Wat als mijn moeder niet meer op zichzelf kan wonen?
De vraag
Mijn 80-jarige moeder woont nog zelfstandig op een bovenverdieping met een steile trap. Ze is vitaal, maar op haar leeftijd kan dat snel veranderen. Ze onderneemt niets om dat moment voor te zijn en bijvoorbeeld een benedenwoning te zoeken. Praten hierover lukt niet; ze wuift mijn zorgen weg. Ik ben bang verantwoordelijk te worden als er iets misgaat. Hoe dring ik tot haar door?
Het advies
Roxane Warring, systeemtherapeut:
‘Je probeert het duidelijk goed te doen voor je moeder in deze levensfase. Het zou zeker prettig zijn als jullie dit soort gesprekken kunnen voeren vóór er een crisissituatie ontstaat. Misschien zou je eens kunnen kijken naar de vier stappen van geweldloze communicatie.
Begin met een neutrale observatie (‘Mam, ik merk…’), benoem je gevoel (‘…dat ik me onrustig en bezorgd voel over je woonsituatie, met die steile trap’), geef aan wat je behoefte is (‘Ik zou graag weten dat je veilig kunt blijven wonen en dat straks niet alles op mijn schouders terechtkomt’) en eindig met een open verzoek (‘Zou je hier alvast over willen nadenken, samen met mij?’). Je zou haar ook eens nieuwsgierig kunnen vragen of zij een plan heeft – en dan bewust even stil blijven. Klopt het echt dat ze zich geen zorgen maakt?
Als je moeder het lastig vindt om met jou te praten, kijk dan of er iemand anders is (een familielid, haar huisarts) die dat kan doen. Oriënteer je intussen alvast op de (informele) zorgmogelijkheden in haar gemeente. Misschien kun je luchtig een vondst aandragen: ‘Ik kwam dit tegen, zou dat iets voor jou kunnen zijn, ooit?’ Succes!’
Irene Sluis, mantelzorgcoach:
‘Zolang iemand het leven thuis nog redelijk goed organiseert, kun je diegene niet dwingen te verhuizen. Wat je wel kunt doen? Het gesprek blijven voeren.
Niet in één keer alles op tafel gooien en verwachten dat er dan een besluit valt, maar regelmatig even peilen: ‘Hoe zie je de toekomst voor je, mam?’ Of: ‘Wat zou je doen als je die steile trap niet meer op kunt?’ Zo plant je een zaadje.
En als ze dan zegt: ‘Dan kom jij toch gewoon elke dag even koken?’ dan mag je daar liefdevol maar duidelijk in zijn: ‘Mam, dat gaat me echt niet lukken.’ Praat vanuit jezelf: ‘Ik snap dat je hier graag woont. Maar wat als er iets gebeurt en je kunt niet meer thuis wonen? Dan is er niet zomaar een andere woning beschikbaar.’
“Niet alles laat zich vooruit regelen.”
‘Noodgedwongen’ verhuizen raakt aan rouw. Aan het besef dat je lichaam verandert, dat je keuzes moet maken met je verstand, terwijl je hart iets anders zegt. Dat heeft tijd nodig.
Soms, ondanks al je inspanningen, verandert er niets. Dan blijft ze in dat huis wonen, tot het echt niet meer gaat. Dan keert de wal het schip. Niet alles laat zich vooruit regelen.’
