.’

Jakob Boer promoveerde recent aan de Rijksuniversiteit Groningen op zijn proefschrift Sensing slowness. A phenomenology of slow cinema spectatorship.