Het vergt moed, maar juist van je fouten en frustraties leer je het meest (en zo pak je het aan)

Onverwachte wendingen, pijnlijke fouten en momenten van frustratie leveren juist de grootste inzichten op, blijkt uit onderzoek. Mits we de tijd nemen om erop te reflecteren. Zo pak je dat aan.

Stilstaan en reflecteren helpt om zicht te krijgen op wat je hebt bereikt en geleerd. Amerikaanse onderzoekers schrijven in Harvard Business Review dat je reflectie nodig hebt om jezelf te ontwikkelen en bepaalde dingen in het vervolg anders aan te pakken.

Maar waarop moet je dan precies reflecteren? Er gebeurt immers zoveel in een week, maand of jaar. Om die vraag te beantwoorden vroegen de onderzoekers ruim vierhonderd leidinggevenden welke ervaringen hen het meeste hadden geholpen in hun persoonlijke ontwikkeling.

Uit hun antwoorden kwamen drie thema’s naar voren: verrassing, frustratie en mislukking. Verrassing gaat volgens de onderzoekers over wanneer iets anders loopt anders dan verwacht en wat dat met je doet. Mislukking is eerst pijnlijk, maar maakt duidelijk wat niet werkte en wat je een volgende keer anders moet doen. En frustratie laat zien waar je echt om geeft, omdat er weerstand ontstaat wanneer iets je doelen in de weg staat.

Reflecteren op momenten waarbij een van deze drie gevoelens loskwamen, bracht dus de meest waardevolle inzichten. En de beste manier om dat te doen, aldus de onderzoekers: erover schrijven.

Verrast, gefrustreerd of een fout gemaakt? Schrijf het op

De onderzoekers adviseren om dagelijks een dagboek bij te houden. Op momenten dat je je verrast of gefrustreerd voelt, of denkt dat je hebt gefaald, probeer daar dan even bij stil te staan. Hou die gedachte vast en zodra je er de tijd voor hebt, schrijf dan zo gedetailleerd mogelijk op wat er gebeurde. Probeer ook te achterhalen welke emoties je voelt en waar dat door komt. Hoe specifiekeer je de situatie beschrijft, hoe beter je de gebeurtenis later – als je erop gaat reflecteren – kunt terughalen.

Lees je aantekeningen af en toe terug

Als je enkele maanden of een langere periode je ervaringen hebt bijgehouden, neem dan vervolgens af en toe de tijd om ze terug te lezen. Reserveer zo nodig bijvoorbeeld elke week of maand tijd in je agenda voor een reflectiemoment.

Lees je aantekeningen of notities door en beantwoord voor jezelf de volgende vragen: zou ik nu anders naar de situatie kijken? Waren mijn gedachten op dat moment juist? Of was er mogelijk iets aan de hand wat ik op dat moment nog niet overzag?

Zie je ervaringen als een wijze les

De laatste vraag die je jezelf bij het reflectiemoment stelt is: wat kan ik hiervan leren? Zo kun je voorkomen dat het nog een keer gebeurt. Bij een mislukking kun je bijvoorbeeld een fout ontdekken die je niet nogmaals wilt maken. Bij een verrassing kom je er misschien achter dat je verwachtingen niet realistisch zijn en dat je ze moet bijstellen. En bij frustratie ontdek je wellicht dat je beter wilt leren omgaan met onverwachte situaties.

De onderzoekers van Harvard Business Review benadrukken dat reflectie moed vergt. ‘Het is een aanslag op je ego.’ Probeer daarom mild voor jezelf te zijn.