De vraag

Ik wil niet arrogant of onzeker overkomen

Hallo Bart,
Ik ben opgegroeid met het idee dat je zwaktes moet verbergen en dat iemand kleineren de manier is om hem te motiveren om het beter te doen. Dat werkt bij mij niet, integendeel, ik raak er helemaal door verlamd. Wanneer ik iets niet goed kan, word ik heel erg zenuwachtig en probeer ik me heel sterk voor te doen. Nu ben ik wel al zover dat ik besef dat ik helemaal niet perfect hoef te zijn, dat iedereen fouten maakt, maar toch blijft de angst om als dom beschouwd te worden. Om die angst het hoofd te bieden, rationaliseer ik de situatie, waardoor ik weer te zelfverzekerd en arrogant overkom. Dat is natuurlijk ook niet de bedoeling.

Binnenkort ga ik op stage. Hoe kan ik met een ‘meerdere’ (dokter of professor) op een goede manier omgaan, dus niet arrogant of onderdanig? Ik wil kunnen aangeven dat ik niet alles weet en dat ik nog veel moet leren, zonder arrogant of onzeker over te komen. Mijn angst is niet dat ik fouten ga maken of iets niet weet, maar dat het leidt tot vernedering of het stopzetten van de stage waardoor ik niet kan afstuderen. Ik kreeg ook al de opmerking dat ik te leergierig ben, maar hoe kan je op een stage dan vragen stellen om te leren zonder ook zo’n label te krijgen?

Alvast bedankt voor enig inzicht en advies,
Laura

Het advies

Expert

Bart Landstra

Geweldloze communicatie

Beste Laura,
Om mee te beginnen is hier een uitspraak van natuurkundige Niels Bohr: ‘Een expert is een man/vrouw die alle fouten heeft gemaakt die maar gemaakt kunnen worden op een zeer klein gebied.’ Is dat geen opluchting?

Dus je wilt weten hoe je vragen kunt stellen zonder bekritiseerd te worden. Ik geloof dat daar geen manier voor is omdat je andere mensen niet kunt laten stoppen met oordelen. Je kunt wel anders omgaan met deze oordelen, en interpretaties. Begin maar eens met de oordelen die je over jezelf hebt op te schrijven en vertaal ze naar de behoeftes die je ermee vervuld en welke niet. Bijvoorbeeld het oordeel ‘onderdanig’; als je onderdanig bent doe je dat dan vanuit de behoefte aan veiligheid, harmonie of om erbij te horen? En hoe zit het met arrogantie? Doe je dat voor (zelf)respect, veiligheid, erkenning, eigenwaarde….?

Wanneer je waarde hecht aan wat een ander vindt van jouw gedrag, kun je daar natuurlijk om vragen. Je zou kunnen vragen: ‘Ik wil graag leren (behoefte) van mijn beperkingen en rekening houden met mijn medemensen (behoefte), wat mij nu zou helpen is om van jou te horen (verzoek) wat je aan mijn gedrag moeilijk vindt’.

Of als je onzeker bent of iets goed hebt gedaan kun je ook daarom vragen. Bijvoorbeeld: ‘Ik ben nogal kritisch op mezelf en leg vaak de nadruk op wat ik niet kan (waarneming), daar raak ik gespannen van (gevoel) omdat ik graag wil vertrouwen (behoefte) op mijn kwaliteiten. U zou mij reusachtig helpen door te benoemen wat er goed gaat in mijn werk. Wilt u dat doen?’

Ten slotte schrijf je dat je bang bent dat je de stageplaats zal verliezen ten gevolge van jouw gedrag. Ook dat mag je gewoon eerlijk zeggen, wat dacht je van deze?: ‘Ik wil graag afstuderen en veel weten, daarom stel ik u veel vragen, maar besef dat het wel eens onprettig kan zijn voor u en anderen (waarneming), zou u mij een signaal willen geven wanneer dat zo is? (verzoek) Een goede verstandhouding is mij namelijk veel waard’. (behoefte)

Tot zover beste stagiaire. Ik hoop dat dit je inzicht geeft. Ik wil ook leren, zou je me daarom willen laten weten wat voor jou behulpzaam was en wat niet? (antwoord alleen als je het doet met het plezier wat een kind heeft wanneer de hongerige eendjes voert, het MOET niet).

Hartelijke groet, Bart Landstra

Meer weten over dit thema? Bekijk Communicatie
Deel dit artikel:
8 januari 2009 | Laatst gewijzigd op 27 juli 2020

Lees ook deze artikelen

Slecht nieuws: draai er niet omheen
Kort

Slecht nieuws: draai er niet omheen

In bepaalde slechtnieuwssituaties moet je de boodschap veel directer brengen dan in andere, zegt de Amerikaanse onderzoeker Alan M...
Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels
Branded content

Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels

Een nieuwe weg inslaan gaat vaak niet zonder slag of stoot. Ook al heb je helemaal helder wat je wilt, je komt obstakels tegen. Va...
Online daten zat? Dit is waarom offline flirten helemaal terug is
Artikel

Online daten zat? Dit is waarom offline flirten helemaal terug is

Online daten is op z'n retour. Psycholoog Meinou Lambeck geeft handvatten om weer gewoon 'old school' contact met iemand te leggen...
Online daten zat? Dit is waarom offline flirten helemaal terug is
Artikel

Online daten zat? Dit is waarom offline flirten helemaal terug is

Online daten is op z'n retour. Psycholoog Meinou Lambeck geeft handvatten om weer gewoon 'old school' contact met iemand te leggen...
Wat een verdrietige handen: zo herken je emoties in lichaamstaal
Kort

Wat een verdrietige handen: zo herken je emoties in lichaamstaal

Hoe een ander zich voelt, lezen we moeiteloos af van iemands gezicht. Maar hoe zit dat bij andere delen van ons lichaam?
Framing, wat is dat? Zo verkoop je een bezuiniging van 6 miljard
Artikel

Framing, wat is dat? Zo verkoop je een bezuiniging van 6 miljard

Prinsjesdag komt er weer aan. Hoe gaat het kabinet ons dit jaar overtuigen van de noodzaak nog eens zes miljard euro extra te ­be...
Op welke golflengte zit u?
Artikel

Op welke golflengte zit u?

Waarom klikt het niet tussen u en die collega? Kwestie van botsende karakters? Niet per se, stelt psychologe Pieternel Dijkstra; h...
5 Communicatievalkuilen in de liefde
Artikel

5 Communicatievalkuilen in de liefde

Open en liefdevol met je partner communiceren: het klinkt makkelijker dan het is. Psycholoog en relatietherapeut Nynke Nijman legt...
Zo zeg je wat je dwarszit
Artikel

Zo zeg je wat je dwarszit

Die gillende buurkinderen zijn om gek van te worden. Zit hij weer op zijn telefoon. Een compliment van mijn baas zou ook weleens l...
Het nieuwe hebben
Column

Het nieuwe hebben

‘Liefde is het enige dat meer wordt als je het met anderen deelt.’ Dit had ik vol overtuiging in mijn middelbareschool-agend...
6715