Strikte regels doen je nachtrust vaak geen goed, een slaapwetenschapper vertelt wat wel werkt
‘Als je lekker ligt, rust je ook uit.’ Het is de magische zin die mijn moeder vroeger tegen me zei als ik de slaap niet kon vatten. Na haar zalvende woorden was ik vervolgens binnen tien minuten in dromenland. Als we slaapwetenschapper Merijn van de Laar mogen geloven, was het misschien wel het beste advies dat ze me kon geven.
We denken vaak dat we zeven á acht uur moeten slapen om de volgende dag uitgerust wakker te worden, of dat tussendoor wakker worden afbreuk doet aan de slaapkwaliteit. Maar volgens slaapwetenschapper Merijn van der Laar zitten deze overtuigingen ons vaker in de weg dan dat ze ons helpen om beter te slapen. Er zijn allerlei adviezen en ‘regels’ over wat een goede nachtrust zou moeten zijn, vertelt hij in een interview met Plus Magazine, maar goed slapen vraagt om een persoonlijke aanpak.
Beter slapen door minder regels
Volgens Van de Laar gaan Nederlanders massaal de fout in door alle goedbedoelde regeltjes over slapen keurig op te volgen. Geen schermen na acht uur, vaste bedtijden, dezelfde slaaproutine aanhouden. Het klinkt verstandig, maar het werkt lang niet voor iedereen. ‘We denken dat er één perfecte manier is om te slapen, maar die bestaat niet.’
Wat dan wel werkt? Kijken en luisteren naar je eigen lichaam, aldus Van de Laar. ‘De slaapbehoefte verschilt per persoon. Wat past bij jou, werkt beter dan wat in een boekje staat.’ Zo denken we misschien dat we de hele nacht aan één stuk door moeten slapen, maar volgens de slaapwetenschapper is het heel normaal om ’s nachts af en toe wakker te worden. ‘Jezelf vervolgens zorgen maken over het feit dat je wakker ligt, maakt het juist moeilijker om weer in slaap te vallen.’
Lees ook: Wakker liggen zonder zorgen: zo lukt dat wel
Wat kun je doen om beter te slapen?
Wat je volgens Van de Laar beter kunt doen om vanavond lekker in slaap te vallen, is je eigen verwachtingen bijstellen. ‘Accepteer dat slapen soms wat tijd kost’, zegt hij, ‘en probeer erachter te komen wat jouw natuurlijke slaapritme is.’ Dat doe je door bijvoorbeeld tijdens vakantie te bekijken wanneer je van nature moe wordt. Die biologische klok is namelijk niet voor iedereen hetzelfde. De één wordt ’s avonds simpelweg eerder moe dan de ander.
Leuk detail: ongeveer tien tot vijftien procent van de bevolking is een uitgesproken avond- of ochtendmens. Hoe zit dat bij jou? Test of jij een ochtendmens of een avondmens bent
En, benadrukt Van de Laar, rustig wakker liggen is niet per se slecht voor je gezondheid. Mits je niet begint te piekeren. Wat helpt als je wakker wordt? ‘Kijk niet op de wekker’, adviseert hij, ‘dat activeert je brein, waardoor het langer duurt voordat je weer in slaap valt. Word je onrustig? Ga even uit bed en probeer het opnieuw.’
Ook interessant: Slaaponderzoeker Eus van Someren: ‘Om te slapen moet je lekker kunnen liggen’
De adviezen in dit artikel verschenen eerder in Plus Magazine.
