Stap 1: Denk aan je ideale ik: de persoon die je het liefst zou willen zijn. Zijn er veel dingen die je nog aan jezelf wilt veranderen voordat je daar bent, of zit je er al best dichtbij?
Stap 2: Kijk vervolgens welke van de hoofdjes in de illustratie het best weergeeft in hoeverre je ik overeenkomt met je ideale ik. Daarbij geldt: hoe groter de overlap, des te meer je bent wie je wilt zijn.
Illustratie: Conny Lahnstein
Grote overlap?
Is de overlap tussen de hoofdjes groot, dan ben je in grote lijnen tevreden met wie je nu bent: je bent blij met je positieve kanten en kunt doorgaans prima leven met de minder positieve.Hoe kleiner de overlap, hoe minder tevreden je bent over je huidige ik. Je zou op verschillende fronten graag anders willen zijn. De meeste mensen hebben wel wat puntjes waaraan ze willen werken – attenter zijn, bijvoorbeeld, minder vaak dingen uitstellen of juist wat beter kunnen loslaten. Streven naar een betere versie van jezelf is prima, maar met mate, anders loop je risico op psychische klachten. De kunst is om jezelf te kunnen accepteren met hier en daar een ‘oneffenheidje’. Niemand is perfect.
Kleine overlap?
Is de overlap tussen de hoofdjes klein? Advies van Neill Watson, emeritus hoogleraar psychologie aan de Amerikaanse William & Mary universiteit en expert op het gebied van het zelf zei ooit: ‘Psychisch gezonde mensen ervaren soms wat discrepantie tussen hun huidige ik en hun ideale ik. Dat is alleen maar goed, het motiveert ze om zich meer te ontwikkelen in de richting van hun ideaalbeeld.
Maar als je huidige en ideale ik behoorlijk ver uit elkaar liggen, kan dat leiden tot angst– en depressieklachten. Dan kan het raadzaam zijn in therapie te gaan. Een therapeut kan je dan helpen met een tweesporenbeleid: dingen in je leven veranderen waardoor je huidige ik meer in de buurt komt van je ideale ik, én je ideaalbeeld wat naar beneden bij te stellen – door minder onrealistische eisen aan jezelf te stellen.’
Als je die twee dingen doet, zullen de hoofdjes meer gaan overlappen en kom je lekkerder in je vel te zitten. Onderzoek toont aan dat dit simpel ogende testje tamelijk goed meet in hoeverre je ik en je ideale ik overeenkomen. Wil je meer inzichten, dan kun je een uitvoerige persoonlijkheidstest doen.