Een marathon lopen: 5 positieve effecten op je geest

De 42,195 kilometer spreekt volgens Van Yperen tot de verbeelding. ‘Een marathon is een iconische afstand.’ En het is een concrete prestatie. ‘Het is overzichtelijk. Iedereen kan starten bij nul en ziet snel vooruitgang’, zegt hij. Het proces van trainen en lopen bevat daarnaast allerlei leerelementen: afzien, blessures, tegenslag, herstel, succes en voldoening.

Van Yperen ziet de volgende vijf positieve mentale effecten van het lopen van een marathon.

1. Een sterker zelfbeeld

Het lopen van een marathon versterkt het zelfbeeld doordat het de drie basisbehoeften vervult die we volgens de self-determination theory hebben, namelijk: competentie, autonomie en verbondenheid. Competentie wordt volgens Van Yperen gevoeld doordat je een concreet doel begint en afrondt. Autonomie speelt mee omdat het initiatief volledig bij jou ligt: je kiest er zelf voor om deze uitdaging aan te gaan, bepaalt je eigen trainingsschema en je voelt controle over het proces. Verbondenheid speelt volgens hem ook een rol, omdat je samen met anderen kunt trainen en op de dag zelf ben je ook verbonden met andere renners. Deze vervulde behoeften samen zorgen volgens de theorie voor intrinsieke motivatie, welzijn en groei.

2. Veerkracht

De marathon leert lopers omgaan met tegenslagen binnen een relatief korte tijd. Blessures, motivatieverlies of slechte trainingsdagen zijn momenten van frustratie, maar ook van leerervaring. ‘In het echte leven duren conflicten soms maanden of jaren voordat ze zijn opgelost. In sport leer je dat dingen tijdelijk minder goed kunnen gaan, maar dat ze ook weer beter worden’, zegt Van Yperen. Door dit herhaaldelijk te ervaren, ontwikkel je volgens hem veerkracht en het vertrouwen dat je moeilijke situaties kunt overwinnen.

Lees ook: Sporten voor de geest

3. Stress verminderen

Hardlopen werkt als een natuurlijke stressremmer. Bewegen stimuleert de aanmaak van de ‘gelukshormonen’ endorfine en dopamine en remt de aanmaak van het stresshormoon cortisol. Als je rent in een natuurlijke omgeving, heeft dat ook een positief effect op je gemoedstoestand. En rennen kan je zelfs in een ‘flow’ brengen: doordat je continu dezelfde beweging maakt en je daarop moet concentreren, vergeet je al het andere, dus ook je sombere gedachten, en komt er rust in je hoofd. ‘Toch is het wel een tijdelijke oplossing’, zegt Van Yperen. De bron van stress moet volgens hem ook worden aangepakt.

4. Mentale strategieën

Een marathon is ook een oefening in mentale strategie. ‘Het is hoe dan ook afzien. Mentale technieken zoals visualisatie, positief tegen jezelf praten, focussen op subdoelen zoals de volgende lantaarnpaal of boom, helpen lopers hun grenzen te verleggen’, zegt Van Yperen. Met deze strategieën ontwikkelen lopers doorzettingsvermogen en concentratie. Diezelfde mentale vaardigheden komen volgens hem ook van pas in het dagelijks leven, bijvoorbeeld bij het omgaan met stress of het volhouden van langdurige projecten.

5. Verbondenheid

Een marathon is vaak geen solo-ervaring. Tijdens trainingen en op de wedstrijddag ontmoeten lopers andere mensen. Het gaat niet alleen om het lopen zelf, maar ook om het sociale aspect: elkaar motiveren, samen vooruitgang boeken en contact maken tijdens de wedstrijd. Dat versterkt gevoelens van verbondenheid en kan volgens Van Yperen zelfs leiden tot nieuwe vriendschappen.

Ook interessant: Mindful hardlopen – zo doe je dat