Ga naar inhoud

Opgeven is wél een optie: psychologen leggen uit waarom je moet weten wanneer je moet stoppen

vrouw geeft op en stapt weg van haar plannen
Beeld: Klaus Vedfelt via Getty Images
leestijd 4 minuten
Artikel 27 november 2025

Opgeven staat niet zo goed aangeschreven in onze maatschappij. Liever houden we vol tot het bittere eind, want dat getuigt van doorzettingsvermogen, pit en niet te vergeten: een goede arbeidsethos. Maar het is belangrijker dat je weet wanneer je moet stoppen dan dat je stug blijft doorzetten, laat onderzoek zien. Want opgeven kan je heel tevreden maken.

Met een knoop in mijn maag vertelde ik als 17-jarig meisje aan mijn ouders dat ik mijn studie niet leuk vond en wilde stoppen. Ik kan het me nog goed herinneren, want ik vond het verschrikkelijk. Stoppen voelde als falen. Alsof ik het niet allemaal op een rijtje had en maar wat aan het dollen was met mijn vergankelijke tijd op deze planeet. Wie kiest er nou verkeerd? 

Maar algauw bleek het precies de juiste zet. Ik begon aan iets nieuws, huppelde door mijn opleiding heen en als ik terug in de tijd mocht gaan zou ik exact hetzelfde doen.

Wat je begint, mag je ook opgeven

Hoewel het overduidelijk was dat ik niet gelukkig werd van mijn studie, voelde opgeven toch als een mislukking. Ik was er nu eenmaal aan begonnen en waar je aan begint, moet je afmaken. Toch?

Wist ik toen maar dat de wetenschap daar heel anders over denkt. Doorzetten lijkt misschien de beste (of enige) optie, maar volgens een groeiende stapel onderzoek kan opgeven je een stuk gelukkiger en gezonder maken – met ondergetekende als levende bewijs.

Uit een onderzichtsstudie, die recent is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Human Behaviour, blijkt dat we niet zo bang moeten zijn om op te geven. Veel mensen voelen zich beter als ze hun onhaalbare doelen loslaten, ontdekten de onderzoekers. Ze bestudeerden 235 studies waarin de redenen waarom mensen hun doelen loslaten in kaart zijn gebracht. Wat doen we bijvoorbeeld als onze doelen ons veel stress geven of als we onderweg tegen allerlei obstakels opbotsen? En nog een interessante: wat als de kosten te hoog oplopen? En hoe voelen we ons daarna, zowel fysiek als mentaal? Dat wilden de onderzoekers achterhalen.

Lees ook: Doorbuffelen of afhaken? Dit is de kunst van het opgeven

Opgeven wordt in verband gebracht met minder stress, angst en depressie. Ook blijkt het stellen van een nieuw doel allerlei positieve effecten te hebben, zo geeft het een gevoel van zingeving, maakt het ons tevredener, ontwikkelen we erdoor als mens en vaak functioneren we nog beter ook. 

Dat maakt goal adjustment, zoals de onderzoekers het mooi verwoorden, vaak een betere tactiek dan tevergeefs doorbijten. Opgeven lucht op en het inslaan van een andere weg geeft een nieuw gevoel van betekenis.

Opgeven wordt onderschat

Ook cognitief psycholoog en voormalig professioneel pokerspeler Annie Duke benadrukt dat opgeven wordt onderschat. ‘In tegenstelling tot wat we vaak denken, geven winnaars vaak op. Sterker nog: dat is waarom ze winnen,’ schrijft ze in The Atlantic.

En Duke kan het weten, want als pokerspelers ergens goed in moeten zijn, is het wel weten wanneer je moet stoppen – a.k.a. speltip 9. Ze schreef er een boek over, Quit: The Power of Knowing When to Walk Away, waarin ze uitlegt dat opgeven wél een optie is en je bovendien vaak verder brengt dan wat we in deze prestatiemaatschappij hebben verheerlijkt: tanden erin en doorbijten.

We zijn bang dat stoppen gelijkstaat aan falen of verspilde moeite, schrijft ze in The Atlantic. Maar als we Duke mogen geloven is juist het tegenovergestelde waar. Stoppen is een stap vooruit, geen stap terug. ‘Door op te geven, voorkom je dat je nog meer tijd of geld steekt in iets dat niet langer opweegt tegen de moeite.’

Lees ook: Is het tijd om te stoppen?

Meer lezen over dit thema?
De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."