Column Irene Smit: ‘Ergens in mijn leven was afwijzing en verlaten worden in mijn hoofd aan elkaar gekoppeld’

Ik weet het allemaal nog precies. Al de appjes die ik schreef, de gesprekken die ik voerde, de excuses die ik maakte. Terwijl ik op mijn werk altijd prima mijn grenzen kon bewaken, was ik in de liefde lange tijd een pleaser.

Als mijn date/rela/prela commentaar op me had, schoot ik gelijk volledig in de stress. Want ergens in mijn leven was afwijzing en verlaten worden in mijn hoofd aan elkaar gekoppeld, met een snelweg tussen het een en het ander.

In situaties waarin ik – voor mijn gevoel – werd aangevallen, lukte logisch nadenken niet meer. Dan begon het circus weer: dichtgeknepen keel, pijn in mijn buik, paniek in mijn hoofd. Dit moest ik fixen! En de enige manier die ik kende, was: pleasen.

Wat had ik graag eerder geweten dat dat fawning heet. En dat het een veelvoorkomende stressreactie is. Net als vechten, vluchten en bevriezen is het een copingmechanisme, maar dan een waarmee we een situatie proberen veilig te maken door de ander tevreden te stellen.

Dat gaat verder dan iemand gelijk geven voor de lieve vrede: om conflict te vermijden zetten we onze eigen behoeften opzij en gaan we over onze eigen grenzen. Precies dat heb ik dus jaren gedaan. Met de kennis van nu kijk ik er met gêne op terug. Waarom kwam ik niet voor mezelf op?

Gelukkig is het heel verklaarbaar gedrag, zoals je kunt lezen in dit artikel. Inmiddels ken en herken ik mijn eigen mechanismen en kan ik bewust ander gedrag inzetten. Toch huil ik een beetje om mijn vroegere ik. Die zich in allerlei bochten wrong om de ander maar te behagen. Laten we fawning bekender maken, zodat onze dochters en zonen niet in dezelfde valkuil trappen.